Đề tuyển vào 10

Sở GD-ĐT Quảng Ngãi Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT
Năm học 2011 – 2012
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 120 phút
Câu 1: (2 điểm)
Trong đoạn trích “Chiếc lược ngà”, Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu. Đó là những tình huống nào?
Câu 2: (3 điểm).
a. Câu ca dao sau khuyên chúng ta thực hiện tốt phương châm hội thoại nào khi giao tiếp?
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
b. Xác định thành phần phụ chú trong câu:
Người nói và viết thạo nhiều thứ tiếng ngoại quốc: Pháp, Anh, Hoa, Nga…và Người đã làm nhiều nghề.
(Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh)
c. Hãy tự viết một đoạn văn khoảng 5 đến 8 câu, trong đó có câu chứa thành phần phụ chú (gạch chân thành phần phụ chú).
Câu 3: (5 điểm)
Phân tích bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh.
--------HẾT--------
Hướng dẫn chấm
I. Yêu cầu chung:
1. HS hiểu đề, trình bày rõ ràng yêu cầu về nội dung kiến thức của từng câu.
2. Bài viết thể hiện được kỹ năng viết văn: diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, có cảm xúc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
3. Khuyến khích những bài viết có tư duy sáng tạo.
II. Yêu cầu cụ thể:
Bài làm có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng trong mỗi câu cần có những nội dung cơ bản như sau:
Câu 1 (2 điểm):
Truyện thể hiện tình cha con sâu sắc và cảm động của ông Sáu và bé Thu qua hai tình huống:
- Hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách, nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận ra cha, đến lúc nhận ra và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi. Đây là tình huống cơ bản của truyện.
- Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn tất cả tình yêu thương và mong nhớ đứa con vào việc làm chiếc lược ngà để tặng con. Nhưng khi chiếc lược vừa hoàn thành chưa kịp trao tận tay cho con thì ông đã hy sinh.
* Cách cho điểm: Mỗi ý cho 1 điểm.
Câu 2 (3 điểm)
a.Câu ca dao khuyên chúng ta thực hiện tốt phương châm lịch sự trong giao tiếp. (0,5 điểm)
b. Xác định đúng thành phần phụ chú: Pháp, Anh, Hoa, Nga…(0,5 điểm)
c. Viết đoạn văn đảm bảo hình thức, có nội dung đúng đắn: (2 điểm)
-Thể hiện rõ chủ đề (0,5 điểm)
-Sử dụng hợp lý và có gạch chân thành phần phụ chú. (0,5 điểm)
- Có độ dài khoảng từ 5 đến 8 câu; không mắc lỗi diễn đạt, dùng từ, đặt câu, lỗi chính tả. (1 điểm)
Câu 3 (5 điểm)
*Yêu cầu chung:
Bài làm phải đảm bảo các yêu cầu sau:
- Làm đúng kiểu bài nghị luận về bài thơ.
- Kết hợp tốt các thao tác nghị luận.
- Hành văn trôi chảy, trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu, dựng đoạn, lỗi chính tả…
* Yêu cầu cụ thể:
Bài làm có thể trình bày theo nhiều cách, song phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau đây:
1.Giới thiệu nhà thơ Hữu Thỉnh, bài thơ Sang Thu và nêu cảm nhận khái quát về bài thơ.
2. Phân tích được nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
a. Nội dung:
-Bài thơ thể hiện cảm nhận tinh tế và tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng của nhà thơ khi chợt nhận ra những tín hiệu báo thu sang.
-Những suy ngẫm sâu sắc mang tính triết lý về con người và cuộc đời của tác giả lúc sang thu làm nên đặc điểm của cái tôi trữ tình sâu sắc trong bài thơ.
b. Nghệ thuật
-Khắc họa được hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm, đặc sắc về thời điểm giao mùa từ hạ sang thu.
-Sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ gợi hình ảnh, cảm xúc (bỗng, phả, hình như…), phép nhân hóa (sương chùng chình, sông được lúc dềnh dàng, chim vội vã…), phép ẩn dụ (sấm, hàng cây đứng tuổi).
3. Đánh giá chung về bài thơ.
*Cách cho điểm:
- Điểm 5: Trình bày tốt những yêu cầu trên