Đề và đáp án thi HSG Thành phố Thanh Hóa năm học 2014- 2015 vòng 2 môn Ngữ văn 9

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ THANH HÓA
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
DỰ THI CẤP TỈNH CÁC MÔN VĂN HÓA LỚP 9


Đề chính thức
NĂM HỌC: 2014 – 2015
Môn: Ngữ Văn - Lớp 9

Đề thi gồm có: 01 trang
 Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)


Ngày thi: 06 tháng 01 năm 2015


Đề bài
Bài 1 (3,0 điểm)
Trong bài thơ “Tiếng hát mùa gặt” của Nguyễn Duy có đoạn:
“Đồng chiêm phả nắng lên không,
Cánh cò dẫn gió qua thung lúa vàng
Gió nâng tiếng hát chói chang,
Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời.”
Nêu cảm nhận của em về cái hay, cái đẹp của những biện pháp tu từ có trong đoạn thơ đó.
Bài 2 ( 2,0 điểm)
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về những nét đặc trưng của quê hương Thanh Hóa qua bài Dô tả dô tà của Mạnh Lê (chương trình Ngữ văn địa phương lớp 9).
Bài 3 ( 5,0 điểm)
“Không hiểu bằng cách nào, một hạt cát lọt vào được bên trong cơ thể một con trai. Vị khách không mời mà đến đó tuy rất nhỏ, nhưng gây rất nhiều khó chịu và đau đớn cho cơ thể mềm mại của con trai. Không thể tống hạt cát ra ngoài, cuối cùng con trai quyết định đối phó bằng cách tiết ra một chất dẻo bọc quanh hạt cát.
Ngày qua ngày, con trai đã biến hạt cát gây ra những nỗi đau cho mình thành một viên ngọc trai lấp lánh tuyệt đẹp…”
(Theo Lớn lên trong trái tim của mẹ – Bùi Xuân Lộc – NXB Trẻ, 2005)
Bài học về cuộc sống mà em rút ra từ câu chuyện trên. ( Bài nghị luận không quá hai trang giấy thi )
Bài 4 ( 10,0 điểm)
“Niềm vui của nhà văn chân chính là được làm người dẫn đường đến xứ sở của cái đẹp”
Hãy khám phá “xứ sở của cái đẹp” qua văn bản Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long, SGK Ngữ văn 9, tập 1)
(Hết)



Họ và tên thí sinh: ..........................................................Số báo danh: ................. Phòng thi: ...................
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ THANH HÓA
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
DỰ THI CẤP TỈNH CÁC MÔN VĂN HÓA LỚP 9


NĂM HỌC: 2014 – 2015

HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ Văn - Lớp 9

I. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Giám khảo chấm kĩ để đánh giá một cách đầy đủ, chính xác kiến thức xã hội, kiến thức văn học và kĩ năng diễn đạt, lập luận trong bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm.
- Hướng dẫn chấm chỉ nêu những nội dung cơ bản, có tính định hướng. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt, sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có ý tưởng sáng tạo.
- Bài viết cần có bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục. Những bài mắc quá nhiều các loại lỗi dùng từ, chính tả, đặc biệt là văn viết tối nghĩa thì không cho quá nửa số điểm của mỗi câu.
- Chấm theo thang điểm 20 (Bài 1:3 điểm; Bài 2: 2 điểm; Bài 3: 5 điểm, Bài 4: 10,0đ)
II. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ:
Bài 1 (3,0đ)
* HS tìm được các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ:
- Biện pháp tu từ nhân hóa: đồng chiêm phả nắng; cánh cò dẫn gió; gió nâng tiếng hát;lưỡi hái liếm ngang. (0,75 đ)
- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: tiếng hát chói chang (0,25 đ)
- Đảo trật tự từ: long lanh lưỡi hái (0,25đ)
- Nói quá: Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời (0,25đ)
* Phân tích tác dụng: HS phân tích cụ thể để hướng tới ý chính. (1,5đ)
Các biện pháp tu từ trên kết hợp với cách sử dụng nhiều hình ảnh đẹp với màu sắc tươi tắn rực rỡ, với cách sử dụng nhiều động từ độc đáo, nhà thơ đã khắc họa bức tranh về mùa vàng bội thu. Trong bức tranh đó có thiên nhiên rộng lớn, khoáng đạt, có niềm vui, sự lạc quan, hăng say của người lao động. Thiên nhiên và con người hòa quyện với nhau; tầm vóc con người lao động lớn lao ngang tầm vũ trụ.
Bài 2( 2,0đ)
*