ÔN TẬP NGỮ VĂN VÀO THPT 2011-2012

Đề 40
Phần I ( 7 điểm )
Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là một bài thơ đặc sắc.
1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì, cảm hứng ấy có ảnh hưởng gì đến việc sáng tạo hình ảnh thơ của tác giả ?
2. Dưới đây là câu chủ đề của đoạn văn cảm nhận về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận, em hãy viết tiếp 10 để hoàn chỉnh đoạn văn kiểu tổng phân hơp, có sử dụng phép thế ( gạch chân chúng )
Với những hình ảnh thơ đặc sắc, Huy Cận đã làm nổi bật vẻ đẹp và sức mạnh của con người lao động trước thiên nhiên.
3. Chỉ ra tên một bài thơ, tác giả, chép khổ thơ thể hiện vẻ đẹp của con người lao động trên biển trong chương trình Ngữ văn THCS.
Phần II ( 3 điểm)
1. Nhận xét về tình huống truyện, giá trị nhân đạo Nguyễn Minh Châu thể hiện trong Bến quê ?
2. Tình huống, nghệ thuật khắc hoạ chân dung nhân vật trong Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long ?
ĐÁP ÁN
Phần I ( 7 điểm )
Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là một bài thơ đặc sắc.
1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ , cảm hứng ấy có chi phối việc sáng tạo hình ảnh thơ của tác giả :
* Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là sự kết hợp hai nguồn cảm hứng :
- Cảm hứng lãng mạn tràn đầy niềm vui hào hứng về cuộc sống mới trong thời kỳ miền Bắc bước vào xây dựng chủ nghĩa xã hội
- Cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ
* Sự kết hợp hai nguồn cảm hứng lãng mạn và vũ trụ đã tạo ra vẻ đẹp và sức hấp dẫn cho bài thơ viết về con người lao động
- Tạo nên những hình ảnh rộng lớn tráng lệ về cảnh con thuyền đánh cá trên biển ( khổng lồ )hoà nhập với kích thước vũ trụ
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
- Con người lao động trở nên lớn lao mạnh mẽ hài hoài với khung cảnh thiên nhiên
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng
- Công việc lao động nặng nhọc trở nên nhẹ nhàng tràn đầy hứng khởi
Sao mờ, kéo lướt kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
2. Dưới đây là câu chủ đề của đoạn văn cảm nhận về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận, em hãy viết tiếp 10 để hoàn chỉnh đoạn văn kiểu tổng phân hợp, có sử dụng phép thế ( gạch chân chúng )
Với những hình ảnh thơ đặc sắc, Huy Cận đã làm nổi bật vẻ đẹp và sức mạnh của con người lao động trước thiên nhiên.
* Đây là những câu hỏi trọng điểm để kiểm tra khả năng nhiều mặt :
- Kiến thức cơ bản, cụ thể về tác phẩm nội dung chủ đạo của tác phẩm
- Kỹ năng diễn đạt, dựng đoạn văn qua việc thể hiện cảm nhận về tình đồng đồi, đồng chí
- Kỹ năng vận dụng kiến thức ngữ pháp : phép thế để liên kết câu
* Các bước tiến hành
- Xác định kiến thức cơ bản của câu hỏi yêu cầu cho nội dung cảm nhận về bài thơ trong 10 câu
+ Nội dung khái quát mà đề yêu cầu : vẻ đẹp và sức mạnh của con người lao động trước thiên nhiên.
+ Các ý cần có khi nói về vẻ đẹp và sức mạnh của con người lao động trước thiên nhiên:
• Hình ảnh con người lao động hiện lên với tầm vóc lớn lao, khoẻ khoắn trong sự gắn kết hài hoà với thiên nhiên,vũ trụ
• Con người lao động làm chủ thiên nhiên, say mê công việc của mình
• Con người lao động hăng say trong tâm trạng vui tươi, phấn chấn lao động khi công việc đã hoàn thành, khi một cuộc chạy đua với thiên nhiên đã kết thúc thắng lợi.
- Mỗi ý trên có thể triển khai thành ba câu
- Sử dụng phép thế : có thể dùng cụm từ “như thế ” thay cho cụm từ cuối ở câu trước hoặc dùng “tác giả” để thay thế cho nhà thơ, cho Huy Cận...
- Kết nối các câu thành đoạn văn và tiến hành sửa chữa dể hoàn chỉnh đoạn văn.
3. Chỉ ra tên một bài thơ, tác giả, chép khổ thơ thể hiện vẻ đẹp của con người lao động trên biển trong chương trình Ngữ văn cấp II.
- Quê hương của Tế Hanh
- Khổ thơ thể hiên vẻ đẹp con người lao động trên biển
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
Dân chài lưới làn da ngăm dám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm.
Phần II ( 3điểm)
1. Nhận xét về tình huống truyện, giá trị nhân đạo Nguyễn Minh Châu thể hiện trong Bến quê :