Khởi ngữ văn 9.

THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ TIẾT HỌC HÔM NAY
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
Môn: Ngữ văn
Ví dụ: Phân biệt các từ ngữ in đậm màu đỏ với chủ ngữ trong những câu sau và quan hệ với vị ngữ.
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu có chứa từ in đậm? Xác định vị trí của từ in đậm với chủ ngữ?
Phần in đậm có quan hệ như thế nào với vị ngữ?
Các từ in đậm giữ vai trò gì trong câu?

a/ Nghe gọi, con bé giật mình , tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Nguyễn Quang Sáng – Chiếc lược Ngà)
b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan - Bước đường cùng)
c/ Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp[…].
(Phạm Văn Đồng - Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)


NHÓM 1:
a/ Nghe gọi, con bé giật mình , tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Nguyễn Quang Sáng – Chiếc lược Ngà)
b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan - Bước đường cùng)

NHÓM 2:
b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan - Bước đường cùng)

c/ Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp[…].
(Phạm Văn Đồng - Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)


a. Còn anh, anh / không ghìm nổi xúc động.
CN VN
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu ), nêu lên đề tài ( đối tượng) được nói đến trong câu.( anh).

b. Giàu, tôi / cũng giàu rồi.
CN VN
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu), nêu lên đề tài được nói đến trong câu:VN ( giàu).

c. Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta /có thể tin ở
CN VN
tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp.
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu), nêu lên đề tài được nói đến ở trong câu: VN dùng từ ( nó ) để thay thế cho“các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ”.














VD:
Thông minh / thì nó là nhất lớp.
KN
Tôi / thì tôi đăng kí dự thi vào trường THPT ToànThắng.
KN
Bài tập nhanh
Xác định khởi ngữ trong các câu sau:
a. Đối với những bài thơ hay, ta nên chép vào sổ tay và học thuộc.
b. Về việc bảo vệ môi trường, mọi người cần phải chung tay thực hiện.
c. Đối với nhiệm vụ học tập và rèn luyện đạo đức, mỗi học sinh cần thực hiện nghiêm túc.
d. Còn bạn, bạn đã học bài xong chưa?
e.Đối với tôi, Nam là một một người bạn tốt.
Chuyển câu sau thành câu có khởi ngữ:
-Tôi đọc quyển sách này rồi.
 Quyển sách này, tôi đã đọc rồi.
 Về quyển sách này thì tôi đã đọc rồi.


TRÒ CHƠI TIẾP SỨC ( 3 phút):
Thi đặt câu có sử dụng khởi ngữ và xác định khởi ngữ trong câu.
Chuyển câu sau thành câu có khởi ngữ:
-Tôi đọc quyển sách này rồi.
 Quyển sách này, tôi đã đọc rồi.
 Về quyển sách này thì tôi đã đọc rồi.


Bài tập 1 (sgk/8): Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích sau đây:
(Thời gian 3 phút)
a. Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức. (Kim Lân, Làng)
b. - Vâng ! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng. (Nam Cao, Lão Hạc)
c. Một mình thì anh bạn trên đỉnh Phan-xi-păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
d. Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
e. Đối với cháu, thật là đột ngột (...).
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Bài tập 1(sgk/8):
a. Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức. (Kim Lân, Làng)
b. - Vâng ! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng. (Nam Cao, Lão Hạc)
c. Một mình thì anh bạn trên đỉnh Phan-xi-păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
d. Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
e. Đối với cháu, thật là đột ngột (...).
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Bài tập 2(sgk/8): Hãy viết lại các câu sau đây bằng cách chuyển phần được gạch chân thành khởi ngữ (có thể thêm trợ từ thì )
a. Anh ấy làm bài cẩn thận lắm.

b. Tôi hiểu rồi nhưng tôi chưa giải được.
 Làm bài, anh ấy cẩn thận lắm.
 Hiểu thì tôi hiểu rồi nhưng giải thì tôi chưa giải được.
Bài tập 3: Viết tiếp để hoàn thiện đoạn văn sau vào chỗ trống bằng một câu có chứa khởi ngữ:
Thời gian : 1 phút
Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, Sử, Địa, GDCD, Công nghệ Nam luôn đạt điểm cao. Các môn năng khiếu Nam luôn được xếp vào vị trí số một của lớp. ………………………….................
…………………………………………………..


Từ nội dung liên quan đến những bức hình trên,em hãy đặt câu có dùng khởi ngữ?
HOẠT ĐỘNG NHÓM: 5 PHÚT

NHÓM 1: Làm bài tập 4.
NHÓM 2: Làm bài tập 5.



Bài tập 4: Viết đoạn văn (từ 3 – 5 câu) có nội dung phù hợp với nội dung của các bức ảnh trên,trong đó có sử dụng khởi ngữ nói. Xác định khởi ngữ có trong đoạn văn.
BÀI TẬP 5:

Hãy viết một đoạn văn ngắn nêu lên tầm quan trọng của việc đọc sách trong đó có sử dụng câu có khởi ngữ. Gạch dưới thành phần khởi ngữ đó
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc ghi nhớ và vẽ lại sơ đồ tư duy về kiến thức vừa học để nắm đặc điểm và công dụng của khởi ngữ .
- Tìm câu có thành phần khởi ngữ trong một số văn bản:
Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm,
Chuẩn bị bài tiết sau: “Phép phân tích và tổng hợp”: Đọc văn bản : “Trang phục”. Tìm hiểu về phép phân tích và tổng hợp được thể hiện trong văn bản trên.
Chuẩn bị phần khởi động: Tổ 1.
Xin chân thành cám ơn
quý thầy cô và các em
Từ nội dung liên quan đến những bức hình trên,em hãy đặt câu có dùng khởi ngữ?
Về việc bảo vệ môi trường, mọi người cần phải chung tay thực hiện.
Từ nội dung liên quan đến những bức hình trên,em hãy đặt câu có dùng khởi ngữ?
Bài tập 3: Viết đoạn văn từ 3 – 4 câu phù hợp với nội dung của các bức ảnh trên,trong đó có sử dụng khởi ngữ nói. Xác định khởi ngữ có trong đoạn văn.
Tai nạn giao thông, tai nạn giao thông không chừa bất kì một người nào. Nó đang là một vấn đề quan trọng trong xã hội. Mỗi người phải tự bảo vệ mình khi tham gia giao thông. Còn tôi, tôi tự bảo vệ mình bằng cách thực hiện nghiêm túc luật lệ giao thông mà nhà nước đề ra.
Ví dụ: Phân biệt các từ ngữ màu đỏ với chủ ngữ trong những câu sau và quan hệ với vị ngữ.


a/ Nghe gọi, con bé giật mình , tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Nguyễn Quang Sáng – Chiếc lược Ngà)

b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan - Bước đường cùng)


c/ Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp[…].
(Phạm Văn Đồng - Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)



a/ Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Nguyễn Quang Sáng – Chiếc lược Ngà)
b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan - Bước đường cùng)

c/ Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp[…].
(Phạm Văn Đồng - Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)


CN
VN
CN
VN
CN
VN
Bài tập 4: Viết tiếp để hoàn thiện đoạn văn sau vào chỗ trống bằng một câu có chứa khởi ngữ:
“Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, Sử, Địa, GDCD, Công nghệ, Tiếng Anh Nam luôn đạt điểm cao. Các môn năng khiếu Nam luôn được xếp vào vị trí số một của lớp. Còn về môn Văn, do nhận thức nhanh và lối viết sắc sảo nên Nam luôn được cô giáo khen ngợi.


Đối với mỗi người, việc đọc sách là vô cùng quan trọng và cần thiết. Bởi sách là nơi lưu giữ di sản tinh thần của nhân loại. Hơn nữa, đọc sách là con đường quan trọng của học vấn. Sách không chỉ cung cấp cho ta kiến thức phổ thông mà còn cung cấp kiến thức chuyên môn bổ ích. Hiện nay sách quá nhiều. Vì vậy muốn đọc sách có hiệu quả, chúng ta phải chọn cho tinh, đọc cho kỹ. Như vậy chúng ta mới hiểu và nắm được những kiến thức có trong sách.
a. Còn anh, anh / không ghìm nổi xúc động.
CN VN
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu ), nêu lên đối tượng được nói đến trong câu.( anh).


b. Giàu, tôi / cũng giàu rồi.
CN VN
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu), nêu lên đề tài được nói đến trong VN ( giàu).


c. Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta /có thể tin ở
CN VN
tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp.
=> Đứng trước CN (nằm ngoài nòng cốt câu), có liên quan đến đề tài được nói đến trong VN ( nó ).













(Phạm Văn Đồng - Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)


BÀI TẬP 5:
Tìm thành phần khởi ngữ có trong đoạn trích sau “..Đọc sách không cốt lấy nhiều ……thấp kém” thuộc văn bản “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm ( Ngữ văn 9 – Tập II , trang 4,5) .