Đề thi học sinh giỏi cấp Tỉnh

Đề thi học sinh giỏi cấp Tỉnh
Môn: Ngữ văn 9
Thời gian: 150 phút

Câu 1 (1,5 điểm)
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
(Truyện Kiều - Nguyễn Du )
Đọc kĩ đoạn thơ trên và trả lời câu hỏi:
Bút pháp nghệ thuật nổi bật được sử dụng là:
Tả thực C. Tả và gợi
Tả cận cảnh D. Tả khái quát
Yếu tố quan trọng nhất trong nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Du:
Dùng phép liệt kê C. Sắp xếp bố cục
Lựa chọn chi tiết D. Sử dụng từ ngữ
Ngôn ngữ kể chuyện xuất hiện dưới hình thức:
Trực tiếp C. Độc thoại
Gián tiếp D. Đối thoại
Chọn phương án đúng nhất nói về tác dụng của từ láy trong đoạn thơ:
A. Góp phần đắc lực trong việc thể hiện khung cảnh thiên nhiên chiều xuân êm đềm.
B. Gợi lên không gian buổi chiều xuân yên tĩnh, mọi chuyển động nhẹ nhàng.
C. Tạo bức tranh thiên nhiên đẹp, gợi cảm giác man mác, bâng khuâng trong lòng người.
D. Gợi tả bức tranh chiều xuân nhuốm màu tâm trạng nhân vật trong tiết thanh minh.
5. Đến Truyện Kiều, tiếng Việt đã đạt tới đỉnh cao ngôn ngữ nghệ thuật: vừa có chức năng biểu đạt vừa có chức năng biểu cảm. Hãy chọn một trong những từ: tà tà, thơ thẩn, nao nao… và làm rõ hai chức năng trên.
Câu 2 (1 điểm)
Chi tiết bé Thu (truyện Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng) không nhận cha (khi anh Sáu đi kháng chiến trở về thăm nhà) gợi cho em suy nghĩ gì?
Câu 3 (1,5 điểm)
Cảm nhận của em về tiếng ve trong những câu thơ sau:
- Tôi ngồi gom tiếng ve rơi (Đỗ Quang Huỳnh)
- Tuổi thơ xanh thẳm tiếng ve (Chu Minh Khôi)
Câu 4 (6 điểm)
Sống trong đời sống
Cần có một tấm lòng
Để làm gì em biết không?
(Trịnh Công Sơn)
Hãy tìm câu trả lời trong các văn bản ánh trăng - Nguyễn Duy, Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long (Sách Ngữ văn 9).








Hướng dẫn chấm môn ngữ văn

Câu 1: Các đáp án đúng là:
C (0,25 điểm)
D (0,25 điểm
B (0,25 điểm)
D (0,25 điểm)
Chọn 1 từ:
- chỉ ra được giá trị biểu đạt (phản ánh) (0,25 điểm)
- chỉ rõ giá trị biểu cảm (bộc lộ cảm xúc) (0,25 điểm)

Câu 2: Nêu được các ý sau:
- Nguyên nhân của việc bé Thu không nhận ra cha mình: do vết thẹo (0,25 điểm)
- Chi tiết đó chứng tỏ bé Thu có cá tính mạnh mẽ, tình cảm sâu sắc, chân thật. (0,25 điểm)
- Người đọc thấm thía nỗi đau, nỗi bất hạnh của con người trong chiến tranh.
(0,25 điểm)
- Suy nghĩ về hậu qu