HSG Văn 9_Đáp án 4

Sở giáo dục-đào tạo
Nam định

đáp án và hướng dẫn chấm thi hsg
Năm học 2007-2008
Môn: ngữ văn Lớp 9




Câu 1: 4,0 điểm
* Yêu cầu:
- Tìm được 4 từ tượng hình gợi ra 4 hình ảnh, dáng nét khác nhau của con đường.
- Đặt được 4 câu, mỗi câu sử dụng đúng một từ tượng hình đã tìm được, ở trên.
* Cách cho điểm :
- Tìm được một từ tượng hình đúng yêu cầu cho 0,5 điểm.
- Đặt được một câu đúng yêu cầu cho 0,5 điểm.

Câu 2: 8,0 điểm
* Yêu cầu:
Phân tích được cảm nhận tinh tế của tâm hồn thơ Hữu Thỉnh với đất trời từ cuối mùa hạ chuyển sang đầu mùa thu:
- Với tâm hồn nhạy cảm, nhà thơ bất chợt nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa từ hạ sang thu qua ngọn "gió se" mang theo "hương ổi", qua màn "sương" "chùng chình" ngoài "ngõ" khơi lên cảm xúc ngỡ ngàng, bâng khuâng (Bỗng nhận ra hương ổi .... Hình như thu đã về). (ĐTK: 2,0)
- Và rồi nhà thơ đã mở rộng mọi giác quan, mở rộng tâm hồn thu lấy các hình ảnh thiên nhiên, thời gian, không gian ghi dấu những biến thái, biến chuyển nhẹ nhàng, tinh tế của đất trời từ hạ sang thu:
Có một chút dùng dằng, xen lấn giữa hạ với thu, hiện hữu qua cảnh vật thiên nhiên (Sông được phút dềnh dàng - Chim bắt đầu vội vã; Vẫn còn bao nhiêu nắng - Đã vơi dần cơn mưa).
Trội lên vẫn là những hình ảnh thể hiện khá rõ rệt những dấu nét chuyển mùa: "Có đám mây mùa hạ - Vắt nửa mình sang thu", " Đã vơi dần cơn mưa", "Sấm cũng bớt bất ngờ".
Cùng với những hình ảnh, các từ ngữ diễn tả cảm giác, trạng thái bỗng, phả vào, chùng chình, hình như, v.v đã gợi vẽ cảm giác giao mùa thật nhạy cảm, tinh tế và thú vị. (ĐTK: 4,0)
- Dòng cảm xúc nhịp theo biến chuyển mùa từ hạ sang thu, về cuối bài thơ dường như mở rộng ra ôm cả cảm nhận về sự biến chuyển của đời người từ độ tuổi trẻ sang độ tuổi đã từng trải, vững vàng (Sấm cũng bớt bất ngờ - Trên hàng cây đứng tuổi). Chính nhà thơ Hữu Thỉnh đã xác định: với hình ảnh có giá trị thực về hiện tượng tự nhiên này, ông muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh. (ĐTK: 1,0)


- Đậu vào tâm hồn thi sĩ nhạy cảm, tinh tế của Hữu Thỉnh, thế giới thiên nhiên, cảnh vật cuối hạ sang đầu thu hoá nên những sinh thể sống, những chứng nhân xác nhận cho thời điểm giao mùa, cho những biến thái, biến chuyển tinh tế, nhẹ nhàng cuả đất trời, tạo nên những rung động xúc cảm, những liên tưởng thú vị ở tâm hồn người . (Đ