Hsg van 9

Ngày soạn: 20-9-2011
Buổi 1
Tiết 1-2. ôn tập về các dạng bài nghị luận

A. Mục đích yêu cầu.
Giúp học sinh hệ thống lại kiến thức về văn nghị luận, biết cách làm về các dạng bài văn nghị luận khác nhau.
B. Chuẩn bị:
GV chuẩn bị một số đề và bài văn mẫu.
C. Nội dung ôn tập:
I. Khái niệm văn nghị luận:
+ Là loại văn viết ra nhằm xác lập một quan điểm hoặc tư tưởng nào đó của người viết.
+ Các yếu tố không thể thiếu trong một bài văn nghị luận.
Luận điểm: Là chủ đề bàn bạc trong bài văn.
Luận cứ: Là chứng cứ (dẫn chứng) dùng để làm sáng tỏ luận điểm.
Lập luận: Là cách bố trí sắp xếp các phần các mục theo một trình tự hợp lý.
II. Các dạng bài nghị luận.
Nghị luận xã hội: Bàn bạc các vấn đề liên quan đến phạm vi đời sống xã hội.
Tệ nạn xã hội.
Tệ nạn cờ bạc, trộm cắp.
Ô nhiễm môi trường.
Đạo đức lối sống.
-> Lấy dẫn chứng trong đời sống xã hội, nêu lên quan điểm người viết, rút ra ý nghĩa bài học.
2. Nghị luận văn học: Bàn bạc các vẫn đề liên quan đến văn học: Nhân vật, nội dung, nghệ thuật, hình ảnh...
III. Các dạng đề nghị luận.
Đề mở:
+ Đề mở về yêu cầu: Là những đề nêu lên yêu cầu cụ thể: Hãy chứng minh, phân tích bình luận hay nêu suy nghĩ...
+ Mở về nội dung: Là loại đề cho người viết lựa chọn phạm vi tư liệu, trình bày theo cách hiểu riêng không có sự hạn chế về đề tài.
Đề ẩn: Là loại đề không nêu ra yêu cầu cụ thể, người viết phải tự xét đoán, tìm ra yêu cầu và giải quyết vấn đề theo cách hiểu của mình.
IV. Phương pháp làm bài nghị luận.
Phương pháp chung.
Khi tiếp xúc với một đề văn nghị luận cần thực hiện theo các bước sau:
a. Xác định dạng đề:
- Cần chú ý vào các từ ngữ trên đề để biết được đề yêu cầu: phân tích, chứng minh, giải thích hay bình luận...
- Khi xác định được yêu cầu của đề người viết sẽ hình dung được hướng làm bài.
b. Xác định yêu cầu nội dung đề:
- Người viết phải phân tích đề để thấy được đề yêu cầu cần giải quyết vấn đề gì.
- Cần nắm rõ đối tượng ở mức độ phạm vi như thế nào.
c. Xác định phạm vi dẫn chứng, tư liệu
- Xác định phạm vi chủ đề.
- Định hướng được giới hạn phạm vi dẫn chứng tư liệu. Cần phân tích rõ thuộc lĩnh vực đời sống xã hội hay văn hoá, giai đoạn lịch sử nào.
d. Lập dàn ý cơ bản
- Dàn ý là bộ khung sườn giúp người viết trình bày các ý mà không sợ trùng lặp.
- Làm theo dàn ý sẽ giúp người viết chủ động trình bày các ý, làm cho bài văn có sự liên kết chặt chẽ hơn.
- Muốn lập dàn ý trước hết phải xác định các ý