Đề thi chọn HSG Ngữ văn

PHÒNG GD&ĐT ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
MÔN NGỮ VĂN LỚP 9
NĂM HỌC 2009-2010
Thời gian làm bài: 120 phút





Câu 1 (2,5 điểm):
Phân tích nét độc đáo của việc sử dụng từ láy trong những câu thơ sau:
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Sè sè nắm đất bên đường,
Rầu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)


Câu 2 (1,5 điểm):
Em hãy cho biết ba hình ảnh trăng sau đây gắn đời Thuý Kiều với những nhân vật nào? Ở hoàn cảnh cụ thể nào trong Truyện Kiều?
- Vầng trăng vằng vặc giữa trời
Đinh ninh hai miệng một lời song song.

- Vầng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường.

- Lần thâu gió mát trăng thanh
Bỗng đâu có khách biên đình sang chơi.


Câu 3 (6,0 điểm):
Phẩm chất và số phận người phụ nữ phong kiến qua nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ./.



PHÒNG GD&ĐT HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI HSG CẤP HUYỆN NH 2009-2010
MÔN NGỮ VĂN 9


Câu 1 (2,5 điểm):
Phân tích nét độc đáo của việc sử dụng từ láy trong những câu thơ sau:
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Sè sè nắm đất bên đường,
Rầu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Học sinh cần thể hiện được một số yêu cầu sau:
- Chỉ ra những từ láy được sử dụng trong những câu thơ trên là: nao nao, nho nhỏ, sè sè, rầu rầu. (0,5đ)
- Nét độc đáo của việc sử dụng từ láy trong những câu thơ trên là:
+ Các từ láy nao nao, rầu rầu là những từ láy vốn được dùng để diễn tả tâm trạng con người nhưng trong đoạn thơ lại dùng để tả cảnh vật. (0,5đ)
+ Trong đoạn thơ, các từ láy nao nao, rầu rầu chẳng những biểu đạt được sắc thái cảnh vật (từ nao nao: góp phần diễn tả bức tranh mùa xuân thanh nhẹ với dòng nước lững lờ trôi xuôi trong bóng chiều tà; từ rầu rầu: gợi sự ảm đạm, màu sắc úa tàn của cỏ trên nấm mộ Đạm Tiên) mà còn biểu lộ rõ nét tâm trạng con người (từ nao nao: thể hiện tâm trạng bâng khuâng, luyến tiếc, xao xuyến về một buổi du xuân, sự linh cảm về những điều sắp xảy ra - Kiều sẽ gặp nấm mộ Đạm Tiên, gặp Kim trọng; từ rầu rầu: thể hiện nét buồn, sự thương cảm của Kiều khi đứng trước nấm mồ vô chủ). (0,5đ)
- Được đảo lên đầu câu thơ, các từ láy trên có tác dụng nhấn mạnh tâm trạng con người. Các từ láy nao nao, rầu rầu đã làm nổi bật nghệ thuật tả cảnh đặc sắc trong đoạn thơ: cảnh vật được miêu tả qua tâm trạng con người, nhuốm màu sắc tâm trạng con người. (1 đ)
....................................................................

Câu 2 (1,5 điểm):
Em hãy cho biết ba hình ảnh trăng sau đây gắn đời Thuý Kiều với những nhân vật nào? Ở hoàn cảnh cụ thể nào trong Truyện Kiều?
- Vầng trăng vằng vặc giữa trời
Đinh ninh hai miệng một lời song song.

- Vầng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường.

- Lần thâu gió mát trăng thanh
Bỗng đâu có khách biên đình sang chơi.
- Trong câu thơ: Vầng trăng vằng vặc giữa trời...
Vầng trăng gắn Thuý Kiều với Kim Trọng trong buổi hẹn ước. (0,5đ)
- Trong câu thơ: Vầng trăng ai xẻ làm đôi...
Vầng trăng gắn Thuý Kiều với Thúc Sinh trong buổi chia tay (Thúc Sinh từ biệt Thuý Kiều). (0,5đ)
- Trong câu thơ: Lần thâu gió mát trăng thanh...
Vầng trăng gắn Thuý Kiều với Từ Hải trong buổi Kiều gặpTừ Hải.(0,5đ)
....................................................................

Câu 3 (6,0 điểm):
Phẩm chất và số phận người phụ nữ phong kiến qua nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
* Yêu cầu chung:
Học sinh trên cơ sở cảm nhận về phẩm chất và số phận của nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái nam Xương của Nguyễn Dữ, khái quát lên phẩm chất và số