Đề thi học sinh giỏi cấp huyện

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
MÔN NGỮ VĂN VÒNG 2



Câu 1: ( 4 điểm)
Ca ngợi sự hi sinh cao đẹp của người lính trong chiến dịch Thành Cổ- Quảng Trị, nhà thơ Lê Bá Dương đã viết :
Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ
Đáy sông còn đó bạn tôi nằm
Có tuổi hai mươi thành sóng nước
Vỗ yên bờ bãi mãi ngàn năm.
Trình bày cảm nhận của em về cái hay của đoạn thơ trên
Câu 2: ( 4 điểm )
Dưới đây là một câu chuyện kể :
Những bàn tay cóng
Hôm ấy tôi đang dọn cho sạch mấy ngăn túi trong áo rét của con gái sáu tuổi thì phát hiện ra mỗi ngăn túi là một đôi găng tay. Nghĩ rằng một đôi thôi là đủ ấm tay rồi, tôi hỏi con vì sao con mang tới hai đôi trong túi áo. Con tôi trả lời: “ Con làm như vậy từ lâu rồi, mẹ. Mẹ biết mà, có nhiều bạn đi học mà không có găng. Nếu con mang thêm một đôi, con có thể cho bạn mượn và tay bạn đó sẽ không bị lạnh.”
( Theo Tuổi mới lớn, NXB Trẻ )
Hãy trình bày suy nghĩ của em (khoảng một trang giấy thi ) về ý nghĩa của câu chuyện trên.
Câu 3: ( 12 điểm)
Bài thơ Con cò của Chế lan Viên là sự kết hợp giữa cảm hứng trữ tình dân gian và chất triết lí giản dị mà sâu sắc.
Hãy trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên.








HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN

Câu 1:
I/ Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm một bài văn nghị luận.
- Bài viết có bố cục hoàn chỉnh,hành văn có cảm xúc, không mắc lỗi diễn đạt, chính tả.
II/ Yêu cầu về kiến thức
Cần đáp ứng được những yêu cầu cơ bản sau :
Về nội dung :
- Hai dòng thơ đầu là lời nhắn chủ của tác giả với những người hôm nay như sợ mái chèo xuôi dòng Thạch Hãn làm đau hài cốt của những người chiến sĩ vẫn còn nằm lại nơi đáy sông.
- Hai dòng thơ tiếp nêu lên sự khốc liệt của chiến tranh và sự hi sinh cao đẹp của người lính, có cả những người lính vô danh vẫn chưa tìm được hài cốt. Đồng thời thể hiện thái độ trân trọng, tri ân của những người hôm nay về sự hi sinh cao đẹp đó.Tác giả đã khái quát nâng cao tầm vóc cao đẹp của sự hi sinh : Những người lính hi sinh đã hóa thân vào dáng hình xứ sở. Ý nghĩa của sự hi sinh đó, vì thế tồn tại vĩnh hằng trong lòng nhân dân, đi mãi cùng thời gian và không gian đất nước, dân tộc.
Về nghệ thuật:
Cảm nhận được một số đặc sắc về nghệ thuật : Giọng thơ tha thiết mà sâu lắng nhịp thơ thay đổi từ nhịp 2/2/3 sang 4/3; thủ pháp hoán dụ ( tuổi 20 ), ẩn dụ ( thành sóng nước, vỗ yên bờ bãi )
III/ Tiêu chuẩn cho điểm
Điểm 4: Bài làm đáp ứng tốt các yêu cầu trên, văn viết trôi chảy, giàu cảm xúc.
Điểm 3: Đáp ứng gần đầy đủ các yêu cầu trên có thể mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt.
Điểm 2: Chỉ đáp ứng được một nửa yêu cầu trên, lập luận chưa rõ ràng, còn mắc lỗi diễn đạt, chính tả.
Điểm 1: Nội dung bài viết còn sơ sài,chưa rõ ràng, mắc nhiều về lỗi diễn đạt, chính tả.
Điểm 0: Không hiểu đề.
Câu 2:
I/ Yêu cầu về kiến thức
Đây là đề mở nên học sinh có thể trình bày suy nghĩ khác nhau từ câu chuyện trên cơ sở :
- Giải thích được ý nghĩa của câu chuyện : tình yêu thương, sự sẻ chia được thể hiện qua những việc làm và suy nghĩ rất hồn nhiên của em bé.
+Giải thích hành động của người con khi mang nhiều đôi gang tay: cho bạn mượn để bạn khỏi bị lạnh.
+ Hành động đã có từ lâu: Em bé đã từng chứng kiến những bàn tay cóng, thương bạn quyết định đem găng cho bạn mượn.
- Suy nghĩ của người mẹ về hành động của con mình.
- Nâng cao ;
+ Liên hệ thực tế để thấy những biểu hiện tốt đẹp đó luôn là đạo lí sống của con người trong xã hội
+ Bên cạnh đó còn có những việc làm trái với hành động của em bé trong câu chuyện.
- Nêu bài học đối với bản thân;
+ Em bé rất yêu người khác, đặc biệt là người có hoàn cảnh khó khăn.
+ Trong cuộc sống có rất nhiều hoàn cảnh khó khăn, chúng ta phải