Đề thi HSG cấp huyện

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH CHƯƠNG

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN KHỐI 9
Năm học 2009 – 2010

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN

A. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Giám khảo vận dụng Hướng dẫn chấm phải chủ động, linh hoạt, tránh cứng nhắc, máy móc và phải biết cân nhắc trong từng trường hợp cụ thể để ngoài việc kiểm tra kiến thức cơ bản, giám khảo cần phát hiện và trân trọng những bài làm thể hiện được tố chất của một học sinh giỏi ( kiến thức vững chắc, suy nghĩ sâu sắc, cảm thụ tinh tế, kỹ năng làm bài tốt, diễn đạt có cảm xúc, có giọng điệu riêng...); đặc biệt khuyến khích những bài làm có sự sáng tạo, có phong cách.
- Giám khảo cần đánh giá bài làm của học sinh một cách tổng thể ở từng câu và cả bài, tránh đếm ý cho điểm nhằm đánh giá bài làm của học sinh trên cả hai phương diện : kiến thức và kỹ năng.
- Hướng dẫn chấm chỉ nêu những ý chính và các thang điểm cơ bản, trên cơ sở đó, giám khảo có thể thống nhất để định ra các ý chi tiết và các thang điểm cụ thể hơn.
- Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản, hợp lý, có sức thuyết phục giám khảo căn cứ vào thực tế bài làm để cho điểm một cách chính xác, khoa học, khách quan.
- Điểm toàn bài là 20,0 chiết đến 0,25.
B. Yêu cầu cụ thể
Câu 1 ( 6 điểm ):
Yêu cầu thí sinh xác định được nghĩa của từ “xanh” và chỉ rõ nghĩa gốc, nghĩa chuyển và phương thức chuyển nghĩa của từ đã xác định nghĩa. Cụ thể:
- a. Nghĩa của từ “xanh”: trời -> 0.75 điểm
Từ “xanh” được dùng với nghĩa chuyển -> 0.75 điểm
Phương thức chuyển nghĩa: Hoán dụ -> 0.75 điểm
- b. Nghĩa của từ “xanh”: tuổi trẻ -> 0.75 điểm
Từ “xanh” được dùng với nghĩa chuyển -> 0.75 điểm
Phương thức chuyển nghĩa: Ẩn dụ -> 0.75 điểm
- c. Nghĩa của từ “xanh”: màu như màu của lá cây, nước biển -> 0.75 điểm
Từ “xanh” được dùng với nghĩa gốc -> 0.75 điểm
Câu 2 ( 6 điểm):
Bài làm cần bảo đảm những yêu cầu sau đây:
a- Về kiến thức: Cần trình bày được những cơ sở có sức thuyết phục để làm rõ giá trị kiệt tác của bức vẽ chiếc lá cuối cùng:
+ Đó là một tác phẩm nghệ thuật:
* Được sáng tác vì một mục đích cao đẹp: không muốn họa sĩ trẻ Giôn-xi chết khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống.
* Có khả năng cứu sống một con người và hơn thế nữa đó chính là khả năng cứu sống một tâm hồn. Bởi vì, bức vẽ của cụ Bơ-men không những giúp Giôn-xi từ bờ vực của cái chết trở về với sự sống mà còn thức dậy trong cô khát vọng sống ( Giôn-xi đã tự nhận ra: “Muốn chết là có tội” và đã “xin tí cháo …”, “xem chị nấu nướng”, “đan một chiếc khăn choàng len” v.v); khát vọng sáng tạo (“ …một ngày nào đó em hi vọng sẽ được vẽ vịnh Na-plơ”).
* Được vẽ bởi tấm lòng của một con người có tình thương yêu cao cả; tình thương yêu đối với một họa sĩ trẻ và đối với một tâm hồn đang sống trong sự chán nản, tuyệt vọng đến mức sẵn sàng chờ cái chết…
* Được vẽ bởi tài năng, mạng sống của một họa sĩ mà mong muốn vẽ được một kiệt tác đã trở thành khát vọng sáng tạo theo suốt gần cả một đời lao động nghệ thuật (bốn chục năm).
+ Đó là một tác phẩm thể hiện rõ sức mạnh của tình yêu thương giữa con người với con người, sức mạnh của nghệ thuật chân chính…
+ Đó là một tác phẩm có ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
b- Về kỹ năng:
+ Có kỹ năng xác định yêu cầu của đề, biết trình bày những suy nghĩ, đánh giá, bàn luận…mang đầy cảm xúc chủ quan của bản thân về những vấn đề mà đề bài đặt ra theo đúng yêu cầu của kiểu bài cảm nhận.
+ Biết đặt vấn đề trong mối quan hệ với nhân vât, sự việc và chỉnh thể tác phẩm để trình bày sự cảm nhận.
+ Có kỹ năng triển khai luận điểm, luận cứ, bố cục sáng rõ, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả.
- Biểu điểm:
+ Đạt được các yêu cầu