Hướng dẫn chấm môn Ngữ văn thi tuyển vào lớp 10 của SGD Tây Ninh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TÂY NINH

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 NĂM HỌC 2012 - 2013

HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHÍNH THỨC
MÔN: NGỮ VĂN (không chuyên)
(Hướng dẫn chấm gồm có 02 trang)
1/ Học sinh trả lời theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản như trong hướng dẫn chấm, thì vẫn cho đủ điểm như hướng dẫn qui định.
2/ Việc chi tiết hóa điểm số (nếu có) so với biểu điểm phải đảm bảo không sai lệch với hướng dẫn chấm và được thống nhất trong tổ chấm thi.
3/ Điểm toàn bài tối đa là 10,0 điểm và chỉ được làm tròn số đến 0,25.
Câu
Kiến thức cần đạt
Biểu điểm



Câu 1
Các cặp từ trái nghĩa:
bán - mua
anh em - láng giềng
xa - gần


0,5


giàu - nghèo
0,5



Câu 2
-Giải thích từ:
+“lợi ở câu thứ hai có nghĩa là “không có hại”.
0,25


+“lợi” ở câu thứ tư có nghĩa là “phần thịt bao giữ xung quanh chân răng”.
0,25


-Đây là hiện tượng đồng âm.
0,5



Câu 3
(Một trong những biểu hiện của cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du trong Truyện Kiều là đề cao những giá trị con người). Trong đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”, gợi tả tài sắc chị em Thúy Kiều, Nguyễn Du đã thể hiện sự ngưỡng mộ, trân trọng, đề cao vẻ đẹp của con người – vẻ đẹp lí tưỡng, toàn vẹn “mười phân vẹn mười”


1,0







Câu 4
Học sinh có thể có những cách trình bày ý khác nhau, nhưng phải đảm bảo các ý chính sau:
-Giới thiệu vấn đề cần nghị luận


0,25


-Giải thích: “Xả rác bừa bãi” là xả rác không đúng nơi quy định. Khẳng định đó là một thói quen xấu, hành vi thiếu văn hóa…

0,25


-Biểu hiện: Hiện tượng này xảy ra ở nhiều nơi, từ trong nhà mình ở đến những nơi công cộng (như đường sá, trường học, công viên, bệnh viện, các điểm du lịch…)

0,5


-Hậu quả: Làm mất vẻ mỹ quan; gây mất vệ sinh, ô nhiễm môi trường…

0,25


-Nguyên nhân: Bên cạnh nguyên nhân khách quan là việc sắp xếp, bố trí thùng rác nơi công cộng chưa thật hợp lí; chưa chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục; xử lí vi phạm chưa nghiêm…, thì nguyên nhân chủ quan có ý nghĩa quyết định, đó là ý thức cá nhân kém.


0,5


-Phê phán thói xấu này và rút ra bài học nhận thức cho bản thân.
(Yêu cầu: viết thành bài văn. Nếu học sinh viết đầy đủ ý nhưng không phân đoạn thì chỉ chấm 1,0 điểm.)
0,25









Câu 5a
Học sinh có thể có những cách trình bày ý khác nhau, nhưng phải đảm bảo các ý chính sau:
-Giới thiệu tác phẩm, tác giả và vấn đề cần nghị luận.


0,5


-Giữa thành phố hiện đại, ít ai chú ý, quan tâm đến ánh trăng. Sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng trong tình huống đặc biệt đã gây ấn tượng mạnh.

0,5


-Vầng trăng là một hình ảnh của thiên nhiên hồn nhiên, tươi mát, là người bạn tri kỉ suốt quãng đời ấu thơ, rồi thời chiến tranh ở rừng. Sự xuất hiện của vầng trăng khơi dậy trong tâm trí nhà thơ bao kỉ niệm của những năm tháng gian lao, bao hình ảnh của thiên nhiên, đất nước bình dị hiền hòa… gây xúc động trong tâm hồn một con người đang sống giữa phố phường hiện đại.



1,5


-Vầng trăng có ý nghĩa biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình, là vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống. Điều này làm nên chiều sâu tư tưởng mang tính triết lí của tác phẩm.

1,5


-Nhận xét chung về giọng điệu, thể thơ: giọng điệu tâm tình, khi thiết tha cảm xúc, lúc trầm lắng suy tư …
0,5


-Bài thơ, với hình ảnh vầng trăng, không chỉ có ý nghĩa đối với nhà thơ, mà còn có ý nghĩa đối với mọi người ở mọi thời vì đã đặt ra vấn đề thái độ đối với quá khứ, đối với những người đã khuất. Vì thế, nó