Giải 9 bài toán Dạng số phần.doc

HD giải 9 Bài toán dạng toán “số phần”
Dạng bài toán số phần  được biểu diễn bằng 1 số đoạn thẳng là một công cụ có tính trực quan trong giải toán tiểu học thông thường và các bài toán nâng cao
Phương pháp giải : Dùng sơ đồ số phần biểu diễn những mối liên hệ.
Ví dụ minh họa
(Bài 1 : (Tổng số phần cơ bản).
Biết rằng: Cha gấp 3 lần tuổi con. và tổng số tuổi của Cha + con là 48. Tìm số tuổi của Cha và con ?
Phân tích : Tuổi của cha gấp 3 lần tuổi con . có nghĩa là :
Tuổi của con : 1 phần.
Tuổi của ba : 3 phần.
tổng số tuổi của ba và con là 48.
GIẢI. Theo Sơ đồ số phần ta có
Tổng số phần : 1 + 3 = 4 (phần)
Giá trị một phần : 48 : 4 = 12 (tuổi)
Số tuổi của con : 12 x 1 = 12 (tuổi)
Số tuổi của ba : 12 x 3 = 36 (tuổi)
———————————————————————————————————-
Ví dụ minh họa 2 : hiệu số phần cơ bản.
Tìm hai số, biết rằng hiệu hai số là 14,4 và số lớn bằng 5/3 số nhỏ.
Phân tích :
hiệu hai số là 14,4.
số lớn bằng 5/3 số nhỏ . có nghĩa là :
số nhỏ: 3 phần.
số lớn: 5 phần.
GIẢI.
Sơ đồ số phần :
số nhỏ: |====|====|====|
số lớn : |====|====|====|====|====|
Hiệu số phần : 5 – 3 = 2 (phần)
Giá trị một phần : 14,4 : 2 = 7,2
số nhỏ: 7,2 x 3 = 21,6
số lớn : 7,2 x 5 = 36
đáp số : hai số cần tìm : 21,6 và 36
——————————————————————————————————
(Bài 2
Một nền nhà hình chữ nhật có chiều dài bằng 7/3 chiều rộng. chu vi của nền nhà là 100m. tìm kích thước nền nhà.
Phân tích :
chu vi của nền nhà là 100m. => tổng.chiều dài bằng 7/3 chiều rộng. có nghĩa là :
chiều rộng: 3 phần.
chiều dài : 7 phần.
Giải.
Nữa chu vi : 100 : 2 = 50m.
Tổng số phần : 7 + 3 = 10 (phần)
Giá trị một phần : 50 : 10 = 5 (m)
chiều rộng : 5 x 3 = 15 (m)
chiều dài : 5 x 7 = 35 (m)
———————————————————————————————–
(Bài 3  
Hiện nay tuổi con là 7 và bằng 1/5 tuổi mẹ. Hỏi mấy năm nữa thì tuổi mẹ gấp 3 lần tuổi con ?
Phân tích : ta có hai thời điểm.
Hiện nay : tuổi con là 7 tuổi mẹ : 5 lần tuổi con . tìm tuổi mẹ.
tương lai : tuổi mẹ gấp 3 lần tuổi con.
Ta nhận thấy rằng ở hai thời điểm, ở tương lai có số phần, nhưng ta không thấy giá trị. Ta phải đi tìm giá trị, thông qua kiến thức về thời gian nói về tuổi.
ở tương lai :
mẹ tăng lên bao nhiêu tuổi thì con cũng lên bấy nhiêu.
ở những thời điểm khác nhau thì hiệu số tuổi không đổi.
Tuổi mẹ hiện nay là : 7 x 5 = 35 (tuổi)
ở tương lai :
hiệu số tuổi của mẹ và con : 35 – 7 = 28(tuổi)
hiệu số phần : 3 – 1 = 2 (phần)
giá trị của phần : 28 : 2 = 14 (tuổi)
Tuổi con : 14 x 1 = 14 (tuổi)
Số năm thì tuổi mẹ gấp 3 lần tuổi con : 14 – 7 = 7 (tuổi).
(Bài 4
Hai số tự nhiên có tổng bằng 694. Hãy tìm hai số ấy biết rằng nếu đem số lớn chia cho số nhỏ thì thương là 4 và dư 64.
Giải. Theo đề bài ta có :
Số lớn = số nhỏ x 4 + 64 (1) cho số phần : số nhỏ 1 đoạn và số lớn 4 đoạn cộng 64.





Số lớn + số nhỏ = 694 (2) cho tổng
trình bày như sau :
Tồng số phần : 4+ 1 = 5 (phần)
Giá trị của 5 phần : 694 – 64 = 630.
Giá trị của 1 phần : 630 : 5 = 126
số nhỏ : 126 x 1 = 126
số lớn : 126 x 4 + 64 = 568
(Bài 5 Tìm hai số sao cho nếu lấy 2/3 của tổng hai số đó trừ đi hiệu số của hai số thì được 32. Còn lấy 1/2 hiệu số của hai số nhân với 6 thì bằng tổng của hai số. Tóm tắt.
mối liên hệ 1 : Số thứ nhất + Số thứ