Đề thi HS môn Văn(Có đáp án)

TRƯỜNG: THCS THỊ TRÁN TÂY SƠN
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
Môn: Văn
Thời gian: 120 phút

Câu 1 ( 4,0 điểm)
Trong bài thơ Bếp lửa, Bằng Việt viết:
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng- bếp lửa!
Phân tích hiệu quả nghệ thuật của các biện pháp tu từ được dùng trong đoạn thơ trên.

Câu 2 ( 6,0 điểm)
Trong buổi giao lưu, trò chuyện với các thủ khoa tốt nghiệp xuất sắc của các trường đại học, học viện tại Hà Nội, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã chia sẻ: “Tôi luôn tin rằng, trong mỗi thất bại luôn có mầm mống của sự thành công”.
Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm trên.
Câu 3: Hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ‘‘Bánh trôi nước ’’của Hồ Xuân Hương và tác phẩm ‘‘Chuyện người con gái Nam Xương ’’của Nguyễn Dữ.

---------Hết---------




HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
1/Câu 1: (4 điểm)
* Về hình thức: Hs phải trình bày thành đoạn văn hoặc bài văn
ngắn,có liên kết chặt chẽ, diễn đạt trong sáng, trôi chảy.
* Về nội dung: Cần đảm bảo được các ý sau:
- Giới thiệu đoạn thơ: Bằng việc lựa chọn và sử dụng các biện pháp tu từ đặc tu từ đặc sắc, đoạn thơ là dòng suy
ngẫm sâu sắc của cháu về bếp lửa của bà. 0,5 điểm
- Lần lượt chỉ ra và phân tích hiệu quả của từng phép tu từ: 3,0 điểm
+ Điệp từ nhóm bốn lần lặp lại liên tiếp đầu mỗi câu thơ vừa nhấn mạnh công việc
nhóm bếp của bà vừa soi sáng chân dung người bà
tần tảo, nhẫn nại, giàu đức hi sinh. Bà không chỉ nhóm lên bếp lửa bằng đôi tay khéo léo để bếp lửa cháy sáng, để có nồi khoai sắn ngọt bùi,có nồi xôi gạo mới.Từ công việc nhóm lửa hàng ngày, bà còn nhóm lên cả những nét đẹp tâm hồn tuổi thơ cháu, bồi đắp ước mơ và tình yêu thương cho cháu. + Hoán dụ: khoai sắn ngọt bùi, nồi xôi gạo mới gợi ra tình cảm gắn bó với những gì giản dị, gần gũi của quê hương. Bà bồi đắp cho cháu tình đoàn kết xóm làng.
+ Ẩn dụ: bếp lửa vừa tả thực vừa là hình ảnh biểu tượng cho lòng bà, tình yêu thương bà dành cho cháu, trở thành kỉ vật thiêng liêng của tình bà cháu, là hành trang theo cháu suốt hành trình dài rộng của cuộc đời.
- Khẳng định các phép tu từ trên đã góp phần thể hiện sâu sắc tình cảm và lòng biết ơn sâu sắc của người cháu hiếu thảo phương xa với người bà yêu kính 0,5 điểm
Câu 2 ( 6 điểm):
Về kĩ năng: - Học sinh phải xác định được đây là một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí
- Bố cục rõ ràng, kết hợp nhiều thao tác như giải thích, chứng minh, bình luận
- Văn viết trôi chảy, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục, hạn chế lỗi chính tả
Về kiến thức: Học sinh phải đạt được những yêu cầu sau:
Giới thiệu vấn đề: 0,5 điểm
a/ Giải thích được vấn đề cần bàn luận. 1,0 điểm
+ Con người trước mỗi thất bại không nên thất vọng mà phải nhận ra được bài học để rồi đi đến thành công .
+ Thất bại nghĩa là không đạt được kết quả , mục đích như dự định
+ Mầm mống nghĩa ở đây là nguyên nhân , là bài học bổ ích mà ta nhận ra được từ sự thất bại đó.
+ Thành công là đạt được kết quả, mục đích như dự định
b/ Khẳng định vấn đề trên là đúng: 2,5 điểm
+ Trong cuộc sống, con người phải có niềm tin và nó chính là nền tảng để đi đến thành công.
+ Thiếu niềm tin và nghị lực thì cuộc sống sẽ mất hết ý nghĩa.
+ Con đường đi đến thành công không phải lúc nào cũng bằng phẳng, xuôi dòng
+ Thất bại là điều khó tránh khỏi vì nhiều trở ngại do chủ quan, khách quan. Dẫn chứng trong lịch sử đấu tranh, trong thời kì xây dựng, thời kì đổi mới.
+ Điều quan trọng là phải biết chấp nhận thất bại bằng cách rút kinh nghiệm và xem đó là cơ hội để ta giàu thêm ý chí, nghị lực để vươn lên (