Huong dan lap CTHH

HÌNH THÀNH KĨ NĂNG XÁC ĐỊNH CÔNG THỨC HOÁ HỌC
TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC 8 THCS
-------------(((-------------

Phần I: Mở đầu
I. Lý do chọn đề tài:
Để thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục theo qui định của ngành trong quá trình giảng dạy của tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm và phương pháp dạy học, bước đầu những kinh nghiệm này đã giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Qua sáng kiến này tôi xin mạnh dạn trình bày một trong những vấn đề mà tôi thấy tâm đắc đó là việc hình thành kỹ năng xác định công thức hóa học trong dạy học hóa học 8. Nhằm tạo cho học sinh kỹ năng viết công thức hóa học, tìm hóa trị của một nguyên tố khi biết được nhóm nguyên tố, lập được công thức hóa học khi biết được hóa trị và dựa vào kết quả phân tích định lượng hoặc dựa vào phương trình hóa học để xác định công thức hóa học một cách thuần thục trong học tập.
II. Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu trên cở sở thực tế và tình trạng kiến thức của cách em học sinh trong năm 2007-2008 vừa qua nhiều em còn viết sai công thức hoặc viết công thức chưa chính xác cũng như chưa nắm vững cách xác định công thức hóa học, không những vậy kể cả một số học sinh khá giỏi lớp 9 cũng lúng túng với cách xác định công thức hóa học. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến các em chưa học tốt môn hóa học. Từ thực tế trên tôi thấy cần trang bị cho học sinh một trong những kiến thức cơ bản để học sinh hứng thú yêu thích và học tốt môn hóa học ngay từ lớp 8 và trang bị cho cho các em đầy đủ các kiến thức cơ bản để học tốt các lớp trên.
III. Đối tương nghiên cứu:
- Chương trình hoá học THCS
- Học sinh khối 8 trường THCS Phan Bội Châu
IV. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu trên cơ sở lý luận dạy học môn hóa học và bài tập hóa học
- Trực tiếp sử dụng các bài tập trong các chương trình giảng dạy để rút ra kinh nghiệm.







Phần II: Nội dung và kết quả nghiên cứu
Chương I: Cơ sở lý luận
I. Kiến thức, chuẩn bị của giáo viên:
1) Kiến thức giáo viên cần có:
- Về tên nguyên tố, ký hiệu hóa học, nguyên tử khối, hóa trị của các nguyên tố hóa học và hóa trị của nhóm nguyên tử.
- Về cách xác định công thức hóa học của hợp chất hai nguyên tố dựa vào hóa trị của chúng dưới dạng công thức AxBy.
- Về cách xác định CTHH của chất gồm một số nguyên tố kết hợp với một nhóm nguyên tố.
- Về cách xác định công thức hóa học của một chất dựa vào kết quả phân tích định lượng và tỷ khối chất khí, tỷ lệ về khối lượng các nguyên tố trong hợp chất.
- Nắm được cách xác định CTHH của một chất dựa theo phương trình hóa học.
- Xác định được CTHH của một chất bằng toán biện luận, tính chất vật lý, tính chất hóa học của chất đó, lập công thức của hợp chất hữu cơ gồm các nguyên tố C, H, O,...
2) Phương pháp sử dụng.
- Đòi hỏi giáo viên phải kết hợp tốt các phương pháp dạy học hiện nay để khéo léo sử dụng nhằm phát huy tính tích cực của học sinh.
- Trong quá trình giảng dạy ở trên lớp phải phân bố thời gian hợp lý để đưa ra các ví dụ về xác định công thức hóa học.
3) Về mặt tâm lý đối với giáo viên:
- Tạo tâm lý thoải mái, tránh sự căng thẳng hoặc khó chịu bực mình khi học sinh không trả lời được câu hỏi.
- Tạo điều kiện để học sinh củng cố niềm tin khi trả lời câu hỏi, độ khó tăng dần từ dễ đến khó
- Đặt ra những câu hỏi có tình huống để thu hút được học sinh vào công việc tự học đồng thời trả lời những thắc mắc ngay trong giờ học, nhằm bảo đảm được tính hấp dẫn hứng thú, say mê học, để học sinh tích cực giải quết các vấn đề nhằm biến những kiến thức tưởng chừng rất khó thành những kiến thức đơn giản nhất để học sinh tiếp thu dễ dàng.
4) Về phương tiện dạy học gồm:
- Phiếu học tập.
- Các bảng phụ: Bảng 1, Bảng 2 (trang 42, 43 SGK).
- Bảng phụ với nội dung về hóa trị của một số nguyên tố và một số nhóm nguyên tử:
Hóa trị
Kim loại
Phi kim
Nhóm nguyên tử

I
Na; K; Ag; Cu; Hg; Li ...
H; Cl; Br; F; I; ...
NO3; OH ...

II
Mg; Ca; Ba; Cu;