GỬI THẦY TRẦN DOÃN HUỆ

Bài toán chuyển động.
Bài 1* Ba người đều đi xe đạp xuất phát từ A đi về B. Người thứ nhất đi với vận tốc v1 = 8 km/h. Sau 15 phút thì người thứ hai xuất phát với vận tốc là 12 km/h. Người thứ ba đi sau người thứ hai 30 phút. Sau khi gặp người thứ nhất, người thứ ba đi thêm 30 phút nữa thì sẽ cách đều người thứ nhất và người thứ hai. Tìm vận tốc của người thứ ba.
Hướng giải:
Gọi x là vận tốc của người thứ 3.
Khi người thứ 3 xuát phát thì hai người đi trước đã đi được quãng đường là:
S1 = 8.(
S2 = 12.
6 km
Thời gian để người thứ 3 đuổi kịp người thứ nhất là: t =

Thời gian từ lúc xe 3 xuất phát đén lúc cách đều 2 xe là t’ = t + 1/2 =

Khi 3 cách đều 1 và 2 thì quãng đg của mỗi người là:
S1 = 6 + 8.
=
S2 = 6 +12.
=
S3 = x.t’ =

S1 +S2 = 2S3 => x2 -18x + 56 = 0 => x = 14km/h.

Nhận xét: Bài toán hay nhưng khá là khó. Kiểu bài này trên tạp chí vật lí dành thời gian 1 tháng để tìm lời giải, vì vậy nếu lấy bài như thế này làm đề thi thì hơi bất công với học sinh. Tôi nghĩ rằng giáo viên chỉ nên giới thiệu khi ôn luyện, nếu đưa vào đề thi thì cần biên tập lại cho nhẹ nhàng hơn.
Bài 2* Ba người chỉ có một chiéc xe đạp cần đi từ A đến B cách nhau 20 km trong thời gian ngắn nhất, thời gian chuyển động tính từ lúc xuất phát đến lúc cả ba người đều có mặt ở B. Xe đạp chỉ đi được hai người nên một người phải đi bộ. Đầu tiên người thứ nhát đèo người thứ hai còn người thứ ba đi bộ, đến một vị trí nào đó thì người thứ nhất để người thứ hai đi bộ tiếp đến B còn mình quay xe lại đón người thứ ba. Tính thời gian chuyển động biết vận tốc đi bộ là 4 km/h còn vận tốc của xe đạp là 20 km/h.
Hướng giải:


Gọi C là vị trí xe đón người thứ 3 và D là vị trí người thứ 2 xuống đi bộ.
Người thứ 2 và người thứ 3 đi như nhau nên AC = DB = x => CD = 20 – 2x.
Thời gian ngắn nhất khi xe đạp chuyển động liên tục.
Thời gian của người đi xe đạp t1=

Thời gian người thứ 3 đi là t3 =

t1=t3=> x = 5 km => t1 = t3 = 2h.


Bài 3* Một ca nô đang chạy ngược dòng thì gặp một bè trôi xuống. Sau khi gặp bè một giờ thì động cơ ca nô bị hỏng. Trong thời gian 30 phút sửa động cơ thì ca nô trôi theo dòng Khi sửa xong , người ta cho ca nô chuyển động tiếp thêm một giờ rồi cập bến để dỡ nhanh hàng xuống. Sau đó ca nô quay lại và gặp bè ở điểm cách điểm trước là 9 km. Tìm vận tốc dòng chảy. Biêt rằng vận tốc của dòng chảy và của ca nô đối với nước là không đổi. Bỏ qua thời gian dừng lại ở bến.

Nhận xét:
+ Bài này hiện tượng có vẻ vô lí! Bè và ca nô ngược chiều nhau 1 giờ thì khi xuôi dòng ca nô cũng phải mất 1 h để gặp lại bè, nghĩa là khi ca nô cập bến ( sau 1 h xuôi dòng) thì bè cũng cập bến rồi! Sao ca nô cập bến xong còn quay lại mới gặp bè??
+ Nếu thời gian để cập bến lớn hơn 1h, muốn tính được vận tốc nước cần biết thêm thời gian từ lúc canô rời bến đến lúc gặp lại bè.

Bài 4* Ba người đi xe đạp từ A đến B với các vạn tốc không đổi. Người thứ nhất và người thứ hai xuất phát cùng một lúc với các vận tốc tương ứng là v1 = 10 km/h và v2 = 12 km/h. Người thứ ba xuất phát sau hai người nói trên 30 phút. Khoảng thời gian giữa hai lần gặp của người thứ ba với hai người đi là trước (t = 1 giờ. Tìm vận tốc của người thứ ba.
Hướng giải:
Tương tự bài 1.
t32 – t31 = 1=>