Ôn HSG Chuong VI

CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
Bài 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I. Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài.








Hình 31.1 Sơ đồ trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài

Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài biểu hiện như thế nào?
Ở cấp độ cơ thể, môi trường ngoài cung cấp nước, thức ăn, muối khoáng và oxi qua hệ tiêu hóa, hô hấp, đồng thời tiếp nhận các sản phẩm phân hủy như khí CO2, phân và nước tiểu từ cơ thể thải ra.
Hệ tiêu hóa đóng vai trò gì trong sự trao đổi chất? Hệ hô hấp có vai trò gì?
Qua hệ tiêu hóa, cơ thể tổng hợp nên những sản phẩm đặc trưng của mình, đồng thời thải bỏ các sản phẩm thừa ra ngoài hậu môn
Hệ hô hấp lấy oxi từ môi trường ngoài để cung cấp cho các phản ứng sinh hóa trong cơ thể, và thải ra ngoài khí cacbonic
II. Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong.
Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện như thế nào?
Ở cấp độ tế bào, các chất dinh dưỡng và oxi tiếp nhận từ máu và nước mô được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống. Đồng thời, các sản phẩm phân hủy được thải vào môi trường trong, đến các cơ quan bài tiết. Còn khí CO2 được đưa tới phổi để thải ra ngoài
Máu và nước mô cung cấp những gì cho tế bào?
Chất dinh dưỡng và oxi từ máu chuyển qua nước mô, cung cấp cho tế bào thực hiện các chất năng sinh lí.
Khí CO2 và các sản phẩm bài tiết do tế bào thải ra đổ vào nước mô chuyển qua máu, nhờ máu chuyển đến các cơ quan bài tiết
III. Mối quan hệ giữa sự trao đổi chất ở cấp độ tế bào và sự trao đổi chất ở cấp độ cơ thể.




Phân biệt sự trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào? Nếu mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ này ?
Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể là sự trao đổi chất giữa hệ tiêu hóa, hô hấp, bài tiết với môi trường ngoài. Cơ thể lấy thức ăn, nước, muối khoáng và khí ôxi từ mội trường ngoài và thải ra ngoài khí CO2, phân và nước tiểu
Trao đổi chất ở cấp độ tế bào là sự trao đổi vật chất giữa tế bào với môi trường trong. Máu cung cấp cho tế bào Ôxi và chất dinh dưỡng, còn tế bào thảy vào máu khí CO2 và sản phẩm bài tiết.
Mối quan hệ: Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể cung cấp chất dinh dưỡng và ôxi cho tế bào và nhận từ tế bào sản phẩm bài tiết và khí CO2 để thải ra môi trường ngoài. Trao đổi chất ở tế bào giải phóng ra năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể thực hiện các hoạt động trao đổi chất… Như vậy hoạt động trao đổi chất ở hai cấp độ này gắn bó mật thiết với không thể tách rời nhau.
Bài 32: CHUYỂN HÓA
Chuyển hóa vật chất và năng lượng.
Đồng hóa: là quá trình tổng hợp từ các chất đơn giản thành các chất phức tập đặc trưng cho cơ thể và tích lũy năng lượng.
Dị hóa: là quá trình phân phải các chất phức tạp thành các sản phẩm đơn giản và giải phóng năng lượng
Lập bảng so sánh giữa đồng hóa và dị hóa? Nêu mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa?
Bảng so sánh đồng hóa và dị hóa:
Đồng hóa
Dị hóa

Xảy ra trong tế bào
Xảy ra trong tế bào

Tổng hợp các chất
Phân giải các chất

Tích lũy năng lượng
Giải phóng năng lượng












Mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa:
- Các chất được tổng hợp ở đồng hóa là nguyên liệu cho dị hóa. Do đó, năng lượng được tổng hợp ở đồng hóa sẽ được giải phóng trong quá trình dị hóa để cung cấp trở lại cho hoạt động tổng hợp của đồng hóa. 2 quá trình này tuy trái ngược nhau, mâu thuẫn nhau nhưng thống nhất với nhau. Nếu không có đồng hóa thì sẽ không có nguyên liệu cho dị hóa và ngược lại, nếu không có dị hóa thì sẽ không có năng lượng cho hoạt động đồng hóa.
Tỉ lệ giữa đồng hóa và dị hóa trong cơ thể ở những độ tuổi và trạng thái khác nhau thay đổi như thế nào?
Tỉ lệ giữa đồng hóa và dị hóa trong cơ thể là không giống nhau và phụ thuộc vào:
Lứa tuổi: Ở trẻ, cơ thể đang lớn nên quá trình đồng hóa lớn hơn dị hóa. Ngược lại ở người già, quá trình đồng hóa lớn hơn dị hóa
Vào