ĐỀ THI HSG - SỬ 11 - 2009-2010

SỞ GD- ĐTBÌNH ĐỊNH
TRƯỜNG THPT TRƯNG VƯƠNG

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
MÔN LỊCH SỬ - KHỐI 11 - NĂM HỌC 2009 – 2010
(Thời gian làm bài: 120 phút)

Câu 1. (5 điểm)
Hoàn cảnh lịch sử dẫn đến Nhật Bản tiến hành cuộc Duy tân Minh Trị? Nội dung, tính chất của cuộc Duy tân Minh Trị? Từ đó giải thích vì sao Nhật Bản trở thành nước đế quốc chủ nghĩa duy nhất ở Châu Á cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX?
Câu 2. (5 điểm)
Lập bảng thống kê về phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc giữa thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX theo mẫu sau đây:
Nội dung
Khởi nghĩa Thái Bình Thiên quốc (1851-1864)
Phong trào Duy Tân
(1898)
Phong trào Nghĩa Hoà Đoàn (1899-1900)

Lãnh đạo




Lực lượng




Diễn biến




Tính chất,
ý nghĩa




Em có nhận xét gì về các cuộc đấu tranh chống phong kiến, đế quốc ở Trung Quốc giữa XIX đầu XX?
Câu 3. (4 điểm)
Bằng kiến thức lịch sử có chọn lọc, giải thích vì sao Xiêm (Thái Lan) là nước duy nhất ở Đông Nam Á vẫn giữ được độc lập không trở thành thuộc địa của các nước phương Tây ?
Câu 4. (6 điểm)
Cục diện nước Nga sau cách mạng tháng Hai 1917? Tóm tắt diễn biến chính và ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười 1917? Ảnh hưởng của Cách mạng này đối với Việt Nam như thế nào ?

---------------------------------------------



















SỞ GD- ĐTBÌNH ĐỊNH
TRƯỜNG THPT TRƯNG VƯƠNG
ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
MÔN LỊCH SỬ - KHỐI 11 - NĂM HỌC 2009 – 2010

Câu 1. (5 điểm)
a) Hoàn cảnh lịch sử:
- Giữa thế kỷ XIX chế độ Mạc phủ Tô-ku-ga-oa ở Nhật Bản đứng đầu là tướng quân (Sôgun) lâm vào khủng hoảng suy yếu:
* Kinh tế: Nông nghiệp: lạc hậu, tô thuế nặng nề, mất mùa đói kém thường xuyên. Công nghiệp: kinh tế hàng hoá phát triển, công trường thủ công ngày càng nhiều, kinh tế tư bản phát triển nhanh chóng.
* Xã hội: mâu thuẫn giữa nông dân, tư sản, thị dân với chế độ phong kiến lạc hậu.
* Chính trị: mâu thuẫn giữa Thiên Hoàng và Tướng quân...
- Giữa lúc Nhật Bản khủng hoảng suy yếu, các nước tư sản Âu – Mỹ tìm cách xâm nhập.
- Trước nguy cơ bị xâm lược Nhật Bản phải lựa chọn một trong hai con đường là bảo thủ duy trì chế độ phong kiến, hoặc là cải cách phát triển theo con đường các nước tư bản phương Tây.
b) Nội dung Cuộc Duy tân Minh Trị :
- Tháng 1/1868, Thiên hoàng Minh Trị thực hiện một loạt cải cách trên tất cả các lĩnh vực (chính trị, kinh tế, quân sự, văn hóa, giáo dục...)
+ Về chính trị: thủ tiêu chế độ Mạc phủ, lập chính phủ mới, thực hiện bình đẳng, ban bố quyền tự do.
+ Về kinh tế: thống nhất tiền tệ; thị trường; cho phép mua bán ruộng đất, tăng cường phát triển kinh tế TBCN…
+ Về quân sự: được tổ chức huấn luyện theo kiểu phương Tây, chú trọng đóng tàu chiến, sản xuất vũ khí đạn dược...
+ Giáo dục: bắt buộc, chú trọng nội dung khoa học – kỹ thuật. Cử học sinh giỏi đi du học ở phương Tây.
c) Giải thích:
- Cuộc Duy tân Minh Trị là cuộc cách mạng tư sản do liên minh quý tộc – tư sản tiến hành… mở đường cho CNTB phát triển, đưa Nhật thành nước công thương nghiệp phát triển nhất châu Á.
- Trong 30 năm cuối thế kỷ XIX quá trình công nghiệp hoá trong công nghiệp, thương nghiệp và ngân hàng dẫn đến sự ra đời các công ty độc quyền: Mít-xưi, Mit-su-bi-si... chi phối đời sống kinh tế, chính trị Nhật Bản.
- Chính sách xâm lược và bành trướng của Nhật: Chiến tranh Đài Loan (1874), Chiến tranh Trung – Nhật (1894-1895), Chiến tranh Nga – Nhật (1904-1905)…
- Kết luận: Nhật Bản đã trở thành đế quốc chủ nghĩa...

Câu 2. (5 điểm)
- Lập bảng thống kê:
Nội dung
Khởi nghĩa Thái Bình Thiên quốc (1851-1864)
Phong trào Duy Tân
(1898)
Phong trào Nghĩa Hoà Đoàn (1899-1900)

Lãnh đạo
Hồng Tú Toàn
Khang Hữu Vi,
Lương Khải