Mot so cach giai quyet cac van de kho TV 1-2-3

Báo cáo
Trao đổi một số vấn đề khó và hướng gi?i quyết
trong việc dạy học môn Tiếng Việt ở bậc Tiểu học
Phần I:
Tỡnh hỡnh thực hiện việc dạy và học môn Tiếng Việt trong nhà trường Tiểu học.
Việc thực hiện dạy và học theo chương trỡnh giáo khoa phổ thông mới (chương trỡnh TH 2000) đã qua hơn một chu kỳ thực hiện. Nam học 2008 - 2009 là nam học thứ hai thực hiện chu kỳ 2. Trong quá trỡnh dạy học nói chung, dạy học môn Tiếng Việt nói riêng tại các nhà trường Tiểu học trên địa bàn huyện đô Lương chúng tôi thấy có nh?ng thuận lợi và khó khan cơ b?n sau đây:
Thuận lợi:

a. Học sinh:
- Học sinh là dân tộc Kinh, tiếng mẹ đẻ là Tiếng Việt cho nên khả năng giao tiếp, tiếp cận chương trình dễ dàng thuận lợi.
- Phần lớn học sinh đều được học 2 buổi/ngày;
- Sách giáo khoa, đồ dùng học tập của các em đầy đủ.

b. Gi¸o viªn:
- 100% gi¸o viªn ®Òu ®­îc tham gia c¸c líp tËp huÊn chuyªn ®Ò d¹y häc c¸c m«n häc nãi chung, m«n TiÕng ViÖt nãi riªng, ®­îc tham gia c¸c cuéc héi th¶o chuyªn ®Ò, chuyªn m«n tõ cÊp tr­êng, côm, huyÖn vµ mét sè chuyªn ®Ò cÊp tØnh.
- §éi ngò gi¸o viªn ®¹t chuÈn, ®a sè cã n¨ng lùc chuyªn m«n v÷ng vµng, cã kinh nghiÖm d¹y häc.
- Tµi liÖu, thiÕt bÞ d¹y häc c¬ b¶n ®ñ ®Ó phôc vô cho viÖc nghiªn cøu, gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn.
2. Khó khăn:
- Học sinh sống ở vùng nông thôn nên rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin, khả năng diễn đạt trong giao tiếp còn hạn chế.
- Khả năng tiếp thu kiến thức và các kỹ năng thực hành của học sinh không đồng đều trong lớp, trong trường và trên từng địa phương khác nhau.
- Vốn sống, vốn kiến thức về thực tế thế giới xung quanh còn hạn hẹp.
- Một số giáo viên còn lúng túng trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, hiểu ý đồ sách giáo khoa hạn chế, lối mòn trong phương pháp dạy học tồn tại từ nhiều năm, trong quá dạy học còn nóng vội dẫn đến làm thay học sinh.
- Thói quen máy móc trong việc vận dụng tài liệu giáo viên, thiết kế bài dạy, thiếu sáng tạo linh hoạt trong quá trình dạy học.
- Năng lực của giáo viên chưa đồng đều, kiến thức về môn học vẫn còn có những hạn chế nhất định; ý thức tự học, tự tìm tòi của một số giáo viên chưa cao.
- Chương trình, sách giáo khoa và một số tài liệu có chỗ nội dung chưa thống nhất, làm cho giáo viên và cán bộ quản lý lúng túng trong việc chỉ đạo và thực hiện.
- Thiết bị dạy học chưa đủ theo yêu cầu của việc dạy học.
Từ những thực tế trên đây, dưới sự chỉ đạo của phòng Giáo dục và Đào tạo Đô Lương, các cụm chuyên môn đã tổ chức trao đổi thảo luận để tháo gỡ những vướng mắc trong cụm mình và đạt được những kết quả nhất định. Cũng qua các đợt sinh hoạt chuyên môn ở cụm, tổ cốt cán chuyên môn môn Tiếng Việt chúng tôi đã thu thập và tập hợp đưược những vấn đề mà trong quá trình dạy học môn Tiếng Việt nhiều giáo viên còn băn khoăn vướng mắc, chúng tôi đề xuất một số hướng giải quyết sau đây:

PhÇn II:
Môc tiªu, gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khã
trong viÖc d¹y häc m«n TiÕng ViÖt TiÓu häc.
I, Môc tiªu:
- Gióp gi¸o viªn h­íng gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò cô thÓ trong ch­¬ng tr×nh TiÕng ViÖt TiÓu häc ®Ó ¸p dông vµo thùc tiÔn d¹y häc.
- Cïng nhau trao ®æi, th¶o luËn vµ tiÕp tôc tËp hîp nh÷ng vÊn ®Ò ch­a ®­îc tr×nh bµy trong b¸o c¸o ®Ó t×m h­­íng gi¶i quyÕt nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu cña m«n TiÕng ViÖt.
II, Những vấn đề khó cụ thể và các giải pháp giải quyết cơ bản:
Khối Lớp 1

Học vần
1. Khi dạy phần vần, một số HS thường khó đọc và hay đọc sai dẫn tới viết sai.
VD: Bài 34: Vần ưi
Bài 42: Vần ưu, ươu
Nguyên nhân: Nguyên nhân của thực trạng này phần lớn là do phương ngữ.
* Hướng giải quyết:
- Khi dạy GV cần phát âm mẫu chuẩn, chính xác, to và rõ.
- Tăng cường luyện đọc cá nhân cho HS, trực tiếp sửa sai cho từng em.
- Đưa ra vần khác để HS phát âm và so sánh:
VD : ưu so sánh với iu
ươu so sánh với iêu
( Với vần ưi vì vần ươi học sau nên khi học đến vần ươi ta cho học sinh so sánh với ưi)

- Cho vần vào từ, vào tiếng để phân biệt:
ưi : gửi: gửi thư
ngửi: ngửi mùi
ươu: rượu: chai rượu
hươu: con hươu
ưu : lựu : trái lựu
- Sử dụng các bài tập trắc nghiệm để phân biệt các vần, tiếng, từ đúng.
VD: Khoanh tròn vào chữ cái trước từ viết đúng
A. Gửi B. miu trí C. hũ rượu
D. Gưởi E. mưu trí G. hũ riệu
Tùy theo trình độ học sinh từng vùng miền giáo viên có thể lựa chọn các dạng bài tập khác
để hướng dẫn học sinh.
2. ë häc k× 1, tËp viÕt häc 2 tiÕt mét lóc lµ h¬i nÆng ®èi víi HS líp 1. Mét sè vÇn yªu cÇu tËp viÕt nh­ng phÇn vÇn l¹Þ ch­a häc.
VD: TuÇn 15 : Tõ mòm mÜm
TuÇn 17 : Tõ con vÞt, thêi tiÕt
TuÇn 19: Kªnh r¹ch, vui thÝch, xe ®¹p
TuÇn 21: KhoÎ kho¾n, ¸o choµng
* H­íng gi¶i quyÕt:
-Theo c«ng v¨n sè 1737 cña Së GD & §T vÒ viÖc h­íng dÉn chØ ®¹o mét sè vÊn ®Ò vÒ chuyªn m«n cÊp Tiªñ häc n¨m häc 2008-2009: Giao quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù linh ho¹t chñ ®éng vÒ néi dung ch­¬ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p d¹y häc vµ cô thÓ ho¸ ph©n phèi ch­¬ng tr×nh thµnh kÕ ho¹ch d¹y häc cho tõng líp häc. Theo ®ã GV cã quyÒn ®­îc thay ®æi néi dung ph­¬ng ph¸p, ch­¬ng tr×nh tiÕt häc miÔn lµ vÉn ®¶m b¶o môc tiªu, néi dung bµi häc.

V× vËy, Tïy thuéc vµo tr×nh ®é, ®èi t­îng häc sinh chuyªn m«n nhµ tr­êng cã thÓ tù ®iÒu chØnh ph©n phèi ch­¬ng tr×nh ph©n m«n TËp viÕt trong ngµy cho phï hîp.
- Nh÷ng tiÕng, tõ cã vÇn ch­a häc GV cho HS trõ l¹i, sau khi häc xong vÇn ®ã cho HS viÕt bæ sung vµo thêi gian häc buæi thø 2/ ngµy.
3. PhÇn luyÖn nãi mét sè tranh chñ ®Ò ch­a phï hîp víi HS.

* H­íng gi¶i quyÕt:
-Tr­íc hÕt GV cÇn n¾m ch¾c môc tiªu, yªu cÇu cña phÇn luyÖn nãi ®èi víi HS líp 1. Mµ môc tiªu yªu cÇu cña phÇn luyÖn nãi ®èi víi HS líp Mét lµ:
+ §äc ®óng chñ ®Ò luyÖn nãi trong SGK.
+ Nãi vÒ nh÷ng néi dung gÇn gòi víi cuéc sèng thùc tÕ cña c¸c em ®óng víi chñ ®Ò.
+ Kh«ng yªu cÇu HS nãi nh÷ng c©u chøa ©m, vÇn míi häc ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn lêi nãi tù nhiªn, phong phó cho c¸c em.

- Chính vì vậy, tranh vẽ trong SGK chỉ là điểm tựa, là gợi ý của chủ đề. HS có thể dựa vào những gợi ý đó để nói lời nói tự nhiên bằng ngôn ngữ của đời sống và vốn sống của trẻ thơ. Vì vậy. Giáo viên không nên hướng dẫn HS nhất thiết phải khai thác hết nội dung tranh hoặc nói thành bài văn hoàn chỉnh theo chủ đề, không nên mất nhiều thời gian vào tìm hiểu nội dung tranh. Khi khai thác nội dung tranh phải tuỳ thuộc vào vốn sống của các em. GV cũng có thể sử dụng tranh vẽ trong SGK phóng to hoặc tranh khác cùng chủ điểm hoặc không cần sử dụng tranh.
Do đó dạy luyện nói không phải là giảng giải nội dung chủ điểm mà là tổ chức các hoạt động lời nói tự nhiên cho trẻ. Hãy khuyến khích trẻ ham thích nói về những gì mình biết theo sự gợi ý của GV.
VD: Khi dạy Bài 20. Chủ đề luyện nói là ù ù, vo vo, vù vù, ro ro, tu tu có tranh vẽ "Cối xay lúa", học sinh không tưởng tượng để diễn tả được âm thanh ù ù. GV có thể chuyển đổi vấn đề khác cùng chủ điểm hoặc không cần khai thác nội dung hình ảnh đó.
- Giáo viên lưu ý: thời gian dành cho phần luyện nói được thực hiện với thời lượng tương đối mở. Căn cứ vào khả năng hoàn thành 2 kĩ năng đọc, viết vần, tiếng, từ ngữ mới của đa số học sinh trong lớp mà GV cân nhắc để dành thời gian cho luyện nói khoảng 3-7 phút.
Líp 2
LuyÖn tõ vµ c©u
1. Khi ®Æt c©u vµ x¸c ®Þnh mÉu c©u, häc sinh hay nhÇm lÉn gi÷a mÉu c©u Ai lµ g× ? vµ Ai lµm g×?
* H­íng Gi¶i quyÕt:
- Tr­íc hÕt gi¸o viªn cÇn n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm cña hai lo¹i c©u nµy.
a. KiÓu c©u: Ai lµ g×?
+ Lµ mét trong nh÷ng kiÓu c©u ®¬n trÇn thuËt c¬ b¶n cña tiÕng ViÖt. §©y lµ kiÓu c©u cã vÞ ng÷ do tõ “ lµ” kÕt hîp víi mét tõ hoÆc côm tõ (danh tõ, côm danh tõ, ®éng tõ côm ®éng tõ; tÝnh tõ, côm tÝnh tõ) t¹o thµnh.
VD: VN lµ danh tõ hoÆc côm danh tõ: Em lµ häc sinh
Em lµ häc sinh líp 2
VN lµ ®éng tõ hoÆc côm ®éng tõ: NhiÖm vô cña c¸c em lµ häc tËp
NhiÖm vô cña c¸c em lµ häc tËp thËt giái
VN lµ tÝnh tõ hoÆc côm tÝnh tõ: Lao ®éng lµ vinh quang
Lao ®éng lµ v« cïng vinh quang
VN lµ côm chñ vÞ: DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ nã d¹i
+ Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ: không phải, chưa phải. Đây là một đặc điểm hình thức có thể được sử dụng để phân biệt kiểu câu Ai là gì với những kiểu câu khác.
VD: Em không phải là học sinh
Em chưa phải là học sinh giỏi
+ Giống như VN, CN trong câu Ai là gì? cũng có thể là một từ hoặc một cụm từ
+ Kiểu câu Ai là gì? thường được dùng để trình bày định nghĩa, giới thiệu, miêu tả hay đánh giá một sự vật, hiện tượng.
+ CN và VN trong câu Ai là gì? có nội dung rất rộng. Chúng có thể biểu thị người, vật, sự vật, khái niệm, hoạt động, đặc điểm, tính chất hay cả một sự việc.
b. Kiểu câu: Ai làm gì?
+ Là kiểu câu có vị ngữ do động từ hoặc cụm động từ tạo thành.
VN là động từ: Em bé ngủ
VN là cụm động từ: Em bé ngủ say
+ Khi VN biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ: không, chưa. Đây là một đặc điểm hình thức có thể được sử dụng để phân biệt kiểu câu Ai làm gì?
VD: Em bé không ngủ
Em bé chưa ngủ say
+ CN trong câu Ai làm gì? cũng có thể do một từ hoặc cụm từ tạo thành.
VD: CN là một từ: Bò gặm cỏ
CN là cụm từ: Đàn bò nhà bác Xuân đang gặm cỏ
+ Kiểu câu Ai làm gì? có thể được dùng để miêu tả hoạt động, trạng thái của sự vật, hiện tượng nêu ở CN. Những câucó nội dung như vậy được gọi là câu miêu tả. Trong câu miêu tả thì chủ ngữ đứng trước VN.
VD: Bóng tre trùm lên âu yếm làng bản, xóm thôn.
+ Câu Ai làm gì? cũng có thể thông báo về sự xuất hiện, tồn tại hoặc tiêu biến của sự vật hiện tượng nêu ở CN. Đó là những câu tồn tại. Trong câu tồn tại thì CN thường đứng sau VN.
VD: Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.
Trên đây là một số đặc điểm của 2 kiểu câu: Ai là gì và Ai làm gì? Những nội dung này GV cần nắm vững để hướng dẫn học sinh thực hành. GV không cần và không nên nói lại với học sinh vì học sinh lớp 2 chỉ học thực hành.
- Sau khi nắm vững đặc điểm của 2 kiểu câu trên, GV dựa vào yêu cầu các bài tập thực hành trong sác giáo khoa để hướng dẫn HS giải quyết .
- Để giúp học sinh lớp 2 phân biệt tốt hơn 2 kiểu câu này, GV phải thường xuyên lưu ý các em: Trong kiểu câu Ai làm gì? và Ai là gì? thì " Ai " là từ chỉ sự vật.
ở kiểu câu Ai là gì? thì sau từ "là" phải là từ chỉ sự vật.
ở kiểu câu Ai làm gì? thì trả lời cho bộ phận "làm gì" phải là từ chỉ hoạt động.
- Cần nhắc nhở HS không nên đặt nhưng câu thiếu chính xác về nghĩa như:
Mẹ em làm giáo viên.
Bố em làm nông dân.
ChÝnh t¶
1. HS khã ph©n biÖt d/gi
*H­íng gi¶i quyÕt:
- ViÖc lùa chän quy t¾c viÕt chÝnh t¶ lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n. V× thÕ GV h­íng dÉn HS lµm bµi qua c¸c bµi tËp cô thÓ. Ngoµi ra cÇn ra thªm nh÷ng bµi tËp cã nh÷ng tiÕng, tõ HS dÔ viÕt sai ®Ó c¸c em quen dÇn c¸ch viÕt ®óng.
- GV còng cÇn biÕt thªm mét sè thuËt nhí vµ mÑo chÝnh t¶ ®Ó gióp HS ph©n biÖt tèt h¬n gi÷a d/ gi.
+ ThuËt nhí lÊy ©m ®Öm lµm mèc:
VÒ kÕt hîp ©m, gi kh«ng ®øng tr­íc ©m ®Öm, tøc kh«ng ®øng tr­íc c¸c vÇn b¾t ®Çu b»ng oa, o¨, u©, uy, uyª…
d cã thÓ ®øng tr­íc nh÷ng ©m ®Öm.
VD: Do¹ dÉm, do¹ng ch©n, doanh nghiÖp, duy tr×, duyªn nî, duyÖt binh…
+ ThuËt nhí dùa vµo tõ H¸n ViÖt
C¸c ch÷ H¸n ViÖt mang dÊu ng· vµ dÊu nÆng ®Òu viÕt d.
VD: D· man, d¹ héi, ®ång d¹ng, diÔn viªn, hÊp dÉn, dÜ nhiªn, dòng c¶m…
C¸c ch÷ H¸n ViÖt mang dÊu s¾c vµ dÊu hái ®Òu viÕt gi.
VD: Giả định, giải thích, giảng dạy, giám sát, tam giác, biên giới, giá cả.
+ Thuật nhớ dựa vào cách viết từ láy.
Về mặt láy âm, d và gi không láy với nhau, chúng chỉ " điệp" tức lặp lại chính mình. Từ điệp âm đầu d: VD: dai dẳng, dại dột, dãi dầu, dầm dề, dở dang, dõng dạc, dông dài.
Từ điệp âm đầu gi: VD: giàn giụa, giãy giụa, giặc giã, giấu giếm, giòn giã, gióng giả, giục giã.
( Lưu ý: Những kiến thức này Giáo viên cần phải biết chứ không cung cấp cho học sinh, mà trong quá trình giảng dạy giáo viên sử dụng nó để hướng dẫn học sinh giải quyết các bài tập cụ thể.
VD: Khi HS viết giọa giáo viên nêu gi không thể kết hợp với vần oa mà phải viết là dọa)
- Trong quá trình giảng dạy GV phải tham khảo thêm từ điển chính tả khi hướng dẫn HS phân biệt d/gi đối với từng bài tập cụ thể.
KÓ chuyÖn
3. Khi kÓ chuyÖn, HS cßn thiªn vÒ ®äc mµ ch­a kÓ ®­îc b»ng lêi cña m×nh.
* Gi¶i quyÕt:
-Tr­íc hÕt GV ph¶i cÇn gióp c¸c em nhí truyÖn, thuéc truyÖn th«ng qua tranh minh ho¹ hoÆc nh÷ng lêi gîi ý. Tr¸nh viÖc yªu cÇu HS ®äc thuéc truyÖn v× ®©y lµ nh÷ng v¨n b¶n c¸c em ®· ®­îc häc qua giê tËp ®äc.
- Trong nh÷ng giê kÓ chuyÖn ®Çu tiªn, GV cã thÓ kÓ mét ®o¹n hoÆc mêi mét HS kh¸, giái kÓ lµm mÉu ®Ó c¶ líp hiÓu r»ng kÓ b»ng lêi cña m×nh lµ kÓ mét c¸ch tho¶i m¸i, tù nhiªn, kh«ng cè nhí tõng c©u ch÷ néi dung truyÖn ®· ®­îc häc trong tiÕt tËp ®äc.
- GV ph¶i cã biÖn ph¸p t¹o bÇu kh«ng khÝ th©n mËt, tin cËy, khÐo ®éng viªn khuyÕn khÝch ®Ó HS kÓ chuyÖn tù nhiªn, tho¶i m¸i. KÕt hîp lêi kÓ víi nÐt mÆt,cö chØ, giäng ®iÖu.
§Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy GV ph¶i tÕ nhÞ khi h­íng dÉn HS kÓ chuyÖn, t¹o sù tin t­ëng cho c¸c em
Cô thÓ:
+ NÕu cã mét HS ®ang kÓ bçng lóng tóng v× quªn chuyÖn, GV cã thÓ nh¾c nhÑ nhµng.
+ NÕu cã em kÓ thiÕu chÝnh x¸c kh«ng nªn ng¾t lêi mµ nhËn xÐt sau khi c¸c em ®· kÓ xong.
+ H­íng dÉn HS khi nhËn xÐt lêi kÓ cña b¹n nªn t×m c¸i ®¸ng häc, ®¸ng khen chø kh«ng nªn chØ ch¨m ch¨m chª b¹n.
+ Khen ngîi ®óng vµ kÞp thêi, kh¼ng ®Þnh thµnh c«ng vµ tiÕn bé cña tõng HS
Khèi 3
TËp lµm v¨n
1. Tæ chøc cuéc häp khã thµnh c«ng v× giao tiÕp cña c¸c em cßn kÐm.
* H­íng gi¶i quyÕt.:
KiÓu bµi tæ chøc cuéc häp lµ kiÓu bµi míi . Nã nh»m t¨ng tÝnh thùc hµnh cña tËp lµm v¨n, g¾n viÖc häc víi ho¹t ®éng thùc tiÔn.
KiÓu bµi nµy ®­îc häc ë tuÇn 5, tuÇn 7, tuÇn 31.
- §Ó häc sinh hiÓu râ tr×nh tù c¸c viÖc diÔn ra trong mét cuéc häp, khi d¹y tiÕt tËp tæ chøc cuéc häp ®Çu tiªn, gi¸o viªn cÇn liªn hÖ víi bµi tËp ®äc: “ Cuéc häp cña ch÷ viÕt”( TiÕng ViÖt 3/ tËp 1- TuÇn 5- Trang 44) ®Ó häc sinh cã ý niÖm vÒ mét cuéc häp.
Mçi cuéc häp bao giê còng cã:
+ PhÇn më ®Çu( nªu môc ®Ých hoÆc lý do häp).
+ PhÇn chÝnh( nghe b¸o c¸o vµ th¶o luËn vÒ t×nh h×nh, nguyªn nh©n, c¸ch gi¶i –quyÕt)
+ PhÇn kÕt thóc cuéc häp ( KÕt luËn, ph©n c«ng c«ng viÖc)
C¸c cuéc häp tæ nhãm vÉn cã 3 phÇn trªn nh­ng th­êng diÔn ra mét c¸ch th©n mËt, ng¾n gän h¬n c¸c cuéc häp kh¸c.
Theo yªu cÇu cña tiÕt häc, sau khi c¸c cuéc häp tæ hoÆc nhãm diÔn ra, mçi tæ, nhãm ph¶i cö mét ®¹i diÖn tr×nh bµy kÕt qu¶ häp tr­íc líp. Ng­êi ®¹i diÖn cã thÓ lµ tæ tr­ëng, nhãm tr­ëng hoÆc bÊt cø ai. §Ó gióp häc sinh tù tin h¬n gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn häc sinh c¸ch ghi chÐp néi dung cuéc häp ®Ó cã t­ liÖu b¸o c¸o. Néi dung b¸o c¸o nªn tËp trung vµo c¸c ý kiÕn th¶o luËn, c¸c kÕt luËn vµ sù ph©n c«ng cña tæ tr­ëng, nhãm tr­ëng.
- Ngay tõ ®Çu n¨m häc, qua c¸c tiÕt sinh ho¹t líp , sinh ho¹t §éi, Sao....gi¸o viªn cÇn kÌm cÆp, h­íng dÉn c¸c em biÕt c¸ch tæ chøc häp theo yªu cÇu nhiÖm vô cô thÓ ®Ó trë thµnh thãi quen sinh ho¹t m¹nh d¹n vµ tù tin h¬n trong giao tiÕp.
2. Bµi: KÓ vÒ lÔ héi ( tuÇn 25)
Khã v×: - Thùc tÕ ë ®Þa ph­¬ng rÊt Ýt lÔ héi.
- Häc sinh kh«ng ®­îc trùc tiÕp xem.
- Häc sinh kh«ng hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ lÔ héi.
* H­íng gi¶i quyÕt.
- Gi¸o viªn cÇn khai th¸c tèi ®a c¸c t­ liÖu thuéc chñ ®iÓm: LÔ héi.
§ã lµ c¸c bµi tËp ®äc: Héi vËt, Héi ®ua voi ë T©y Nguyªn, sù tÝch lÔ héi Chö §ång Tö, ®i héi Chïa H­¬ng…
C¸c tiÕt LTVC tuÇn 25, 26. TiÕt ChÝnh t¶ tuÇn 26.
- Cung cÊp thªm vèn tõ cho häc sinh vµ gióp häc sinh hiÓu biÕt h¬n vÒ phÇn lÔ, phÇn héi trong LÔ héi b»ng c¸ch s­u tÇm thªm tranh ¶nh. Nh÷ng n¬i thuËn lîi, cã ®iÒu kiÖn nªn cho c¸c em xem c¸c ®Üa h×nh vÒ mét lÔ héi nµo ®ã hoÆc cho c¸c em trùc tiÕp tham gia ®Ó c¸c em kÓ tèt h¬n trong tiÕt TËp lµm v¨n.
- H­íng dÉn c¸c em lµm tèt BT1, BT2 trong tiÕt LTVC tuÇn 26 ®Ó c¸c em hiÓu kü h¬n vÒ LÔ, héi, lÔ héi.
Sau khi hoµn thµnh Bµi tËp 1 häc sinh sÏ hiÓu r»ng:
LÔ: Lµ c¸c nghi thøc nh»m ®¸nh dÊu hoÆc kû niÖm mét sù kiÖn cã ý nghÜa.
Héi: Lµ cuéc vui tæ chøc cho ®«ng ng­êi dù theo phong tôc hoÆc nh©n dÞp ®Æc biÖt.
LÔ héi: Lµ ho¹t ®éng tËp thÓ cã c¶ phÇn lÔ vµ phÇn héi.
Qua bµi tËp 2 häc sinh ®­îc cung cÊp thªm tªn mét sè lÔ héi: LÔ héi §Òn Hïng, §Òn Giãng, Chïa H­¬ng, Th¸p Bµ, nói Bµ, chïa Keo, Phñ GiÊy, KiÕp B¹c, Cæ Loa, ®Òn Qu¶ S¬n....
Tªn mét sè héi: Héi vËt, b¬i tr¶i, ®ua thuyÒn, chäi tr©u, ®ua voi, ®ua ngùa, chäi gµ, th¶ diÒu, héi Lim...
Tªn mét sè ho¹t ®éng trong lÔ héi vµ héi: Cóng PhËt, lÔ PhËt, th¾p h­¬ng, t­ëng niÖm, ®ua thuyÒn, ®ua ngùa, ®ua m« t«, ®ua xe ®¹p, kÐo co, nÐm cßn, c­íp cê, ®¸nh ®u, th¶ diÒu, ch¬i cê t­íng...
( L­u ý: Mét sè lÔ héi nhiÒu khi còng ®­îc gäi t¾t lµ héi).
Một số hình ảnh về lễ hội đền Hùng
Hội Chùa Hương
Một số lễ hội khác
TËp ®äc
1. Bµi TËp ®äc- kÓ chuyÖn kh¸ dµi, thêi gian kÓ chuyÖn qu¸ Ýt, kü n¨ng kÓ cña häc sinh cßn h¹n chÕ chñ yÕu lµ ®äc thuéc.
* H­íng gi¶i quyÕt.
- Tr­íc hÕt gi¸o viªn ph¶i hiÓu r»ng: Häc sinh líp 3 còng rÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn b»ng c¸ch kÓ l¹i c©u chuyÖn võa häc trong bµi tËp ®äc ®Çu tuÇn nh­ líp 2. Cã ®iÒu thêi gian dµnh cho häc sinh thùc hµnh kÓ chuyÖn chØ kho¶ng 20 phót. Lý do gi¶m thêi gian kÓ chuyÖn lµ do m«n TiÕng ViÖt líp 3 chØ cßn 9 tiÕt/ tuÇn ( gi¶m 1 tiÕt so víi líp 2) vµ do häc sinh líp 3 tèc ®é ®äc nhanh h¬n, nhËn thøc tèt h¬n häc sinh líp 2.
V× vËy víi thêi gian 0,5 tiÕt gi¸o viªn chØ tËp trung rÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn mµ kh«ng mÊt thêi gian vµo c¸c viÖc nh­: KiÓm tra bµi cò, gi¸o viªn kÓ cho häc sinh nghe, t×m hiÓu néi dung ý nghÜa c©u chuyÖn v× nh÷ng viÖc nµy ®· ®­îc thùc hiÖn trong 1,5 tiÕt tËp ®äc. V× ®©y chØ lµ mét ho¹t ®éng tiÕp nèi sau giê TËp ®äc.
- H­íng dÉn c¸c em thùc hiÖn tèt c¸c bµi tËp trong tiÕt kÓ chuyÖn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh tËp trung t­ t­ëng, ®¹t hiÖu qu¶ cao trong rÌn luyÖn.
- Khi kÓ chØ yªu cÇu häc sinh dùa vµo cèt truyÖn chø kh«ng b¾t buéc thuéc tõng c©u, tõ nh­ bµi tËp ®äc. Nh­ng gi¸o viªn còng cÇn hiÓu r»ng: NÕu häc sinh do luyÖn ®äc nhiÒu mµ thuéc truyÖn, kÓ chÝnh x¸c tõng c©u, ch÷ theo v¨n b¶n truyÖn vµ kÓ sinh ®éng nh­ sèng víi c©u chuyÖn ( kh«ng ph¶i lµ ®äc thuéc lßng v¨n b¶n) th× gi¸o viªn nªn ®Æc biÖt khen ngîi häc sinh ®ã. B¶n chÊt cña kÓ chuyÖn s¸ng t¹o kh«ng ph¶i lµ kÓ kh¸c nguyªn v¨n mµ lµ kÓ tù nhiªn nh­ sèng víi c©u chuyÖn, kÓ b»ng giäng ®iÖu ng«n ng÷ cña m×nh, thÓ hiÖn ®­îc c¶m nhËn cña m×nh vÒ c©u chuyÖn ®ã. ChØ trong tr­êng hîp häc sinh kÓ nh­ ®äc v¨n b¶n, võa kÓ võa cè nhí l¹i mét c¸ch m¸y mãc tõng c©u tõng ch÷ trong v¨n b¶n th× gi¸o viªn míi nhËn xÐt kÓ nh­ thÕ lµ ch­a ®¹t yªu cÇu v× ®ã lµ cè g¾ng ®äc thuéc, chø kh«ng ph¶i kÓ.
Luyện từ và câu
1, Tìm 3 cách nhân hoá, học sinh khó tìm cách thứ 2 và thứ 3.
* Hướng giải quyết:
- Ba cách nhân hoá được học ở bài luyện từ và câu tuần 21 (Sách Tiếng việt 3 - Tập 2 - Trang 26).
Cụ thể ở bài tập 2.
Trong bài thơ trên, những sự vật nào được nhân hoá, chúng được nhân hoá bằng những cách nào?
ở bài này có 3 gợi ý:
a. Các sự vật được gọi bằng gì?
b. Các sự vật được tả bằng những từ ngữ nào ?
c. Trong câu "Xuống đi nào mưa ơi." Tác giả nói với mưa thân mật như thế nào?
- Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời:
a. Các sự vật được gọi bằng ông, chị.
b. Các sự vật được tả bằng các từ ngữ : bật lửa, kéo đến, trốn, nóng lòng, chờ đợi, hả hê, uống nước, xuống, vỗ tay, cười.
c. Câu "Xuống đi nào, mưa ơi" Tác giả nói với mưa thân mật như với một người bạn.
- Học sinh trả lời được 3 gợi ý đó tức là đã chỉ ra 3 cách nhân hoá:
+ Cách 1: Gọi sự vật bằng từ dùng để gọi người.
+ Cách 2: Tả sự vật bằng những từ dùng để tả người.
+ Cách 3: Nói với sự vật thân mật như nói với người.
- Khi gặp những bài tập đọc, nếu có hình ảnh nhân hoá thì giáo viên cần gợi ý để học sinh chỉ ra được bài thơ, bài văn đó có sử dụng nghệ thuật nhân hoá. Các em sẽ sử dụng vào việc đặt câu, viết đoạn văn có biện pháp nghệ thuật nhân hoá chứ không nên yêu cầu học sinh tìm các cách nhân hoá có trong bài văn, bài thơ đó.
Khối 4
Phõn mụn: Luy?n t? v� cõu:
Cỏch vi?t tờn ngu?i, tờn d?a lý nu?c ngo�i;
a. N?i dung khú: HS khú vi?t dỳng theo quy t?c, d?c bi?t khi nghe vi?t.
b. Hu?ng gi?i quy?t:
Vỡ HS b?t d?u m?i l�m quen nờn ta ph?i d?y t? t? t?ng bu?c m?t. D?u tiờn chỳng ta d?y bỏm sỏt cỏc b�i t?p ? SGK, d?c bi?t l� b�i t?p 2:
Vi?t l?i nh?ng tờn riờng sau cho dỳng quy t?c:
- Tờn ngu?i: anbe anhxtanh, crớtxtian andộcxen, iuri gagarin.
- Tờn d?a lý: xanh pờtộcbua, tụkiụ, amadụn, niagara.
Cách triển khai bài tập này có thể làm như sau:
+ In phiếu lớn để treo ở bảng lớp nhằm gợi ý để học sinh quan sát qua cách viết của bài tập thấy rõ mỗi tên riêng có mấy bộ phận. ( Mặc dù viết chưa đúng quy tắc nhưng giữa các bộ phận vẫn có khoảng cách xa hơn so với các tiếng trong từng bộ phận).
+ Bước tiếp theo GV đọc các tên riêng đó một lượt để học sinh nghe và HS tiến hành làm bài tập theo yêu cầu.
+ Sau đó chữa bài chúng ta đã có một đáp án đúng. Lúc này GV cho HS đọc lại các tên riêng đó. Mục đích của việc đọc lại là để HS nhận thấy khi đọc hết mỗi bộ phận tên nước ngoài đã được phiên âm như trong bài tập trên thì có ngắt hơi một quãng ngắn. Ví dụ: An-be/ Anh-xtanh. Đây là cơ sở để sau này HS nghe viết đúng. (Đọc được đúng thì khi nghe người khác đọc HS sẽ biết và sẽ viết đúng).
Vào những tiết luyện tập ở buổi 2 chúng ta có thể cho làm một số bài tập tương tự như thế. Sau đó chuyển sang dạng bài tập nghe viết. Dạng bài tập này có thể chia ra 3 loại nhỏ:
+ Nghe viết các tên riêng theo phiên âm quốc tế có một, hai hoặc ba bộ phận.
+ Nghe viết các tên riêng theo phiên âm Hán Việt.
+ Nghe viết cả hai loại trên.
Loại bài thứ nhất nhằm củng cố cách viết tên riêng như dạng các bài tập trình bày ở trên. Loại bài thứ hai đưa vào làm cơ sở cho loại bài thứ ba. Loại bài thứ ba giúp HS phân biệt được các tên riêng theo phiên âm quốc tế và các tên riêng theo phiên âm Hán Việt từ đó viết đúng và chính xác theo quy tắc.
Còn về hình thức có thể dùng bảng con hoặc làm vào vở. Nếu dùng bảng con thì cho HS viết tên có một hoặc hai bộ phận. Làm vào vở có thể mở rộng một số tên riêng có ba bộ phận. (Tuỳ vào đối tượng HS của lớp mình).
Bài luyện tập về từ ghép và từ láy:
a. Nội dung khó: HS khó xác định từ ghép tổng hợp và từ ghép phân loại.
b. Hướng giải quyết:
Đối với chuẩn kiến thức thì chỉ yêu cầu HS nhận biết được sự khác biệt về cấu tạo của từ ghép và từ láy. Phần kiến thức trong bài “Luyện tập về từ ghép và từ láy” nhằm lưu ý HS về các tiểu loại từ ghép: Từ ghép có nghĩa tổng hợp, từ ghép có nghĩa phân loại và các kiểu từ láy. Đây chính là bộ phận kiến thức được mở rộng của chương trình.
+ Cách giải quyết: Để giúp HS dễ dàng xác định từ ghép có nghĩa tổng hợp và từ ghép có nghĩa phân loại thì khi dạy bài này GV phải giải quyết tốt bài tập 1:
So sánh hai từ ghép sau đây:
Bánh trái ( chỉ chung các loại bánh).
Bánh rán ( chỉ loại bánh nặn bằng bột gạo nếp, thường có nhân, rán chin giòn)
Từ ghép nào có nghĩa tổng hợp (bao quát chung)?
Từ ghép nào có nghĩa phân loại (chỉ một loại nhỏ thuộc phạm vi nghĩa của tiếng thứ nhất)?
Với bài tập này có thể cho HS trao đổi theo cặp với các gợi ý:
Đọc thầm suy nghĩ và nêu nghĩa của hai từ: Bánh trái, bánh rán.
Từ việc nêu nét nghĩa của mỗi từ HS trả lời các câu hỏi của bài tập.
Sau khi HS nêu kết quả GV yêu cầu HS đọc lại các câu hỏi a,b và đọc kĩ phần ghi trong dấu ngoặc đơn của mỗi câu hỏi để trả lời:
H; Những từ có nghĩa bao quát chung thuộc loại từ ghép nào?
H; Tìm thêm một số từ ghép có nghĩa phân loại trong đó có tiếng “bánh” đứng trước để chỉ các loại bánh mà em biết.
Khi HS nêu GV có thể ghi nhanh thành hai cột từ đó khắc sâu để HS phân biệt được hai tiểu loại từ ghép giúp học sinh có cơ sở để xác định đúng từ ghép có nghĩa tổng hợp và từ ghép có nghĩa phân loại khi làm bài tập.
3.Danh từ.
Nội dung khó: HS nhầm lẫn một số từ khi làm bài tập 1 phần Nhận xét, khó xác định danh từ chỉ khái niệm.
Hướng giải quyết:
+ Đối với việc HS nhầm lẫn một số từ khi làm bài tập 1 phần Nhận xét, để giúp HS không nhầm lẫn chúng ta phải dạy tốt phần từ đơn từ phức. Ơ bài từ đơn và từ phức đã cho biết “nhận mặt” là một từ phức. Còn từ “tôi” nếu HS xác định sai thì GV nên khéo léo xử lý để HS biết đây là từ dung để xưng hô. Sau khi rút ra khái niệm ở phần Ghi nhớ GV có thể nêu lại: từ “tôi” là một từ xưng hô dùng thay thế cho danh từ, lên lớp 5 các em sẽ học kĩ.
+ Để giúp HS xác định đúng danh từ chỉ khái niệm thì khi hưỡng dẫn tìm hiểu về danh từ chỉ khái niệm GV cần làm rõ cho HS hiểu theo từng bước:
B1. Danh từ chỉ khai niệm thuộc danh từ chung.
B2. Loại danh từ này biểu thị những cái chỉ có trong nhận thức của con người, không nhìn thấy được, không chạm vào hay ngửi nếm... được, không có hình thù gì cả.
Như vậy khi làm bài HS loại bỏ những danh từ nhìn được, nếm, ngửi, chạm vào được và những từ còn lại là danh từ chỉ khái niệm mà HS dế dàng nhận ra.
Ví dụ: Ở bài tập 1 (bài Danh từ) có:
Những danh từ nhìn được là: người, nước, nhà, đồng bào.
Những danh từ không có hình thù, không nhìn, không chạm vào được là: điểm, đạo đức, long, kinh nghiệm, cách mạng. Đó là các danh từ chỉ khái niệm.
4. Tính từ:
Nội dung khó: Phần ghi nhớ trừu tượng, HS khó hiểu, khó nhớ.
Hướng giải quyết :
+ Trước khi học bài tính từ, cho HS làm bài tập tìm một số từ chỉ tính tình, màu sắc, hình dáng, kích thước, độ dài, độ cao...của người hoặc vật.Việc làm này nhằm giúp HS nhớ lại những kiến thức đã học ở lớp dưới có liên quan đến tính từ.
+ Khi dạy bài tính từ ( tiết 1) GV hưỡng dẫn tổ chức làm bài tập ở phần nhận xét cần kết hợp gợi ý để HS rút ra những tiểu kết cho từng phần. Dựa vào lời giải của bài 2:
Trong đoạn văn, có các từ miêu tả:
a. Tính tình, tư chất của cậu bé Lu-i chăm chỉ, giỏi
b.Màu sắc của sự vật:
- Những chiếc cầu trắng phau
- Mái tóc của thầy Rơ-nê xám
Hình dáng, kích thước và các đặc điểm khác của
sự vật:
- Thị trấn nhỏ
- vườn nho con con
- Những ngôi nhà nhỏ bé, cổ kính
- Dòng sông hiền hoà
- Da của thầy Rơ- nê nhăn nheo
Gv hứơng dẫn để HS suy nghĩ trả lời:
H. Những từ vừa tìm được miêu tả điều gì của người, vật? (miêu tả về tính tình, tư chất, màu sắc, hình dáng, kích thước, đặc điểm...của người ,vật.
GV chốt: Những từ miêu tả về tính tình...gọi chung là miêu tả đặc điểm tính chất của sự vật. Đó là các tính từ.
H. Vậy qua bài tập 2, em hãy cho biết tính từ là gì?
Đến bài tập 3 yêu cầu:
Trong cụm từ “đi lại vấn nhanh nhẹn” từ nhanh nhẹn bổ sung ý nghĩa cho từ nào?
- Sau khi tổ chức cho HS làm bài và chữa bài GV nêu:
H. Từ nhanh nhẹn thuộc từ loại nào? ( tính từ).
H. Từ nhanh nhẹn bổ sung ý nghĩa cho từ nào? (đi lại).
H Từ đi lại thuộc từ loại nào? (động từ)?
H. Nhắc lại thế nào là động từ?
H. Vậy theo em ngoài miêu tả đặc điểm tính chất của sự vật, tính từ còn có tác dụng nào nữa?
( Bổ sung ý nghĩa cho động từ/ miêu tả đặc điểm tính chất của hoạt động, trạng thái).
Từ việc làm đó HS dễ dàng hiểu được bản chất của vấn đề và rút ra ghi nhớ một cách nhẹ nhàng hơn. Khi hiểu được bản chất thì Hs sẽ nhớ đúng kiến thức không thấy trừu tượng nữa.
5. Học sinh khó xác định từ loại khi có hiện tượng chuyển loại của từ .
Đây là một kiến thức mở rộng nâng cao so với chuẩn kiến thức .
Chuyển loại của từ là một hiện tượng chuyển nghĩa , một phương thức tạo từ mới.Khi chuyển loại từ mang đặc điểm ngữ pháp mới(Khả năng kết hợp thay đổi, khả năng làm thành phần câu thay đổi).Nghĩa là để xác định từ loại trong những trường hợp này chúng ta phải dựa vào khả năng kết hợp và khả năng làm thành phần câu của từ đó trong văn cảnh cụ thể câu thay đổi: Tức là để xác định trong những trường hợp này chúng ta dựa vào:
Ví du: + Nó bước những bước chắc chắn.
- Từ “ bước” thứ nhất là động từ .
- Từ “ bước” thứ hai danh từ. (Nó kết hợp được với từ “những”)
+ Huế là quê của tôi.( Huế là danh từ: làm chủ ngữ trong câu).
+ Món ăn này rất Huế (Huế là tính từ: nó kết hợp với từ “ rất”, làm vị ngữ trong câu).
(Để rõ thêm về điều này đọc thêm ở sách hỏi- đáp TV 5 trang 148 và sách hỏi – đáp TV 4 trang 149).
6. Học sinh nhầm lẫn trạng ngữ với các thành phần khác trong câu.
Ở lớp 4 học sinh được trạng ngữ chỉ thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, hoặc cách thức phương tiện.
+ Về vai trò ngữ pháp, trạng ngữ là bộ phận phụ không bắt buộc phải có mặt trong. Nhìn chung thêm trạng ngữ để bổ sung ý nghĩa tình huống cho câu.
+ Về cấu tạo, trạng ngữ là một cụm từ có hoặc không có quan hệ từ đứng trước.
+ Về vị trí, trạng ngữ có thể đứng trước, đứng giữa hoặc đứng sau nòng cốt câu. Ở các vị trí khác nhau, trạng ngữ đều tách khỏi nòng cốt câu bằng dấu phẩy hoặc bằng quan hệ từ.
Đối với lớp 4 để phù hợp với nhận thức của học sinh sách giáo khoa tiếng việt 4 chỉ nêu những trạng ngữ đứng đầu câu.
Trong quá trình giảng dạy, chúng ta cần dẫn dắt để học sinh nhớ lại và liên kết những kiến thức đã học ở lớp 2,3 làm cơ sở cho trạng ngữ, đó là các kiểu câu :Khi nào ? ở đâu? Vì sao? Bằng gì?…Đồng thời khéo léo kết hợp đưa những dấu hiệu trên vào bài giảng của mình thì chắc chắn cơ bản học sinh sẽ xác định được trạng ngữ hoặc thêm trạng ngữ cho câu một cách chính xác.
Tuy nhiên trong khi xác định trạng ngữ HS lớp 4 có thể nhầm lẫn sau:
a, Nhầm lẫn trạng ngữ với một vế của câu ghép.
Ví du:
- Vì trời mưa, đường lầy lội.(“ vì trời mưa” là một vế câu ghép)
- Vì tập tành đều đặn, cậu ta rất khoẻ.( “Vì tập tành đều đặn” là một vế câu ghép đã lược bỏ chủ ngữ).
- Nhờ trận mưa rào, trời mát mẻ hẳn.( “Nhờ trận mưa rào” là trạng ngữ).
- Vì tôi , bạn ấy bị ngã.( “Vì tôi” là trạng ngữ)
Một số dấu hiệu để phân biệt trạng ngữ với vế câu ghép là:
+ Nếu bộ phận đứng sau quan hệ từ là một cụm chủ vị thì đó là một vế của câu ghép.
+ Nếu bộ phận đứng sau quan hệ từ chỉ nguyên nhân, điều kiện, giả thiết là danh từ, cụm danh từ hoặc đại từ thì bộ phận ấy là trạng ngữ; Còn nếu bộ phận đứng sau quan hệ từ nói trên là động từ, tính tờ, cụm động từ, cụm tính từ thì đó là một vế của câu ghep đã lược bỏ chủ ngữ.
a, Nhầm lẫn trạng ngữ với vị ngữ đồng chức.
Ví dụ: Đến cổng trường, tôi dừng lại. (“Đến cổng trường” là vị ngữ)
Bộ phận này giống trạng ngữ ở chỗ có thể lược bỏ mà không ảnh hưởng đến tính trọn vẹn của câu. Tuy nhên vì là vị ngữ nên bộ phận này có thể kết hợp với chủ ngữ để tạo thành câu trọn vẹn trong khi đó trạng ngữ không thể kết hợp với chủ ngữ để tạo thành câu.
b,Nhầm lẫn trạng ngữ với chủ ngữ chỉ nơi chốn.
Ví dụ:
- Ở nhà , mọi người đều mạnh khoẻ. (“Ở nhà” là trạng ngữ)
- Ở nhà bình yên cả.(“ Ở nhà” là chủ ngữ)
Thoạt nhìn chủ ngữ ở câu 2 dễ nhầm với trạng ngữ , song khác với trạng ngữ, cụm từ này không thể lược bỏ, vì nếu lược bỏ câu sẽ không trọn vẹn . Hơn nữa dựa vào dấu hiệu trạng ngữ ngăn cách với nòng cốt câu bằng dấu phẩy hoặc quan hệ từ thì học sinh cũng có thể nhận thấy.
Phân môn tập làm văn.
1 Luyện từ xây dựng đoạn văn kể chuyện ( trang 72 TV 4 tập 1). + khó GV nêu ra làm nhiều không có thời gian.
- Mục đích của bài này, là dựa trên hiểu biết về đoạn văn HS tiếp tục luyện tập xây dựng hoàn chỉnh các đoạn văn.
- Khi dạy bài tập 2, bài mẫu đưa ra 4 đoạn chưa hoàn chỉnh nhưng chỉ yêu cầu hoàn chỉnh một trong 4 đoạn ấy. Vậy là mỗi học sinh chỉ phải hoàn chỉnh 1 đoạn. Nhưng để đảm bảo mục đích yêu cầu của bài học khi lên lớp GV tổ chức cho HS bằng hình thức nhóm. Chia 4 nhóm, mỗi nhóm hoàn chỉnh một đoạn. Sau đó chữa bài tổng hợp cả 4 đoạn. Khi chữa bài để khắc sâu cách xây dựng mỗi đoạn văn thì có thể cho HS giao lưu các nhóm hoặc GV gợi mở ( Tuỳ trình độ của lớp).
Luyện từ phát triển câu chuyện( TV 4 tập 1 trang 84 tuần 8).
Nội dung khó:
+ HS khó kể chuyện theo trình tự thời gian, không gian từ văn bản kịch.
+ Lượng kiến thức nhiều so với tiết học.
Hướng khắc phục:
+ Cơ sở: Với bài này yêu cầu củng cố kỹ năng phát triển câu chuyện theo trình tự thời gian và nắm được cách phát triển câu chuyện theo trình tự không gian qua cách kể bằng lời của học sinh.
+ Đối với bài này để đảm bảo yêu cầu khâu hướng dẫn HS chuẩn bị bài ở nhà một cách kỹ càng là vô cùng quan trọng. Hướng dẫn để HS chuyển từ văn bản kịch thành kể bằng lời theo yêu cầu theo yêu cầu bài tập 1,2. Muốn thành công GV phải giúp HS thực hiện tốt đồng thời giáo viên kiểm soát chạt chẽ khâu chuẩn bị này.
+ Khi thực hiện tiết dạy, để đảm bảo đủ thời gian GV vừa tiến hành kiểm tra bài cũ vừa dạy học bài mới ( bài tập 1) Sau khi nêu câu hỏi: Các câu mở đầu đoạn văn đóng vai trò gì trong việc thể hiện thời gian? GV mời một HS kể 1 đoạn theo yêu cầu bài tập 1. Sau đó HS kể theo cặp, thi kể trước lớp.
+ Để tường minh 2 cách phát triển theo trình tự thời gian và trình tự không gian đồng thời để có cơ sở làm bài tập 3 thì buộc GV phải có đủ đồ dùng.( Cách kể câu chuyện theo 2 cách trên).
Ví dụ: Kể theo trình tự thời gian
Ví dụ Kể theo trình tự không gian.
+Những đồ dùng này có thể là nhiều. Vì vậy chúng ta phải in và ép bảo quản để sử dụng trong nhiều năm.
+ Còn cách sử dụng đồ dùng trong tiết học thì có nhiều cách dẫn dắt để đưa vào. Ví dụ sau khi học sinh thi kể và nhận xét xong GV có thể nêu: Đây là bài kể của một bạn học sinh, bạn ấy đã kể rất tốt và cô đã ghi lại cách kể của bạn ấy. Chúng ta cùng xem. GV đính đồ dùng lên bảng.
3.Tóm tắt tin tức ( tuần 24).
Nội dung khó: HS khó tóm tắt đoạn tin bằng một đến hai câu.
Hướng giải quyết:
Để học sinh làm được bài, trước hết GV cần hướng dẫn HS đọc kỹ nội dung đoạn tin, sau đó gợi ý để HS tìm hiểu:
+ ý chính thông báo là gì?
+ Đối tượng nói đến trong đoạn là ai, cái gì? (sự việc chính)
+ Đặc điểm của đối tượng ra sao? ( nội dung đối tượng)
+ Điều cần thông báo về đối tượng đó là gì? ( nội dung thông báo)
Từ đó hướng dẫn khắc sâu cho HS thấy những gợi ý trên chính là các bước để tóm tắt bản tin.
Phân môn kể chuyện.
Kể chuyện được chứng kiến hoặc tham gia.
Nội dung khó: Nhiều em chưa được chứng kiến hoặc tham gia nên tư liệu để kể không có, hơn nữa ngôn ngữ để tạo câu chuyện của các em còn hạn chế.
Hướng giải quyết:
+ Mục đích của loại bài này là rèn cho HS kỹ năng nói, thói quen quan sát, ghi nhớ những sự việc diễn ra trong đời sống. Để giờ học thành công đối với HS cần phải dựa vào cuộc sống xung quanh và cuộc sống của chính mình để tạo lập một câu chuyện về người thật việc thật.
+ Cách giải quyết:
Hướng dẫn HS chuẩn bị bài ở nhà chu đáo: Đọc trước đề bài và các gợi ý ở sách giáo khoa từ đó quan sát và huy động vốn sống của minh để tạo câu chuyện phù hợp với đề bài. Không yêu cầu HS tạo những câu chuyện có nhiều tình tiết phức tạp. Với trình độ HS lớp 4 những câu chuyện đã được chứng kiến hoặc tham gia chỉ cần có độ dài như các gợi ý ở sách giáo khoa là đảm bảo. Những em có khả năng tạo câu chuyện dài và hay thì GV khuyến khích khen ngợi. Việc hướng dẫn chuẩn bị có thể tiến hành : Sau tiết kể chuyện tuần này thì HS đọc đề bài và gợi của bài kể chuyện tuần sau và GV hướng dẫn để HS về nhà tìm hiểu. Tuy nhiên không dừng lại ở đây, mà sau đó để kiểm soát việc chuẩn bị, sau khoảng hai ngày ( hoặc một thời gian nhất định nào đó phù hợp với thời khoá bỉêu lớp mình) GV cho HS nêu nội dung và nhân vật trong c�