Hướng dẫn chấm tuyển sinh THPT Chuyên 2010 (Yên Bái)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
YÊN BÁI
KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN
NĂM HỌC 2010 - 2011




ĐỀ CHÍNH THỨC
(Bản hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
HƯỚNG DẪN CHẤM
MÔN: NGỮ VĂN


I. Phần hướng dẫn chung
Bản hướng dẫn chấm chỉ xác định yêu cầu cơ bản. Do đặc trưng môn Ngữ văn và tính chất của kì thi tuyển sinh vào lớp 10 chuyên Văn, giám khảo cần nắm vững hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, chủ động linh hoạt trong vận dụng tiêu chuẩn cho điểm từng trường hợp cụ thể. Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng, khác với hướng dẫn chấm, nhưng đáp ứng được những yêu cầu cơ bản hoặc trình bày có lí lẽ và căn cứ hợp lí thì vẫn cho đủ điểm với từng phần như hướng dẫn qui định.
Việc chi tiết hoá thang điểm (nếu cần thiết) so với hướng dẫn chấm phải đảm bảo không sai lệch với điểm từng phần của hướng dẫn chấm và được thống nhất thực hiện trong hội đồng chấm thi. Những bài viết có tính sáng tạo cả về nội dung lẫn hình thức, có cảm xúc và giàu chất văn cần được khuyến khích.
II. Đáp án và thang điểm
Câu
Nội dung cơ bản cần đạt
Điểm

I.

4,0


1. Yêu cầu kĩ năng:
- Đây là đề nghị luận xã hội, vấn đề nghị luận tiềm ẩn trong một văn bản. Thí sinh cần phải hiểu văn bản và xác định văn phong phù hợp.
- Đề bài có yêu cầu thí sinh phân biệt hai từ run run và run rẩy, tuy nhiên, trọng tâm là bình luận ý nghĩa của câu chuyện. Vì thế, thí sinh cần có thái độ đúng đắn về đạo lí và lối sống.
- Trên cơ sở hiểu đúng yêu cầu của đề, thí sinh cần biết cách làm bài văn nghị luận xã hội: bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ; không mắc lỗi về chính tả, dùng từ, đặt câu...
- Cần lưu ý tính sáng tạo, có cách tư duy, cảm nhận riêng song phải chân thực, sâu sắc; tránh khô cứng, giáo điều, hô khẩu hiệu.



2. Yêu cầu kiến thức:



a.Phân biệt run run và run rẩy:
1,0


- Đây là hai từ láy có gốc run, tuy nhiên trong trường hợp này hai từ có ý nghĩa sắc thái riêng:
+ run run: vừa có giá trị tạo hình, vừa mang sắc thái biểu cảm (bàn tay thể hiện sự xúc động của nhân vật tôi).
+ run rẩy: có giá trị tạo hình (bàn tay yếu ớt của ông lão ăn xin)



b. Bàn luận:
3,0


* Câu chuyện đề cập đến một tình huống éo le:
- Người ăn xin đáng thương (già, môi tái nhợt, quần áo tả tơi…) xuất hiện nhưng nhân vật tôi không còn gì để cho dù đã lục hết các túi.
- Người ăn xin dù không nhận được gì vẫn nở nụ cười và cảm ơn khi nắm bàn tay run run của nhân vật tôi.
1,0


* Ý nghĩa của câu chuyện nằm trong chính câu cảm ơn của ông lão:
- Ông cảm ơn vì đã đón nhận được món quà mang giá trị tinh thần: sự ân cần, tôn trọng từ trong đáy lòng nhân vật tôi.
- Nhân vật tôi cũng đón nhận nụ cười, tấm lòng chân thành và sự trân trọng của ông lão.
1,0


* Bài học rút ra từ câu chuyện:
- Trong cuộc sống, giá trị vật chất rất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Chúng ta còn cần những giá trị tinh thần để đem đến niềm vui và hạnh phúc.
- Khi giao tiếp cần tế nhị và tôn trọng người khác.
- Muốn làm được điều ấy, cần có tấm lòng nhân ái, bao dung, đạo đức trong sáng và tấm lòng cao thượng.
1,0

II.
“Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt. Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài Sang thu”.
6,0


1. Yêu cầu kĩ năng:
- Đây là đề nghị luận văn học, ngoài việc nắm vững kiến thức về tác phẩm thí sinh còn phải xác định được vấn đề trọng tâm và phân bố thời lượng hợp lí.
- Thí sinh cần tổ chức bài viết hợp lí, bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ; không mắc lỗi về chính tả, dùng từ, đặt câu...
- Có thể chọn nhiều cách trình bày khác nhau, tuy nhiên phải đảm bảo các bước