Hinh anh nguoi dan khon kho

Đề: Bộ mặt đen tối của xã hội phong kiến: chúa, quan lại, vua Lê và tùy tòng, các thế lực đen tối khác ( buôn thịt, bán người : Mã Gíam Sinh, cướp Phong Lai, kẻ có tâm địa độc ác: Trịnh Hâm ... ), người dân khốn khổ.

BÀI LÀM

Trong xã hội phong kiến đều có những bộ mặt đen tối khác nhau. Những tác giả trong từng thời kì đó là người thư ký trung thành ghi chép lại tòan bộ những tội ác mà chúng đã gây ra. Chúng dùng nhiều thủ đọan, lợi dụng quyền lực của mình để ăn chơi sa đọa, vô độ và tham lạc, bất nhân, tán tận lương tâm, làm cho cuộc sống của dân lành khồn khổ, bất an, kinh tế đất nước ngày càng suy sụp, kém phát triển.
Bức tranh hiện thực được phản ánh trong văn học trung đại của một xã hội phong kiến thối nát, tàn bạo và bất công, hèn nhát của kẻ bán nước, cầu vinh, thần phục ngọai bang một cách nhục nhã như vua Lê Chiêu Thống trong Hòang Lê Nhất Thống Chí đã can tâm bán nước, làm tay sai cho giặc ngoại xâm, cúi đầu khuất phục trước giặc mong cứu vãn ngai vàng mục ruỗng, sắp sụp đổ. Vì mưu lợi riêng của dòng họ, ông đem vận mệnh của dân tộc đặt vào tay kẻ xâm lược, phải chịu nỗi nhục của kẻ đi cầu cảnh van xin, không còn tu cách của bậc quân vương. Khi quân Tây Sơn đánh đến nơi, Lê Chiêu Thống vội vã cùng mấy bề tôi tới thân tín “ chạy bán sống bán chết”, cướp cả thuyền của dân để qua sông chạy trốn và cuối cùng phải chịu bi thảm của kẻ vong quốc.
Họ là người ăn chơi sa hoa vô độ và tham lam, bất nhân. Trong phủ, chúa Trịnh Sâm sống sa hoa, hưởng lạc, hoang dâm vô độ, vì say mê Đặng Thị Huệ nên chúa Trịnh sẵn sàng thế quan trưởng, lập quan thứ gây nên lọan từ trong nhà lọan ra. Anh em chém giết lẫn nhau, kiêu binh ỷ thế hành động. Chúa cho xây dựng nhiểu cung điện, đình đài khắp nơi để thỏa chí: đi chơi ngắm cảnh đẹp. Việc xây dựng đình đài rất liên miên, tốn kém công sức, tiền của thậm chi xương máu của dân. Những cuộc vui chơi của chúa ở Tây Hồ diễn ra thường xuyên “ tháng ba, bốn lần”, huy động nhiều người hành hạ: binh lính, nội thần, quan gia hộ , nhạc công .... và bày đặt nhiều trò lố lăng, tốn kém:
“ Quan nội thần ăn mặc giả đàn bà .....”
Chúa cho cưỡng đọat những thứ của quí của thiên hạ, từ chậu cây cảnh, chim quí thứ lạ ...để tô điểm nơi chúa ở. Ngòai ra còn có nhiều cơ hội những nhiễu dân, tàn bạo tán tận lương tâm. Bọn quan lại trong “ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” , “ nhờ gió bẻ măng”, ỷ thế nhà chúa để hòanh hòanh, tác oai tác quái dân lành. Chúng dùng nhiều thủ đọan, lợi dụng quyền lực để vừa ăn cướp, vừa la làng, vu oan, giá họa cho dân đã lấy những thứ quí giá của thiên hạ rồi lại nhũng nhiễu tống tiền dân. Chúng làm khổ dân đến nỗi nhiều người dân vì muốn yên thân có khi phải tự tay chặt bỏ những thứ quí giá của gia đình mình. Không những chúa Trịnh mà quan Hồ Tôn Hiến trong “ Truyện Kìêu”, ông đã lừa Kiều, giết chồng nàng rồi lại mở tiệc mừng công, bắt nàng hầu hạ để mua vui rồi sau đó ép Kiều lấy viên thổ quan. Chính những hành động ấy đã đẩy đau thương của Kiều tới mức tuyệt cùng.
Đặc biệt bọn “ buôn thịt bán người” như Mã Gíam Sinh, Tú Bà tán tận lương tâm, tàn nhẫn chà đạp con người, vì tiền mà Mã Gíam Sinh xem Kiều như món hàng “ cò kè” trả giá, “ đắn đo” cân nhắc, hắn lạnh lùng, vô cảm trước sự khổ đau của Kiều.
Trong xã hội phong kiến thối nát, tàn bạo, bất công, ăn chơi xa hoa, tham lam, tán tận lương tâm, họ đã làm cho cuộc sống của dân lành khốn khổ và bất an. Người dân lành trong “ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh”, họ bị chúa, quan cướp bóc, đe dọa, tống tiền, nhũng nhiễu. Tài sản của họ bị chúng cướp đi nhưng ngay sau đó họ lại bị đe dọa, vòi vĩnh, nếu muốn yên thân thì phải xì tiền ra. Câu chuyện của gia đình được ông kể lại ở cuối câu chuyện là một ví dụ: dù cây lê, cây lựu đẹpvà quí như vậy nhưng mẹ ông cũng phải chặt, những hành động trên đã tố cáo bọn quan lại trong phủ chúa Trịnh vừa tham, vừa ác, làm trái với đạo trời và lòng người. Không riêng người dân trong “ Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh”