De thi HSG Van 9

Sở giáo dục - đào tạo
hà nam
 Kì thi chọn học sinh giỏi lớp 9 THCS
Năm học 2008-2009
môn: ngữ văn
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)



Câu 1: ( 4,0 điểm ).
a/ Trong " Truyện Kiều" của Nguyễn Du (đoạn "Kiều ở lầu Ngưng Bích") có sử dụng hai thành ngữ "bên trời góc bể" và "quạt nồng ấp lạnh". Hãy chép lại hai câu thơ đó và giải thích nghĩa của hai thành ngữ trên trong hai câu thơ.
b/ Hãy chỉ ra và phân tích biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:
" Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước".
(Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải)
Câu 2: (8,0 điểm).
Sự biến đổi của đất trời từ cuối mùa hạ sang đầu mùa thu với tâm hồn thi sĩ ở bài "Sang thu" của Hữu Thỉnh.
Câu 3: (8,0 điểm).
Về một người đã cho em cuộc sống.

-----------Hết------------

Họ và tên thí sinh ……………………………. Số báo danh ……………………………

Chữ ký của giám thị 1 ……………………….Chữ ký của giám thị 2 …………………..

Sở GD&ĐT hà nam

 Hướng dẫn chấm thi học sinh giỏi
Năm học 2008-2009
Môn: Ngữ văn lớp 9



I.Yêu cầu chung.
Giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng tiêu chuẩn cho điểm. Đánh giá tổng quát bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm một cách đơn thuần.
Những bài viết diễn đạt tốt, có cảm xúc, có ý sáng tạo, có những kiến giải riêng có lí cần được tôn trọng và khuyến khích điểm.
Sau khi cộng điểm toàn bài, làm tròn đến 0,25; 0,50; 0,75.
II. Yêu cầu cụ thể và thang điểm.
Câu1(5,0 điểm)
1.a, Chép hai câu thơ có thành ngữ:
+"Bên trời góc bể bơ vơ".
+"Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?".
b, Giải thích nghĩa của hai thành ngữ trong câu thơ.
+"Bên trời góc bể":
-Lúc ở bên trời, lúc ở góc bể; nay đây, mai đó, xa xôi, phiêu bạt.
-Chỉ sự lưu lạc cô đơn (của Kiều).
+"Quạt nồng ấp lạnh":
-Trời nóng nực thì quạt mát (cho cha mẹ ngủ), trời lạnh giá thì ủ cho nóng (vào nằm trước trong giường ấp chiếu chăn để khi cha mẹ ngủ chỗ nằm đã ấm sẵn).
-Chỉ sự phụng dưỡng, chăm sóc cha mẹ (Kiều lo lắng không biết ai sẽ làm thay mình).
2.Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ độc đáo trong hai câu thơ:
a/"Đất nước......phía trước".
Biện pháp tu từ so sánh:
+ Mượn hình ảnh cụ thể của thiên nhiên "vì sao" sáng đẹp lung linh, trường tồn để so sánh với "đất nước" làm ngời lên vẻ sáng đẹp lung linh, sức sống trường tồn của đất nước.
+ Toát lên niềm tự hào, kiêu hãnh, tin tưởng vào tương lai đất nước.
b/" Một bếp lửa......nắng mưa".
-Biện pháp tu từ:
+ Điệp ngữ "Một bếp lửa": Khắc hoạ một hình ảnh quen thuộc, bình dị, ấp ủ tình nhà, tình đời, gây ấn tượng sâu đậm, gợi biết bao cảm xúc, suy ngẫm cho người đọc.
+ Ẩn dụ "nắng mưa": Chỉ sự vất vả chịu đựng bao đổi thay, tác động của cuộc đời, sự từng trải gian nan của bà.
-Từ gợi hình "chờn vờn": Vừa gợi hình ảnh bếp lửa thực quen thuộc trong mỗi gia đình, lại vừa gợi lên hình ảnh bếp lửa chập chờn trong ký ức.
-Từ gợi cảm "ấp iu": Gợi đến bàn tay kiên nhẫn, khéo léo và tấm lòng chi chút của người nhóm lửa.
Thang điểm: Ý1: a(0,5đ); b(1,5đ)
Ý2: a(1,0đ); b(2,0đ)
Câu2:(7,0điểm). Truyện ngắn "Bến quê"
1.Về nghệ thuật sử dụng hình ảnh, chi tiết mang tính biểu tượng.
a/Nhận xét: