Ôn tập: Sang thu

Sang thu
- H÷u ThØnh -
Bài tập 1: Lập dàn ý phân tích bài thơ
I. Mở bài
- Giới thiệu tác giả:
+ Nhà thơ quân đội.
+ Thơ ông thiên về vẻ đẹp tĩnh lặng, thanh bình.
- G/thiệu b/thơ sang thu.
II. Thân bài:
A. Giới thiệu chung:
- H/cảnh ra đời b/thơ: cuối 1977, đ/nước đã thống nhất; in trong tập "Từ chiến hào đến thành phố".
- Đề tài: viết về cảnh sắc nông thôn đồng bằng Bắc bộ.
- Chủ đề: Cảm nhận tinh tế về những biến chuyển của thiên nhiên lúc giao mùa.
B. Phân tích:
1. Cảm nhận tín hiệu thu về ở không gian gần và hẹp:
- Cảm nhận bằng khưu giác và xúc giác:
+ Hương ổi + cái se lạnh của gió ( lan toả trong không gian nơi vườn thôn, ngõ xóm.
+ "Phả" ( hương thơm như sánh lại, luồn vào trong gió.
( Gợi hình dung cụ thể hương ổi chín + Gợi sự vận động nhẹ nhàng của gió đưa hương.
- Cảm nhận bằng thị giác:
+ "Chùng chình" ( NT nhân hoá: sương thu có ý chậm lại, quấn quýt bên ngõ xóm đường làng.
- Cảm xúc:
+ “Bçng”: c¶m gi¸c bÊt ngê.
+ “H×nh nh­”: c¶m gi¸c mong manh, ch­a râ rµng.
( Sù giao thoa cña t¹o vËt + c¶m xóc ngì ngµng, xao xuyÕn cña nhµ th¬.
2. C¶m nhËn biến chuyển của đất trời sang thu trong kh«ng gian dµi, réng, cao.
- Sù ®æi thay cña t¹o vËt: NT ®èi: S­¬ng chïng ch×nh >< Chim véi v· ( vËn ®éng t­¬ng ph¶n
+ S«ng dÒnh dµng – NT nhan hoa + tõ l¸y gîi h×nh, t¶ dßng s«ng tr«i chËm ( gîi suy nghÜ trÇm t­.
+ Chim vội vã - NT nhân hoá + từ láy gợi cảm ( hơi thu se lạnh khiến lũ chim “vội vã” bay về phương nam tránh rét.
- Hình ảnh đám mây “vắt nửa mình sang thu” - NT nhân hoá --> gợi hình dung:
+ Mây mỏng như dải lụa treo trên bầu trời.
+ Ranh giới nửa nghiêng về mùa hạ, nửa nghiêng về mùa thu.
( Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
3. C¶m nhËn thêi tiÕt (t¹o vËt) sang thu b»ng t©m t­ëng, suy t­:
- “Vẫn còn”, “vơi dần”, “bớt” ( từ chỉ mức độ ( sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên: hạ nhạt dần, thu đậm net hơn.
( Quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm.
- Sấm bất ngờ, hàng cây đứng tuổi
+ Tả thực: Sang thu, sấm thưa và nhỏ dần, không đủ sức lay động hàng cây đã bao mùa thay lá.
+ NT nhân hoá: bất ngờ + đứng tuổi ( trạng thái của con người.
+ Hình ảnh ẩn dụ: con người từng trải sẽ vững vàng hơn trước những thử thách của cuộc đời.
( Đất trời sang thu khiến lòng người cũng bâng khuâng, xúc cảm, gợi bao suy nghĩ về đời người lúc sang thu.
C. Kết bài:
- Nghệ thuật:
+ Thể thơ 5 chữ.
+ Nt nhân hoá, ẩn dụ, kết hợp đối.
+ H/ả thơ giàu sức gợi, mang tính tượng trưng.
- Nội dung:
+ Bức tranh sang thu đẹp, có tình, có chiều sâu suy nghĩ.
+ T/y q/hương đất nước.

bài tập 2: viết đoạn văn
1. Phân tích cảm nhận tinh tế của nhà thơ về giây phút "thu đã về" trong khổ thơ thứ nhất.
Bốn câu thơ đầu là cảm nhận tinh tế, bất ngờ của nhà thơ trước những