Giáo dục tích hợp bảo vệ môi trường

tích hợp
giáo dục bảo vệ môi trường
TRONG MễN L?CH S? - D?A L�
C?P Ti?U H?C

S? GI�O D?C V� D�O T?O D?NG TH�P
HOẠT ĐỘNG 1:
Căn cứ vào mục tiêu, nội dung, chương trình môn Lịch sử - Địa lí cấp tiểu học anh (chị) hãy thực hiện nhiệm vụ sau:
Xác định mục tiêu giáo dục BVMT trong môn Lịch sử - Địa lí ?
Nêu hình thức, phương thức, mức độ tích hợp và phương pháp dạy học tích hợp giáo dục BVMT trong môn Lịch sử - Địa lí?
1.Mục tiêu giáo dục BVMT qua môn Lịch sử - Địa lí:
Hiểu biết về môi trường sống gắn bó với các em, môi trường sống của con người trên đất nước Việt Nam, trong khu vực và trên thế giới.
Nhận biết những tác động của con người làm biến đổi môi trường cũng như sự cần thiết phải khai thác, bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.
Hình thành và phát triển năng lực nhận biết những vấn đề về môi trường và những kĩ năng ứng xử, bảo vệ môi trường một cách thiết thực.
Có ý thức bảo vệ môi trường và tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường xung quanh phù hợp lứa tuổi.
2. Phương thức tích hợp GDBVMT trong môn Lịch sử - Địa lí:
2.1. Khái niệm tích hợp: Là sự hoà trộn nội dung GDMT vào nội dung bộ môn thành một nội dung thống nhất, gắn bó chặt chẽ với nhau.
2.2. Các nguyên tắc tích hợp:
Nguyên tắc 1: Không làm thay đổi đặc trưng của môn học, không biến bài học bộ môn thành bài học GDMT.
Nguyên tắc 2: Khai thác nội dung GDMT có chọn lọc, có tính tập trung vào chương mục nhất định, không tràn lan tuỳ tiện.
Nguyên tắc 3: Phát huy cao độ các hoạt động tích cực nhận thức của HS và kinh nghiệm thực tế mà các em đã có, tận dụng tối đa mọi khả năng để HS tiếp xúc với môi trường.
2.3. Các mức độ tích hợp nội dung GDMT:
Mức độ toàn phần: Mục tiêu và nội dung bài trùng hợp phần lớn hay hoàn toàn với nội dung GD BVMT.
Khi dạy kiểu bài này GV cần ưu tiên lựa chọn các hình thức tổ chức và phương pháp dạy học đề cao sự tiếp xúc trực tiếp với môi trường xung quanh như tổ chức cho HS học tập thông qua các hoạt động điều tra, thí nghiệm, thực hành, đóng vai,…

Mức độ bộ phận: Chỉ có một phần bài học có nội dung GDMT được thể hiện bằng mục riêng, một đoạn hay một vài câu trong bài học.
Khi chuẩn bị bài, GV cần nghiên cứu kĩ nội dung bài học, xác định nội dung giáo dục BVMT tích hợp vào nội dung bài học là gì; thông qua hoạt động nào; cần chuẩn bị thêm tư liệu, đồ dùng dạy học gì để việc GD BVMT đạt hiệu quả.
- Mức độ liên hệ: Có KT GDMT không được nêu rõ trong sách giáo khoa nhưng dựa vào kiến thức bài học, GV có thể bổ sung, liên hệ các KT GDMT.
+ Khi chuẩn bị bài GV cần có ý thức tích hợp, đưa ra những vấn đề gợi mở, liên hệ nhằm giáo dục cho HS hiểu biết về môi trường, có kĩ năng sống và học tập trong môi trường phát triển bền vững.
+ Khi tổ chức giờ dạy, GV tiến hành các hoạt động dạy học đảm bảo đúng theo yêu cầu bộ môn, đồng thời lưu ý liên hệ, bổ sung kiến thức GDMT một cách tự nhiên, phù hợp với trình độ nhận thức, khả năng hành động của HS và đúng mức tránh lan man, sa đà, gượng ép, ảnh hưởng đến việc thực hiện mục tiêu của bài học.

2.4. Hình thức và Phương pháp GDBVMT:
* Về hình thức: Giáo dục BVMT qua môn Lịch sử - Địa lí thường được tổ chức theo hai hình thức: dạy học trong lớp và ngoài thiên nhiên.
* Về phương pháp: Nội dung giáo dục BVMT được tích hợp trong nội dung môn học. Vì vậy, các phương pháp giáo dục BVMT cũng chính là các phương pháp dạy học bộ môn.
=> Cần phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh qua các phương pháp dạy học phù hợp như trò chơi, thảo luận nhóm, đóng vai, động não,…đồng thời giáo dục BVMT còn sử dụng các phương pháp dạy học đặc thù của các môn học.

2.5. Một số PP để GD BVMT đạt hiệu quả:
* PP điều tra: GV tổ chức và hướng dẫn HS tìm hiểu một vấn đề và sau đó dựa trên các thông tin thu thập được, tiến hành phân tích, so sánh, khái quát để rút ra kết luận, nêu ra các giải pháp hoặc kiến nghị.

* PP thảo luận: là PP trong đó GV tổ chức đối thoại giữa HS và GV hoặc giữa HS và HS nhằm huy động trí tuệ của tập thể để giải quyết một vấn đề do môn học đặt ra hoặc một vấn đề do thực tế cuộc sống đòi hỏi nhắm tìm hiểu hoặc đưa ra những giải pháp, những kiến nghị, những quan niệm mới. Trong PP này GV, HS giữ vai trò chủ động, đề xuất ý kiến, thảo luận, tranh luận. GV giữ vai trò nêu vấn đề, gợi ý khi cần thiết và tổng kết thảo luận.

PP đóng vai: là PP trong đó GV tổ chức cho HS giải quyết một tình huống của nội dung học tập gắn liền với cuộc sống thực tế bằng cách diễn xuất một cách ngẫu hứng mà không cần kịch bản luyện tập trước.

* PP trực quan: là PP sử dụng những phương tiện trực quan, phương tiện kĩ thuật dạy học trước, trong và sau khi nắm tài liệu mới, khi ôn tập, củng cố, hệ thống hoá kiến thức, ….(bản đồ, biểu đồ, băng hình).
HOẠT ĐỘNG 2:
Căn cứ vào nội dung chương trình môn Lịch sử - Địa lí ở lớp 4, 5; anh, chị hãy thực hiện nhiệm vụ sau:
1. Xác định các bài Lịch sử - Địa lí ở lớp 4, 5 có khả năng tích hợp giáo dục BVMT?
2. Xác định nội dung và mức độ tích hợp giáo dục BVMT của các bài theo mẫu sau:


THÔNG TIN HOẠT ĐỘNG 2:
LỊCH SỬ - ĐỊA LÍ 4: Con người và môi trường
Chủ đề: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên
Chủ đề: Mối quan hệ giữa dân số và môi trường
Chủ đề: Sự ô nhiễm môi trường
Chủ đề: Biện pháp bảo vệ môi trường
Chủ đề: Con người và môi trường
III. BÀI SOẠN MINH HỌA:
Để dạy tốt các bài Lịch sử - Địa lí có tích hợp/ lồng ghép nội dung giáo dục BVMT, cần làm tốt khâu soạn bài. Khi soạn bài dạy cần lưu ý một số điểm sau:
1. Xác định mục tiêu bài học:
Để xác định mục tiêu bài Lịch sử - Địa lí cần trả lời các câu hỏi sau:
Bài học cung cấp được những kiến thức gì về môi trường và BVMT?
Bài học góp phần rèn luyện kĩ năng, hành vi BVMT cho học sinh như thế nào?
Bài học giáo dục tình cảm, ý thức BVMT cho học sinh như thế nào?
2. Nghiên cứu nội dung bài:
Xác định nội dung giáo dục môi trường có khả năng tích hợp trong bài.
Xác định mục tiêu giáo dục môi trường của bài.
Khi dạy các bài này cần chú ý khai thác nội dung của bài theo các tiêu chí:
+ Những nội dung hiểu biết về môi trường và BVMT.
+ Những nội dung của bài có thể tích hợp giáo dục BVMT.
+ Các kĩ năng, hành vi được hình thành qua bài học có liên quan thế nào với kĩ năng BVMT.
HOẠT ĐỘNG 3:
Anh, chị chọn 1 bài Lịch sử - Địa lí ở lớp 4, 5 có khả năng tích hợp/ lồng ghép nội dung giáo dục BVMT và hoàn thành các nhiệm vụ sau:
Thiết kế bài giảng có tích hợp/ lồng ghép nội dung giáo dục BVMT trên giấy Ao?
Thực hiện dạy thử theo thiết kế đó?


CẢM ƠN CÁC ANH, CHỊ ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI!
CHÚC SỨC KHỎE VÀ HẠNH PHÚC