Kinh nghiệm nâng cao hiệu quả dạy các yếu tố hình học cho học sinh lớp 5

"Nâng cao hiệu quả giảng dạy
các yếu tố hình học cho học sinh lớp 5"
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận
Như chúng ta được biết bậc Tiểu học là bậc học phổ cập, tạo tiền đề để nâng cao dân trí, là cơ sở ban đầu hết sức quan trọng để đào tạo thế hệ trẻ trở thành những công dân tốt mang trong mình những phẩm chất tạo thành cốt lõi của một nhân cách Việt Nam trong giai đoạn mới. Những phẩm chất đó là: Trí tuệ phát triển, ý chí cao, tình cảm đẹp.
Xuất phát từ yêu cầu trên, việc giảng dạy môn Toán ở bậc Tiểu học có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách của học sinh. Trong chương trình môn Toán bậc Tiểu học, việc dạy các yếu tố hình học giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc nâng cao trí tuệ, rèn luyện các đức tính và phẩm chất tốt như: cẩn thận, cần cù, chu đáo, khéo léo, ưa thích sự chính xác, làm việc có kế hoạch đồng thời giúp học sinh hình thành những biểu tượng về hình học và đại lượng hình học. Nó giúp các em định hướng trong không gian, gắn liền việc học với cuộc sống xung quanh, là cơ sở để hỗ trợ các môn học khác (như môn Mỹ thuật, Thủ công, Tự nhiên và xã hội), là mảng kiến thức quan trọng tiếp nối cho chương trình học lên các bậc học cao hơn. Thiết thực hơn là có thể giải quyết những bài toán thực tế xung quanh mình.
Chính vì vậy việc nâng cao hiệu quả giảng dạy các yếu tố hình học ở bậc Tiểu học nói chung và ở lớp 5 nói riêng là một việc rất cần thiết của mọi giáo viên giảng dạy trong mỗi nhà trường để nhằm nâng cao hiệu quả học tập của học sinh.
II. Cơ sở thực tiễn
Trong những năm qua giáo viên khối 5 chúng tôi đã cố gắng trong việc thực hiện đổi mới phương pháp học để phát huy tối đa khả năng tư duy, óc sáng tạo của học sinh.
Đối với môn Toán ở bậc Tiểu học, tôi đã nhận thấy có sự đổi mới rõ rệt về phương pháp dạy học để phát huy tối đa khả năng tư duy, óc sáng tạo của học sinh. Đặc biệt là: "Học sinh được làm việc nhiều hơn và đạt hiệu quả cao hơn". Tuy nhiên việc giảng dạy các yếu tố hình học đối với lớp 5, tôi thấy còn có những mặt thuận lợi và khó khăn sau:
1. Về giáo viên
a. Thuận lợi:
- Hầu hết các giáo viên yêu nghề mến trẻ, có tinh thần học hỏi, nghiên cứu tài liệu để nâng cao chất lượng giảng dạy;
- Là những giáo viên đã từng giảng dạy lớp 5 nhiều năm nên ít nhiều đã nắm được đặc điểm, đặc trưng của môn toán và khả năng tiếp thu của học sinh;
- Đồ dùng giảng dạy về các yếu tố hình học được nhà trường trang bị tương đối đầy đủ.
b. Khó khăn: Tuy đã được trang bị đồ dùng giảng dạy, song giáo viên sử dụng đồ dùng chưa được triệt để. Vì vậy mà việc dẫn dắt học sinh nắm kiến thức mới chưa cao.
2. Về học sinh
a. Thuận lợi:
- Các em đều ngoan, có ý thức học tập môn toán; sách vở, đồ dùng học tập tương đối đầy đủ;
- Trong mấy năm gần đây, tất cả học sinh khối 5 đều được học 2 buổi/ngày nên thời gian củng cố, rèn luyện kiến thức được nhiều hơn;
- Phụ huynh học sinh đã quan tâm tới việc học của con em mình.
b. Khó khăn:
- Còn một số học sinh chưa chăm học, mải chơi;
- Gốc dành riêng cho việc học tập ở nhà không có, đồ dùng học tập còn thiếu;
- Còn một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm tới việc học của các em;
- Do đặc điểm lứa tuổi, học sinh còn hiếu động, sự tập trung chú ý nghe giảng còn hạn chế. Khả năng phân tích, trí tưởng tượng, khả năng suy luận của các em còn non dẫn tới ngại làm các bài tập có nội dung về các yếu tố hình học.
Qua khảo sát chất lượng của 50 học sinh của 2 lớp vào đầu tháng 12 theo 3 tiêu chí ( nhận biết về kỹ năng vẽ hình, nắm kiến thức cơ bản về hình học, vận dụng luyện tập), kết quả thu được như sau:
Lớp
TS học sinh
Nhận biết
về kỹ năng vẽ hình
Nắm kiến thức cơ bản về hình học
Vận dụng luyện tập



Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt



SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL

5A
25
17
68%
8
32