ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN THI VÀO 10 TPHCM 2014-2015

KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Khóa ngày 21 tháng 06 năm 2014 tại TPHCM

Thời gian: 120 phút (không tính thời gian giao đề)

Môn thi : VĂN

ĐỀ CHÍNH THỨC

Câu 1: (2 điểm)
Tác phẩm nghệ thuật nào cũng xây dựng bằng những vật liệu mượn ở thực tại. Nhưng nghệ sĩ không những ghi lại cái đã có rồi mà còn muốn nói một điều gì mới mẻ. Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh.
(Nguyễn Đình Thi, Tiếng nói của văn nghệ)
a.Phân tích hai trong số các phép liên kết về hình thức có trong đoạn văn trên. (1
b.Từ hiểu biết về đoạn văn trên, em hãy cho biết hình ảnh nào được Viễn Phương
mượn ở thực tại để viết nên hai câu thơ sau? Ông muốn gửi gắm tình cảm gì qua hai
câu thơ ấy? (1 điểm)
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
(Viễn Phương, Viếng lăng Bác)
Câu 2: (3 điểm)
Việc quan sát và lắng nghe sẽ giúp ta rút ra nhiều bài học ý nghĩa.
Nhìn thấy những nếp nhăn trên gương mặt cha, những giọt mồ hôi thấm trên
vai áo mẹ lo toan cho con cái, ta rút ra bài học về đức hi sinh.
Cảm nhận những thay đổi của bản thân và thấy mình vững vàng, sống có ý
thức, có trách nhiệm hơn, ta rút ra bài học về sự trưởng thành.
Theo dõi tin tức về tình hình biển Đông và những hành động thiết thực của
nhân dân hướng về Trường Sa, ta rút ra bài học về việc thể hiện lòng yêu nước một
cách đúng đắn.
Hãy viết bài văn (khoảng 01 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về một trong ba bài học trên.
Câu 3: (5 điểm)
Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa!
Dẫu làm sau thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
(Y Phương, Nói với con) (Bằng Việt, Bếp lửa)
Cảm nhận về những phẩm chất tốt đẹp mà người bà nhóm lên trong cháu và người cha mong muốn ở con trong hai đoạn thơ trên.
BÀI GIẢI GỢI Ý
a. Đoạn văn trên có nhiều phép liên kết về hình thức, trong đó có hai phép liên kết
sau đây :
- Phép nối được thể hiện ở từ “nhưng” để nối câu 1 với câu 2 biểu hiện mối quan
hệ có tính chất tương phản giữa hai câu.
- Phép thế được thể hiện ở từ “anh” trong câu 3, được dùng để thay thế từ “nghệ sĩ”
trong câu 2.
b. Hồ Chủ Tịch là lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Thi hài của Bác đã được đặt trang
trọng trong lăng Hồ Chủ Tịch. Từ khi lăng được khánh thành năm 1976, ngày nào
cũng có nhân dân Việt Nam và nhân dân thế giới đến viếng rất đông đảo. Thực tại
đó chính là chất liệu để nhà thơ Viễn Phương viết nên hai câu thơ:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
Thực tại đó được biểu hiện qua hình thức thơ ca với các yếu tố nghệ thuật đặc
trưng chẳng những phản ánh thực tại mà còn nói lên tình cảm sâu nặng và vĩnh
hằng của nhà thơ đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đây là một câu yêu cầu viết bài nghị luận xã hội với độ dài khoảng một trang giấy thi
trình bày suy nghĩ của em về một trong ba bài học trên. Do đó, thí sinh phải viết một
bài văn (gồm đủ 3 phần : Mở bài, thân bài, kết bài) với độ dài được quy định (khoảng
1 trang giấy thi) trình bày một trong ba vấn đề đã nêu trên.
Thí sinh lựa chọn đề tài để viết và có thể triển khai bài viết theo những nội dung cụ
thể khác nhau . Sau đây là những gợi ý của hai trong ba vấn đề nêu trên:
Vấn đề 1 : Bài học về đức hi sinh
- Giới thiệu thực tế cuộc sống đa dạng, phong phú mang lại cho con người những
cảm xúc, suy nghĩ và những bài học sâu sắc về con người, về cuộc đời. Một trong
những bài học đó là bài học