Đề tuyển sinh vào 10

ĐỀ TUYỂN SINH LỚP 10 - TP HỒ CHÍ MINH - NĂM HỌC 2008/2009 – MÔN VĂN Câu 1 ( 1 điểm): Chép nguyên văn bốn câu cuối bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt. Câu 2: (1điểm): Tìm nghĩa gốc, nghĩa chuyển và phương thức chuyển nghĩa của các từ in đậm trong các câu thơ sau: Đề huề lưng túi gió trăng Sau chân theo một vài thằng con con. Buồn trông nội cỏ rầu rầu Chân mây mặt đất một màu xanh xanh (Nguyễn Du- Truyện Kiều) Câu 3 (3 điểm): Viết một văn bản nghị luận (không quá một trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về đức hi sinh. Câu 4 (5 điểm): Cảm nhận và suy nghĩ của em về đoạn thơ: Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng, Ra đậu dặm xa dò bụng biển Dàn đan thế trận lưới vây giăng. Cá nhụ cá chim cùng cá đé Cá song lấp lánh đuốc đen hồng Cái đuoi em quẫy trăng vàng chóe Đêm thở sao lùa nước Hạ Long. Ta hát bài ca gọi cá vào Gõ thuyền đã có hịp trăng cao Biển cho ta cá như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào. (Huy Cận- Đoàn thuyền đánh cá) ĐÁP ÁN Câu 1 (1 điểm): -Bốn câu cuối bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt: Giờ cháu đã đi xa có ngọn khói trăm tàu Có lửa trăm nhà niềm vui trăm ngả Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa? Câu 2 (1 điểm) -Trương hợp thứ nhất: Từ chân : được dùng theo nghĩa gốc -Trường hợp thứ hai: Từ chân : được dùng theo nghĩa chuyển, theo phương thức ẩn dụ. Câu 3 (3 điểm): * Có thể diễn đạt theo nhiều cách, song cần đảm bảo được một số ý chính sau: - Giải thích sơ lược, nêu biểu hiện của đức hi sinh: là những suy nghĩ, hành động vì người khác, vì cộng đồng. Người có đức hi sinh không chỉ có tấm lòng nhân ái mà còn là người biết đặt quyền lợi của người khác,của cộng đồng lên trên quyền lợi của bản thân mình… - Khẳng định : Đức hi sinh là tình cảm cao đẹp, là phẩ chất cao đẹp của con người. Người có đức hi sinh luôn được mọi người yêu mến, trân trọng. - Liên hệ thực tế để thấy: + Có nhiều tấm gương giàu đức hi sinh, quên mình vì người khác, vì sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Bác Hồ chính là biểu tượng cao đẹp nhất của con người hi sinh quên mình vì nhân dân, vì dân tộc. + Tuy nhiên trong cuộc sống cũng còn một số người có lối sống ích kỷ, chỉ nghĩ đến quyền lợi của cá nhân mình… -Đức hi sinh từ lâu đã trở thành tình cảm có tính chất truyền thống đạo lý của con người, dan tộc Việt Nam…Mỗi người cần ý thức được điều này để góp phần làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn, tốt đẹp hơn. Câu 4 (5 điểm): Học sinh có thể trình bày cảm nhận,suy nghĩ về đoạn thơ bằng nhiều cách khác nhau, nhưng cần đáp ứng được một số ý chính sau: * Cảm nhận,suy nghĩ về nội dung đoạn thơ: - Khung cảnh đánh cá giữa biển đêm dược khắc họa bàng nhiều vẻ đẹp: + Vẻ đẹp của con người: Được miêu tả ở nhiều góc độ: Khỏe khoắn,đầy hứng khởi (được thể hiện qua không khí lao động- hoạt động đánh bắt cá sôi nổi khẩn trương (Ra đậu dặm xa dò bụng biển / Dàn đan thế trận lưới vây giăng; ta hát bài ca gọi cá vào / Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao); tư thế ,tầm vóc lớn lao ( Thuyền ta lái gió với buiồm trăng / Lướt giữa mây cao với biển bằng ); tình yêu, lòng biết ơn đối với biển cả (Biển cho ta cá như lòng mẹ/ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào). + Vẻ đẹp – giàu của thiên nhiên: không gian bao la, rộng mở, vừa kỳ vĩ vừ a nên thơ với biển, trăng, sao,mây, gió ( Thuyền ta lái gió với buồm trăng/ Lướt giữa mây cao với biển bằng; Đêm thở sao lùa nước Hạ Long…); với màu sắc rực rỡ, lộng lẫy tựa như vẻ đẹp của tranh sơn mài ( Cá nhụ, cá chim cùng cá đé/ Cá song lấp lánh đuốc đen hồng/ Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe…); với sự phong phú, giàu có của các loài cá trên biển. + Vẻ đẹp của con người, của thiên nhiên hài hòa, hô ứng nhau tạo thành vẻ đẹp vừa tráng lệ, vừa gần gũi với con người. Đặc biệt