Đề thi Học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh - Môn Ngữ Văn 2012-2013

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
-----------(((((----------
ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH, NH: 2012 – 2013
MÔN: Ngữ văn; LỚP: 9

Thời gian làm bài: 150 phút
(Không kể thời gian giao đề)

Câu 1: (4 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
“Chuyện kể rằng: em, cô gái mở đường
Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương
Cho đoàn xe kịp giờ ra trận
Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa
Đánh lạc hướng thù. Hứng lấy luồng bom…”
(Trích “Khoảng trời hố bom” – Lâm Thị Mỹ Dạ)
1. Em hãy tìm một biện pháp tu từ đặc sắc được sử dụng trong hai câu thơ đầu.
2. Những cô gái mở đường trong đoạn thơ trên đã lấy tình yêu tổ quốc “thắp lên mình ngọn lửa”. Theo em ngọn lửa ấy thể hiện điều gì?
3. Em hãy kể tên một nhân vật tiêu biểu mà em đã được học trong chương trình Ngữ văn 9 cũng là một “cô gái mở đường”. Nhân vật đó xuất hiện trong tác phẩm nào.
4. Trình bày suy nghĩ của bản thân về tình yêu Tổ quốc của cô em gái mở đường trong đoạn thơ trên bằng một bài văn ngắn. Qua đó, hãy thể hiện thái độ của bản thân mình về tình yêu Tổ quốc của giới trẻ ngày nay.
Câu 2: (6,0 điểm)
Bất ngờ mất điện, một ngọn nến được đem ra thắp lên và lung linh tỏa ánh sáng. Nến hân hoan khi thấy mọi người trầm trồ: “May quá, nếu không có cây nến này chúng ta sẽ không thấy gì mất!”. Thế nhưng, khi dòng sáp nóng bắt đầu chảy ra, nến thấy mình càng ngày càng ngắn lại. Đến khi còn một nửa, nến chợt nghĩ: “Chết thật, ta mà cứ cháy mãi thế này thì chẳng bao lâu sẽ tàn mất thôi. Tại sao ta phải thiệt thòi như vậy nhỉ?”. Nghĩ rồi nến nương theo một ngọn gió thoảng qua để tắt phụt đi. Mọi người trong phòng xôn xao: “Nến tắt rồi, tối quá, làm sao bây giờ?”. Cây nến mỉm cười tự mãn vì sự quan trọng của mình. Bỗng có người nói: “Nến dễ tắt, để tôi đi tìm cái đèn dầu”. Mò mẫm trong bóng tối ít phút, người ta tìm được cây đèn dầu. Đèn dầu được thắp lên, còn cây nến cháy dở thì người ta bỏ vào ngăn kéo. Thế là từ hôm đó, nến bị bỏ quên trong ngăn kéo, rồi cũng không còn ai nhớ đến nó nữa. Nến hiểu ra rằng, hạnh phúc của nó là được cháy sáng, dù có thể cháy với ánh lửa nhỏ và dù sau đó nó có tan chảy đi. Bởi vì, đơn giản, nó là ngọn nến.
(Theo “Quà tặng cuộc sống” – NXB Trẻ)
Em có suy nghĩ gì về điều được nói đến trong câu chuyện. Bằng một bài văn ngắn (không quá 2 trang giấy thi) hãy trình bày những suy nghĩ đó.
Câu 2: (10,0 điểm)
“Nghệ thuật là sự vươn tới, sự hướng về, sự níu giữ mãi mãi tính người cho con người.”
(Nguyên Ngọc, “Báo văn nghệ” số ra ngày 21/10/1987)
Em hãy chọn hai trong bốn tác phẩm sau: Bếp lửa (Bằng Việt), Ánh trăng (Nguyễn Duy), Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải), Nói với con (Y Phương) để bày tỏ ý kiến của mình về quan niệm trên.
--- HẾT ---
Chữ ký của giám thị coi thi 1: …………………………………………
Số báo danh

Họ và tên thí sinh: ………………………………………………………
…………………………



SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
-----------(((((----------
ĐÁP ÁN
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH, NH: 2012-2013
Môn: NGỮ VĂN, LỚP: 9


HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ
(Hướng dẫn gồm 03 trang)
ĐÁP ÁN
ĐIỂM

Câu 1
(4 điểm)
Đọc đoạn thơ và thực hiện các yêu cầu.
4,0


1. Phép tu từ đặc sắc trong hai câu thơ đầu: Nhân hóa (“cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương”).
1,0


2. HS (Học sinh) có thể trình bày nhiều cách khác nhau, nhưng cần nêu lên được tinh thần yêu nước, dũng cảm quên mình vì Tổ quốc,… của người con gái mở đường qua hình ảnh ngọn lửa trong đoạn thơ. Sau đây là một số gợi ý:
- Ngọn lửa của tình yêu Tổ quốc, niềm tin vào kháng chiến nhất định thắng lợi.
- Tình yêu Tổ quốc cao cả đã trở thành ngọn lửa cháy sáng trong trái tim còn căng đầy nhựa sống.
- Ngọn lửa tuổi thanh xuân dẻo dai