Phuong phap giai bai tap

Giới thiệu chung :

Tên sáng kiến: Vận dụng các phương pháp bảo toàn khối lượng, tăng giảm khối lượng, ghép ẩn số trong giải bài tập hóa học THCS.
Người viết: Nguyễn Văn Mười
Đơn vị: Trường THCS Bình Lăng – Hưng Hà.

A. Đặt vấn đề
Là một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy, bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn Hoá học ở trường THCS. Qua thực tiễn giảng dạy tôi nhận thấy nhiều học sinh thường rất lúng túng đối với các bài tập Hoá học, sự đa dạng của bài tập Hoá học thường đẩy học sinh vào bế tắc. Nguyên nhân chính do học sinh hiểu lí thuyết, vận dụng lý thuyết chưa sáng tạo. Khi học, các em thường tiếp thu bài một cách thụ động, nhớ một cách máy móc những bài toán mà giáo viên làm mẫu vì các em không có những phương pháp giải áp dụng cho từng dạng toán Hoá học.
Để nâng cao chất lượng học môn Hoá học mỗi học sinh cần phải tích cực chủ động học tập song bên cạnh đó vai trò người thày nên chú trọng cung cấp cho học sinh một hệ thống kiến thức cơ bản, phương pháp giải các dạng toán hoá học, nhìn vấn đề từ các góc khác nhau đồng thời phải có tư duy phân tích, so sánh và phản biện.
Nhận thức được vấn đề này nên tôi đã đi sâu vào tìm hiểu một số tài liệu của đồng nghiệp, vận dụng và tự rút kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy. Bản thân tôi thấy có nhiều kết quả, tôi xin được đưa ra một số tình huống trao đổi cùng đồng nghiệp.




B. Nội dung:
I. Kiến thức liên quan:
- Phương pháp bảo toàn khối lượng: Dựa vào định luật bảo toàn khối lượng: “Trong một phản ứng hóa học, tổng khối lượng của các chất sản phẩm bằng tổng khối lượng của các chất tham gia phản ứng”
Chú ý : 1.Trong một dung dịch: mdd = mct + mdm
2. Khi hòa tan chất tan vào nước hoặc khi trộn lẫn hai dung dịch với nhau mà có phản ứng xẩy ra thì phải xác định lại thành phần của dung dịch sau phản ứng và loại trừ lượng các khí thoát ra hay lượng kết tủa xuất hiện trong phản ứng ra khỏi dung dịch: mdd sau = mdd trước - m
- Phương pháp tăng giảm khối lượng: Dựa vào sự tăng giảm khối lượng khi chuyển một mol chất A thành một hoặc nhiều mol chất B (có thể qua các giai đoạn trung gian) ta dề dàng tìm được số mol của các chất hoặc ngược lại.
Chú ý: 1. Phương pháp này thường sử dụng để giải bài toán hoá học mà trong chương trình phản ứng có những nguyên tố hoá học dưới dạng ẩn số.
2. Phải xác định được nguyên nhân tăng hặc giảm khối lượng.
- Phương pháp ghép ẩn số. (áp dụng cho các bài tập mà giả thiết thiếu cụ thể )
Trong chương trình THCS, hai phương pháp “ Bảo toàn khối lượng” và Phương pháp “ Tăng giảm khối lượng ” phù hợp hơn với trình độ học sinh. Sử dụng hai phương phá