ON VAO 10 P.QUANG (DU 4 BUOI)

Phần 1: Quang học
Buổi 1: Hiện tượng phản xạ, khúc xạ ánh sáng - ánh sáng trắng và ánh sáng màu

I. Kiến thức cơ bản cần nhớ
1. Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó đến mắt ta.
2. Vật có màu nào thì có ánh sáng từ vật đó đến mắt (do tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng, hoặc hắt lại ánh sáng chiếu vào nó gọi là vật sáng).
3. Dưới ánh sáng trắng ta nhìn thấy vật có màu nào thì có ánh sáng màu đó từ vật đến mắt ta. Có vật phát ra ánh sáng trắng, có vật phát ra ánh sáng màu.
- Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách cho chùm sáng trắng đi qua tấm lọc màu. Tạo ra màu mới hẳn bằng cách trộn hai hay nhiều ánh sáng màu với nhaul Đặc biệt có thể trộn các màu đỏ, lục và lam để thu được ánh sáng trắng.
- Cách làm: Chiếu các chùm sáng đó đồng thời lên một màn chắn màu trắng, màu mà ta thu được trên màn chắn là màu của các ánh sáng được trộn ở trên. hoặc chiếu các ánh sáng này (với cường độ yếu) đồng thời vào mắt (gây ra một cảm giác màu mới).
4. Vật màu nào thì tán xạ mạnh ánh sáng màu đó, tán xạ kém ánh sáng màu khác (trừ vật màu đen). Vật màu trắng tán xạ mạnh tất cả các ánh sáng màu.
5. ánh sáng trắng chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau nên có thể phân tích chùm sáng trắng thành những chùm sáng màu bằng cách cho chùm sáng trắng đi qua lăng kính hoặc phản xạ trên mặt ghi của đĩa CD.
6. ánh sáng có tác dụng nhiệt, tác dụng sinh học, tác dụng quang điện.
7. Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền theo đường thẳng. Do vậy khi ánh sáng gặp vật chắn sáng thì tạo ra phía sau nó vùng bóng tối (khi nguồn sáng có khích thước nhỏ) và vùng nửa tối (khi nguồn sáng có kích thước lớn).
Ví dụ: Hiện tượng Nhật thực, Nguyệt thực....
- Đường truyền của ánh sáng được biễu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng.
8. Khi ánh sáng gặp bề mặt một vật bị đổi hướng thì trở lại môi trường cũ theo định luật phản xạ.
- Định luật phản xạ a/s: Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyết tại điểm tới, góc phản xạ bằng góc tới.
SI: Tia tới. IR: Tia phản xạ
i = i’ = , i = i’
I: Điểm tới NN’: Pháp tuyến tại điểm tới.

N
S R


I

9. Sự phản xạ trên bề mặt nhẵn bóng (mặt gương) tạo ra ảnh của vật đặt trước gương.
- ảnh của vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo, bằng vật và đối xứng với vật qua gương.
- Vùng quan sát được (thị trường) là vùng chứa các vật nằm trước gương mà ta quan