ĐỀ và ĐÁP ÁN HSG Tỉnh Môn Ngữ văn 9 - Tỉnh Thanh Hóa năm học 2012 - 2013

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HOÁ

ĐỀ THI CHÍNH THỨC
KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Năm học: 2012-2013

Môn thi: NGỮ VĂN
Lớp 9 THCS
Ngày thi: 15 tháng 3 năm 2013
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề này có 03 câu, gồm 01 trang.




Câu I (2,0 điểm)
Phát hiện và phân tích tác dụng của các biện pháp nghệ thuật tu từ trong đoạn thơ sau:
Và chúng tôi, một thứ quả trên đời
Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái
Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi
Mình vẫn còn một thứ quả non xanh?
(Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm)

Câu II (6,0 điểm)
“Mẹ là trường học vĩ đại nhất của những người con”.
(Tục ngữ Tây Ban Nha)
Từ câu tục ngữ trên và sự hiểu biết về những tấm gương người mẹ, hãy viết một bài luận với chủ đề: Mẹ (có độ dài khoảng 02 trang).

Câu III (12,0 điểm)
Sự vận động của mạch cảm xúc trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh.

................................HẾT...............................
Thí sinh không sử dụng tài liệu.
Giám thị không giải thích gì thêm.



SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH

THANH HÓA
Năm học: 2012 - 2013





HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN


(Đề chính thức)


Lớp 9 THCS


Ngày thi: 15 tháng 3 năm 2013
(Hướng dẫn chấm gồm 03 trang)


I. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Giám khảo chấm kĩ để đánh giá một cách đầy đủ, chính xác kiến thức xã hội, kiến thức văn học và kĩ năng diễn đạt, lập luận trong bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm.
- Hướng dẫn chấm chỉ nêu những nội dung cơ bản, có tính định hướng. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt, sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có ý tưởng sáng tạo.
- Bài viết cần có bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục. Những bài mắc quá nhiều các loại lỗi dùng từ, chính tả, đặc biệt là văn viết tối nghĩa thì không cho quá nửa số điểm của mỗi câu.
- Chấm theo thang điểm 20 (câu I: 2 điểm; câu II: 6 điểm; câu III: 12 điểm), cho điểm lẻ đến 0,25.
II. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ:
Câu
Nội dung cần đạt
Điểm

I

2,0


* Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật tu từ: (0,5 điểm)



+ So sánh: “chúng tôi(như/là) một thứ quả trên đời”.
+ dụ hình tượng: quả, hái, bàn tay, mỏi, quả non xanh...
+ Hoán dụ: Bàn tay mỏi - mẹ đến tuổi già.
0,5


* Phân tích giá trị: (1,5 điểm)



+ Cách so sánh, hoán dụ, ẩn dụ hình tượng khéo léo, tinh tế tạo nên những hình ảnh quen thuộc mà mới mẻ, ấn tượng, đầy tính triết lí.
0,5


+ Việc sử dụng những biện pháp tu từ diễn tả sâu sắc cùng lúc nhiều suy nghĩ và cảm xúc của người con (bé bỏng trước mẹ; biết ơn với mẹ; vừa hoảng sợ thấy mình chưa xứng, vừa lo mẹ không kịp hái quả; thương mẹ...). Tất cả tạo nên sự trầm lắng, ngân vang tiếng lòng tri ân tha thiết của nhà thơ đối với mẹ. Đồng thời gợi cảm xúc trong lòng người đọc. Lời thơ là lời nhắc nhở nhẹ nhàng mà sâu sắc đối với đạo làm con.
1,0

II










6,0


Yêu cầu về kĩ năng
Đảm bảo một văn bản nghị luận có bố cục rõ ràng, hợp lí; tổ chức sắp xếp hệ thống các ý một cách lôgic, lập luận chặt chẽ; diễn đạt trôi chảy, mạch lạc; chữ viết rõ ràng, cẩn thận; không quá năm lỗi chính tả, không mắc lỗi dùng từ cơ bản…
0,5


Yêu cầu về kiến thức
5.5


1. Nêu vấn đề cần nghị luận: (0,5 điểm)
0,5


2. Giải quyết vấn đề: (4,5 điểm)



a. Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ (0,75 điểm)



+ Con người từ khi sinh ra đến khi trưởng thành phải qua