Kinh nghiệm làm bài thi

Kinh nghiệm làm bài khi đi thi
Thi gắn liền với sự thành đạt công danh một con người, thi có ý nghĩa hết sức quan trọng trong sự nghiệp của mỗi người. Nhưng, thi lại chỉ được thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn ngủi hơn rất nhiều so với quá trình học tập và nghiên cứu của chúng ta. Chính vì thế, kinh nghiệm là một nhân tố đóng vai trò không nhỏ, cần được biết đến trước khi bước vào phòng thi.
Trải qua các kỳ thi học sinh giỏi PTTH cũng như Olympic sinh viên môn Tin học, có cơ hội tiếp xúc với các sĩ tử, từ chuyên nghiệp trong giới gà trọi (chủ yếu là những học sinh đã từng tham gia thi học sinh giỏi Tin học PTTH) cho đến nghiệp dư như hầu hết các sinh viên mới tham gia trong những hội thi Olympic Tin học sinh viên, tôi nhận thấy hầu hết các bạn học sinh đều có phương pháp và nhiều thủ thuật làm bài trong khi thi nhưng một bộ phận đông đảo tập trung chủ yếu là các sinh viên tham gia trong các Olympic Tin học toàn quốc lại còn quá ít kinh nghiệm. Sự non nớt đó trong trường thi khiến không ít chiến sỹ phải hy sinh một cách oan uổng. Không đâu xa, trong kỳ thi Olympic 2002 năm nay tại Nha Trang, ở bài 2 bảng chuyên tin, đội của tôi có một anh vì quá say mê với cách giải riêng của mình, không nhận ra đó là một bài hết sức đơn giản mà mọi người hầu như đều đi theo một hướng giải chung nên đã để tốn mất tới 3/ 4 thời gian thi mà vẫn cho ra kết quả sai. Thế đấy, sự cay cú và bảo thủ làm cho con người ta trì trệ và lú lẫn như vậy đó. Mong rằng các bạn trong lúc làm bài thi luôn luôn tỉnh táo phân biệt khó dễ mà chia thời gian làm từng bài cho phù hợp.
Tất nhiên sai lầm trên chỉ là một trong vô số những sai lầm mà bất cứ ai khi đi thi đều phải có. Nhưng đó là những trục trặc thuộc mặt tâm lý, tính cách của từng người phải tự sửa lấy. Ta không bàn lĩnh vực đó mà chủ yếu xem xét những kinh nghiệm về phương pháp làm bài thi sao cho hiệu quả. Tôi hy vọng nó sẽ giúp bạn đạt thành công tốt hơn, không chỉ khi thi mà ngay cả trong công việc lập trình của mình.
Phân tích
Khi gặp một bài toán A nào đó, chúng ta thông thường hay chú ý đến chi tiết cụ thể bên trong mà không có cái nhìn tổng quan hơn một chút về nó : bản chất của bài toán là gì? xuất phát từ đâu?. Sau đó rồi mới xem xét có thể đưa về bài toán B khác đã có thuật toán chuẩn không? Hoặc tương tự với một bài toán C có lời giải tốt?
Tuy nhiên không phải lúc nào cũng tìm được nguồn gốc xuất phát của bài toán và lời giải chuẩn. Chính vì vậy, đặc biệt là trong khi thi, phương pháp luôn luôn cho hiệu quả cao, đảm bảo bài của bạn vẫn có điểm, thậm chí không ít, là tư tưởng tham lam làm tốt đến đâu thì làm hay nôm na người nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình. Nhưng đối với duyệt vét cạn, để đảm bảo thời gian chạy của chương trình thì tốt nhất bạn vẫn phải có thêm một cận kiểm tra thời gian để dừng chương trình khi cần và in ra kết quả tốt nhất hiện thời đang tìm được.
Đó mới chỉ là những phương hướng. Trước khi bắt tay vào làm cụ thể theo một hướng nào đó , bạn hãy cẩn thận xem rằng có thể kiểm soát hết được cách làm của mình hay không? Vì nếu may mắn, bạn sẽ làm suôn sẻ, nhưng rất có thể có những khúc mắc tuy không lớn lại có thể đưa bạn đến ngõ cụt đấy. Tính bó buộc về thời gian trong thi cử không cho phép ta dừng lại lâu trong lúc làm bài. Do đó, đi theo con đường nào mà ta có thể nhìn thấy rõ nhất về nó là điều nên làm.
Ngoài ra, đôi khi đi thi, gặp dạng bài phải đưa ra kết quả có hay không có mà bí quá không có cách giải quyết nào, tôi khuyên bạn cứ trả lời có tất hoặc không tất. Nếu bạn nào thích may rủi thì dùng thủ tục random của turbo mà sinh ngẫu nhiên các giá trị 0 hoặc 1. Tất nhiên người ra đề thường cũng không đến nỗi không lường trước được trường hợp này, tuỳ thuộc họ có để cho ta làm theo cách đó hay không thôi !
Lập trình
Sau khi đã có cách giải, chúng ta bắt tay vào việc lập trình cụ thể bài toán. Trong giai đoạn này cũng xin được nêu một vài ý kiến để các bạn tham khảo.
1. Tốc độ soạn thảo: thời gian làm bài thi có hạn nên không nhất thiết chương trình phải đẹp mắt vì ban giám khảo không chấm cách viết chương trình của bạn mà họ chấm kết quả đưa ra. Tôi