Đề thi khảo sát chất lượng và biểu điểm vào 10 (4)

Lê Hằng – Lê Ngọc Hân
-------------
Đề kiểm tra khảo sát chất lượng
môn ngữ văn – lớp 9
Thời gian: 120 phút


Câu I: Đọc kỹ đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Thiếp sở dĩ nương tựa vào chồng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mưa tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa”.
(Trích “Chuyện người con gái Nam Xương” – Nguyễn Dữ)
1) Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ và xuất xứ của tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương”.
2) Giải thích nghĩa của cụm từ “nghi gia nghi thất” trong đoạn trích dẫn trên.
3) Trong lời thoại trên, Vũ Nương đã nói rõ lý do khiến nàng phải tìm đến cái chết. Em hãy diễn đạt lại lý do ấy bằng ngôn ngữ của mình. Từ đó em có suy nghĩ gì về niềm mơ ước và thân phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến?
Câu II:
1) Những câu thơ sau trích từ văn bản “Bếp lửa” của Bằng Việt:
“Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”
a) Hình ảnh “bếp lửa” và “ngọn lửa” trong những câu thơ trên có ý nghĩa khác nhau như thế nào?
b) Tại sao trong hai câu thơ sau hình ảnh “bếp lửa” lại được chuyển đổi thành hình ảnh “ngọn lửa”?
2) Từ dòng hồi tưởng về kỷ niệm tuổi thơ và tình bà cháu, người cháu đã diễn tả những suy ngẫm về cuộc đời bà.
a) Chép chính xác đoạn thơ thể hiện chủ đề được nêu trong câu văn trên.
b) Hãy triển khai chủ đề trên thành một đoạn văn nghị luận theo phép lập luận Tổng hợp – Phân tích – Tổng hợp, có độ dài khoảng từ 10 đến 12 câu, trong đó có sử dụng câu nghi vấn bộc lộ cảm xúc (gạch chân câu văn đó).

---------- Hết ----------


Đáp án – biểu điểm
Đề kiểm tra khảo sát chất lượng
môn ngữ văn – lớp 9
Thời gian: 120 phút


Câu I (3đ):
1) Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ: (1đ)
- Nguyễn Dữ quê ở tỉnh Hải Dương, ông sống ở thế kỷ XVI là thời kỳ triều đình nhà Lê bắt đầu khủng hoảng, các tập đoàn phong kiến Lê, Mạc, Trịnh tranh giành quyền bính, gây ra các cuộc nội chiến kéo dài. (0,5đ)
- Ông là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm, là người học rộng tài cao nhưng chỉ làm quan một năm rồi về sống ẩn dật. (0,25đ)
- Xuất xứ của văn bản: “Chuyện người con gái Nam Xương” là một trong hai mươi chuyện của tác phẩm “Truyền kỳ mạn lục”;