đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ Văn 2011

ÔN TẬP TỐT NGHIỆP THPT MÔN NGỮ VĂN 2011-2012 (tiếp theo) Viết lúc 1:30 trưa 20/12/2011
30. Anh Chị hãy dịch nghĩa câu thơ của Nguyễn Quang Bích mà Nguyễn Tuân dẫn ra để làm đề từ cho bài kí "Người lái đò sông Đà”:
"Chúng thủy giai đông tẩu
Đà giang độc bắc lưu”
Trả lời:
- Câu thơ có nghĩa như sau: Mọi con sông đều chảy về hướng đông, riêng một mình sông Đà lại ngược lên phía bắc trước khi trở ra biển.
- Chính cái nghịch dòng đó đa tạo ra nét riêng của sông Đà: lắm thác, nhiều ghềnh, đá bày thạch trận, hang động kì thú ở thượng nguồn.
31. Phóng túng và bay bổng là một nét riêng trong cách viết của Nguyễn Tuân. Anh (chị) hãy trích dẫn một câu văn trong bài kí "Người lái đò sông Đà” nói lên nét đẹp trữ tình của con sông.
Trả lời:
Phóng túng và bay bổng là một nét riêng trong cách viết của Nguyễn Tuân. Trong bài tùy bút "Người lái đò sông Đà”có rất nhiều câu rất phóng túng và bay bổng. Chẳng hạn, để miêu tả nét đẹp trữ tình của con sông Nguyễn Tuân viết:
"Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân”.
32.Nguyễn Tuân đã phát hiện ra nhưng đặc điểm nào của sông Đà? Nhưng thủ pháp nghệ thuật đặc sắc được Nguyễn Tuân vận dụng để làm nổi bật những phát hiện của mình.
Trả lời:
- Viết về sông Đà, Nguyễn Tuân có nhiều phát hiện. Ông thấy mọi con sông đều chảy về phía đông, riêng một mình sông Đà lại ngược lên phía bắc trước khi trở ra biển và hai nét nổi bật nhất của sông Đà là hung bạo và trữ tình.
- Để làm nổi bật hai tính chất hung bạo và trữ tình của con sông, tác giả đã vận dụng kết hợp nhiều thủ pháp nghệ thuật:
+ Đầu tiên, phải kể đến biện pháp nhân hóa. Đá và thác sông Đà mai phục, hung dữ bày thạch trận để tiêu diệt bất cứ con thuyền nào dám vượt thác. Nước cũng vậy, chúng thở, kêu rống lên. Nước cũng vào hùa với đá để đánh những miếng đòn "hiểm độc nhất”.
+ Tiếp theo, nghệ thuật trùng điệp và miêu tả đã giúp Nguyễn Tuân thể hiện rõ nét trữ tình, thơ mộng của con sông "Con sông Đà tuôn dài tuôn dài …núi Mèo đốt nương xuân”. Con sông còn đẹp với mùa xuân nước xanh màu ngọc bích, mùa thu nước sông Đà lừ lừ chín đỏ.
+ Nhà văn còn sử dụng nhiều cách so sánh, ngôn ngữ của các ngành quân sự, điện ảnh, thủy điện,.. để miêu tả những hình ảnh của đá, của nước, của thác với con thuyền, người lái đò, cuộc vượt thác như một trận thủy chiến,…
è Tất cả làm cho bài tùy bút sống động và hấp dẫn.
33. Con sông Đà đã được người thời nay sử dụng làm thủy điện để phát triển kinh tế đất nước. Anh (chị) hãy viết vài dòng chia sẻ với Nguyễn Tuân để cố nhà văn thân yêu của chúng ta đỡ buồn ở thế giới thần tiên.
Trả lời:
Có thể viết theo ý riêng củ mình, nhưng phải thể hiện được 2 ý: thương nhớ, tiếc nuối con sông hùng vĩ, thơ mộng một thời và chia sẻ một thoáng buồn với cố nhà văn Nguyễn Tuân. Sau đây là vìa dòng mang tính gợi ý:
" Thưa nhà văn Nguyễn Tuân, Người tình muôn đời của sông Đà! Nhìn khói nhà máy thủy điện và nghe tiếng ầm ầm của những tuốc-bin hơi nước, tôi lại ngẩn ngơ tiếc nuối con sông Đà thơ mộng hùng vĩ của một thời….”
34. Đa tình và mê đắm là một nét riêng trong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Anh (chị) hãy dẫn ra hai chỗ tác giả ví von khi tả sông Hương ở thượng nguồn và sông Hương chảy qua thành phố Huế ở bài kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông?”
Trả lời:
Đa tình và mê đắm là một nét riêng trong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường.Ta thử lắng nghe tác giả ví von khi tả sông Hương ở thượng nguồn và sông Hương chảy qua thành phố Huế ở bài kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông?”
- "Giữa lòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa cuộc đời của mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại.(Thượng nguồn).
- "Giáp mặt thành phố ….sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ …dòng sông mềm hẳn đi như một tiếng "vâng” không nói ra của tình yêu” (khi vào thành phố).
35. Bài kí