ĐỀ THI VÀO 10 TPHCM 2013

MÔN VĂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2012-2013
ĐỀ THI
Câu 1 : (1 điểm)
Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê được trần thuật từ nhân vật nào ? Nêu tác dụng của việc chọn ngôi kể đó.
Câu 2 : (1 điểm)
Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ
Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa
Óng tre ngà và mềm mại như tơ.
(Tiếng Việt – Lưu Quang Vũ)
Tìm và gọi tên thành phần biệt lập trong đoạn thơ trên. Cho biết thành phần ấy được dùng để làm gì trong đoạn thơ ?
Câu 3 : (3 điểm)
Trong loạt bài trên báo Tuổi trẻ Chủ Nhật bàn về Thế hệ gấu bông, có đề cập hai hiện tượng :
1. Cô bé mười lăm tuổi, được mẹ chở đi đánh cầu lông. Xe hai mẹ con bị va quẹt, đồ đạc trên xe văng tung tóe. Người mẹ vội vàng gom nhặt, vài người đi đường cũng dừng lại phụ giúp, còn cô bé thờ ơ đứng nhìn. Đợi mẹ nhặt xong mọi thứ, cô bé leo lên xe và thản nhiên dặn: “Lát về mẹ nhớ mua cho con li chè!”.
2. Một cậu học sinh khi được hỏi về ca sĩ nổi tiếng mà cậu hâm mộ, cậu đã trả lời rất rành mạch về cách ăn mặc , sở thích của ca sĩ đó. Nhưng khi được hỏi về nghề nghiệp, sở thích của cha mẹ cậu, cậu ta ấp úng, không trả lời được.
Là người con trong gia đình, em hãy trình bày suy nghĩ về hai hiện tượng trên qua một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi).
Câu 4 : (5 điểm)
Hãy chọn và phân tích một hoặc hai khổ thơ trong các bài thơ của chương trình văn học Việt Nam hiện đại lớp 9 để nêu bật vẻ đẹp con người Việt Nam.
BÀI GIẢI GỢI Ý
Câu 1 : (1 điểm)
- Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê được trần thuật từ nhân vật Phương Định. Việc chọn ngôi kể theo ngôi thứ nhất (tự xưng là “tôi”) (0,5đ)
- Có tác dụng làm cho lời kể chân thực, hấp dẫn, phù hợp nội dung tác phẩm; tạo thuận lợi để tác giả miêu tả, biểu hiện thế giới tâm hồn nhân vật, có màu sắc chủ quan, thể hiện những cảm xúc riêng (0,5đ). Tuy nhiên điểm nhìn của người kể bị hạn chế : chỉ có thể trực tiếp kể những gì mình nghe, thấy,…

Câu 2 : (1 điểm)
Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ
Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa
Óng tre ngà và mềm mại như tơ.
(Tiếng Việt – Lưu Quang Vũ)
- Thành phần biệt lập trong đoạn thơ trên là thành phần cảm thán “Ôi” (0,5đ).
- Thành phần ấy được dùng để bộc lộ thái độ trân trọng, tình cảm yêu thương của nhà thơ trước vẻ đẹp của Tiếng Việt. (0,5đ)
Câu 3 : (3 điểm)Ở góc nhìn người con trong gia đình, trình bày suy nghĩ về hai hiện tượng được nêu.
a. Yêu cầu về kĩ năng
Biết các làm bài văn nghị luận xã hội. Biết vận dụng các thao tác giải thích, chứng minh, bình luận. Kết cấu chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục, diễn đạt lưu loát, trôi chảy ; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng lí lẽ và dẫn chứng phải hợp lí ; cần làm rõ được các ý chính sau :
- Nêu được vấn đề cần nghị luận: Thói vô cảm của người con trong gia đình. (0,5đ)
- Giải thích hiện tượng: vô cảm. ích kỉ; chỉ quan tâm đến nhu cầu, sở thích của bản thân mà thiếu sự quan tâm đến những người thân trong gia đình.
Thói vô cảm là một lối sống chỉ nhằm phục vụ cho chính bản thân mình, ích kỉ chỉ lo cho mình, thờ ơ, vô trách nhiệm với những người chung quanh mà cụ thể là hai bài báo trên : hai đứa con vô cảm, thờ ơ với cha mẹ.
- Bàn luận :
+ Biểu hiện : thói vô cảm đang tồn tại và có nguy cơ phát triển trong giới trẻ, trong xã hội với nhiều biểu hiện đau lòng…
+ Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng: thiếu giáo dục của gia đình, thiếu ý thức và trách nhiệm…
+ Tác hại : thói vô cảm làm cho bản thân xấu xa ảnh hưởng đến nhân cách cá nhân, vai trò và ý nghĩa của gia đình đối với mỗi cá