Đề thi học sinh giỏi ngữ văn 9 cấp Quốc gia

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - CẤP QUỐC GIA
KỲ THI BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI CẤP THCS- LỚP 9
MÔN HỌC: NGỮ VĂN Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề)
ĐỀ CHÍNH THỨC
*Lưu ý:-Đề thi gồm 04 câu, trình bày trên 01 trang.
-Thí sinh làm bài trên giấy thi.
-Trong quá trình làm bài, giám thị không giải thích gì thêm.
Câu 1(3 điểm): Hãy chỉ ra biện pháp tu từ từ vựng và ý nghĩa của chúng trong các câu thơ sau:
“Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu”
(Ông đồ, Vũ Đình Liên)

b. “Đau lòng kẻ ở người đi
Lệ rơi thấm đá, tơ chia rũ tằm”
(Truyện Kiều, Nguyễn Du)

c. “Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa!”
(Bếp lửa, Bằng Việt)
Câu 2(2 điểm): Điền thuật ngữ thích hợp vào chỗ còn thiếu:
a.............................. là phương thức tu từ thực hiện bằng việc chuyển nghĩa của các từ, dựa vào sự gần nhau của đối tượng, sự vật. Tương tự như ........................., nó bắt nguồn từ khả năng đa dạng, đa bội của từ vựng trong các chức năng định danh; là đặt một nghĩa bóng cho một từ vốn có nghĩa đen.
b................................là công trình nghệ thuật ngôn từ, kết quả của tiến trình lao động nghệ thuật (hoạt động sáng tác) của cá nhân nhà văn hoặc kết quả của nỗ lực sáng tác tập thể.
c. Chơi chữ là........................................................................................................................................
Câu 3(5 điểm): Tôn sư trọng đạo - truyền thống muôn đời của bao thế hệ học trò Việt Nam. Học trò xưa với nghiên mực, bút lông, lều chõng, bốn năm một khoa thi…. ; học trò nay với ngoại ngữ, vi tính hiện đại, một năm mấy khoa thi….Cho dù xưa hay nay, ở thời nào, người trẻ tuổi muốn “lập nên công nghiệp để dành mai sau” thì “phải ra công học hành”. Em hãy viết một văn bản ngắn làm rõ nhận định trên.
Câu 4(10 điểm): Nhà thơ Pháp La Phông-ten (La Fontaine) có nói : “ Tính ích kỉ là thuốc độc giết chết tình bạn”. Hãy bình luận câu nói trên.

_________________HẾT_________________