Một số đề HSG VL9 cấp Tỉnh gần đây

SỞ GD&ĐT NGHỆ AN
KỲ THI HỌC SINH GIỎI TỈNH
Năm học 2013 - 2014


Đề thi môn: Vật lý lớp 9 - Bảng A
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)


Bài 1. Cơ học (4 điểm)
a) Anh cảnh sát giao thông ngồi trên một chiếc ôtô chạy trên một đường thẳng dùng máy đo để đo vận tốc của một chiếc ôtô chạy trước đó và một chiếc ôtô chạy sau đó, cả ba xe chạy cùng chiều. Máy cho biết vận tốc của xe phía trước và xe phía sau tương ứng là v1=7m/s và v2=12m/s. Biết vận tốc của các xe này đối với mặt đường lần lượt là V1=90km/h và V2=72km/h. Máy đo cho biết độ lớn vận tốc của các vật chuyển động đối với máy. Hãy xác định vận tốc của xe cảnh sát đối với mặt đường.
b) Một cái cốc hình trụ thành và đáy rất mỏng có độ cao H và thể tích V khi thả nổi theo phương thẳng đứng trên mặt một chất lỏng có khối lượng riêng D chứa trong một thùng lớn thì đáy cốc ngập sâu vào chất lỏng một khoảng h. Nếu cho cốc chìm hoàn toàn xuống đáy thùng (không khí không đọng lại trong cốc) thì lực mà đáy thùng tác dụng lên cốc là bao nhiêu?

Bài 2. Nhiệt học (4 điểm)
Có ba cái bình cách nhiệt giống nhau chứa những lượng dầu như nhau ở cùng nhiệt độ trong phòng. Người ta thả vào bình thứ nhất một khối kim loại đã được nung nóng và chờ cho đến khi cân bằng nhiệt thì lấy khối kim loại ra và thả vào bình thứ hai. Chờ cho bình thứ hai đạt tới trạng thái cân bằng nhiệt thì khối kim loại lại được lấy ra và thả vào bình thứ ba. Dầu trong bình thứ ba sẽ được nâng lên bao nhiêu độ nếu dầu trong bình thứ hai tăng thêm 50C và dầu trong bình thứ nhất tăng thêm 200C? Dầu không bị trào ra khỏi bình trong suốt quá trình trên.

Bài 3. Điện, từ học (7 điểm)
1. Một em học sinh dùng 5 điện trở để lắp thành một mạch điện gồm hai nhánh song song như hình 1. Giá trị các điện trở đó là R1=R2=1(; R3=2(; R4=3( và R5=5(. Khi mắc đoạn mạch trên vào một hiệu điện thế có thể thay đổi được, đo hiệu điện thế này và cường độ dòng điện tương ứng qua các nhánh, em này đã vẽ được hai đoạn đồ thị phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế như hình 2.
1a) Nhánh nào có điện trở lớn hơn và lớn hơn bao nhiêu lần so với nhánh kia? Nhánh I (ứng với đường số I trên đồ thị) có thể bao gồm những điện trở nào trong 5 điện trở đã cho trên đây?
1b) Khi mắc mạch vào một hiệu điện thế không đổi, để công suất tiêu thụ trên toàn mạch lớn nhất thì trên nhánh có hai điện trở phải mắc những điện trở nào? Tại sao?
2. Một thí nghiệm được bố trí như hình 3: Ống nhôm M được đặt nằm ngang tiếp xúc vuông góc với hai giá dẫn điện 1 và 2 gắn trên một đế cách điện. Giá 1 được nối với cực âm của nguồn điện, giá 2 được nối với cực dương qua một công tắc. Khi đóng mạch điện, em có thể quan sát được gì đối với ống nhôm? Hãy giải thích hiện tượng quan sát được.

Bài 4. Quang học (5 điểm)
Cho một thấu kính hội tụ và một điểm sáng S như hình 4. Trong đó F và F` là hai tiêu điểm của thấu kính.
a) Vẽ ảnh S` của S qua thấu kính.
b) Hãy mô tả chuyển động của điểm S` khi cho điểm S dịch lại gần thấu kính theo phương song song với trục chính.
c) Nếu để yên vị trí ban đầu, dùng tấm bìa che khuất một nửa thấu kính thì ảnh S` của S sẽ thay đổi thế nào?


Đáp án và hướng dẫn chấm điểm môn:
Vật lý lớp 9 - Bảng A


Bài 1. Cơ học (4 điểm)

a) Đổi đơn vị:

0,25

Máy chỉ đo độ lớn vận tốc đối với máy (tức là vận tốc chuyển động tương đối của xe trước và xe sau đối với xe cảnh sát) nên không biết rõ các xe này chuyển động ra xa dần hay gần lại dần xe cảnh sát. Vì vậy, mỗi trường hợp ta phải xét cả hai khả năng: ra xa và lại gần. Gọi V0 là vận tốc xe cảnh sát đối với mặt đường.
0,25

* Xét chuyển động tương đối giữa xe cảnh sát và xe phía trước:
- Nếu 2 xe chuyển động ra xa nhau:

- Nếu 2 xe chuyển động lại