Hai bai toan phan so

Ngô Văn Nghi
Trường Tiểu Học Nam Đào – Nam Giang – Nam Trực –Nam Định
Chuyên đề dành cho Tiểu Học
Phân biệt cách giải hai bài toán cơ bản về phân số
cho học sinh lớp 5

Các kiến thức phân số ở tiểu học về cơ bản được giới thiệu ở học kì 2 củalớp 4 và đựơc tiếp tục ôn tập ,bổ sung ở đầu học kì 1 của lớp 5.Có thể nói đây là một mảng kiến thức rất quan trọng, góp phần làm phong phú thêm nội dung môn toán tiểu học, đồng thời còn trang bị thêm cho học sinh một công cụ đắc lực để có thể giải được rất nhiều các bài toán. Tìm giá trị một phân số của một số vàTìm một số khi biết giá trị một phân số của nó là hai dạng toán rất cơ bản trong nội dung phần phân số .Chúng ta thường hay gặp rất nhiều những bài toán thuộc hai dạng này trong các đề thi học sinh giỏi bậc Tiểu học hàng năm.Làm thế nào để học sinh nắm chắc cách giải và phân biệt đúng hai dạng toán trên .
Chúng ta hãy bắt đầu từ hệ thống các bài tập sau đây:

Tìm giá trị một phân số
của một số
Tìm một số khi biết giá trị một phân số của nó


I)Dạng tổng quát:
Cho số A. Hãy tìm m/n của số A?

*Cách giải:
Nếu chia số A thành n phần bằng nhau thì một phần có giá trị là A/n
m phần có giá trị là:
A/n x m = A x m/n
Vậy m/n của số A là A x m/n

II)Các bài tập cụ thể

Bài1:Hai người thợ chia nhau 360.000đồng tiền công.Biết người thứ nhất được nhận3/5 số tiền đó, số tiền còn lại của người thứ hai.Hỏi mỗi người được nhận bao nhiêu tiền?
Bài giải

*Cách1: Số tiền người thứ nhất được nhận là
360.000 x 3/5 = 216.000(đồng)
Số tiền người thứ hai được nhận là
360.000 – 216.000 = 144.000(đồng)
Đ/s: Người thứ nhất: 216.000đồng
Người thứ hai: 144.000 đồng

*Cách2: Phân số chỉ số tiền người thứ hai được chia là:
1 – 3/5 = 2/5(số tiền của hai người)
Số tiền người thứ hai được chia là
360.000 x 2/5 = 144.000(đồng)
Đ/s: Người thứ nhất: 216.000đồng
Người thứ hai: 144.000 đồng
Bài2:Trong đợt thi đua học tập 3 tổ của lớp 5A đạt được tất cả 120 điểm 10.Trong đó tổ Một đạt được 1/3 số điểm 10 của ba tổ,tổ Hai đạt được 2/3 số điểm 10 của hai tổ kia,tổ Ba đạt được số điểm 10 còn lại.Tính số điểm 10 mỗi tổ đã đạt được?
Bài giải
Cách1:Số điểm 10 tổ Một đạt được là
120 x 1/3 = 40(điểm10)
Phân số chỉ số điểm 10 tổ Hai đạt được là
2 : ( 2+3) = 2/5 (số điểm 10 cả ba tổ)
Số điểm 10 tổ Hai đạt là
120 x 2/5 = 48(điểm10)
Số điểm 10 tổ Ba đạt được là
120 – (40 + 48) = 32(điểm10)
Đ/S : Tổ Một:40 điểm
Tổ Hai : 48 điểm
Tổ Ba : 32 điểm
Bài3:Một thư viên hiện nay có 10.