Đề thi chọn HSG

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGỌC LẶC

KHẢO SÁT ĐỘI TUYỂN HSG LỚP 9
CẤP TỈNH NĂM HỌC: 2018-2019
Môn thi: Ngữ Văn
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: ……/02/2019


PHẨN I: ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:

Con sẽ không đợi một ngày kia
khi mẹ mất đi mới giật mình khóc lóc
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ?
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua
mỗi ngày qua con lại thấy bơ vơ
ai níu nổi thời gian?
ai níu nổi?
Con mỗi ngày một lớn lên
Mẹ mỗi ngày thêm cằn cỗi
Cuộc hành trình thầm lặng phía hoàng hôn.
...ta quên mất thềm xưa dáng mẹ ngồi chờ
giọt nước mắt già nua không ứa nổi
ta mê mải trên bàn chân rong ruổi
mắt mẹ già thầm lặng dõi sau lưng
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm
ta vẫn vô tình
ta vẫn thản nhiên?
(Mẹ, Đỗ Trung Quân)
Câu 1: Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2: Nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu “Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt/Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua”?

Câu 3: Nhà thơ đã nhận ra được điều gì trong những câu thơ sau:
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm
Câu 4: Tình cảm, suy tư nào của nhà thơ được bộc lộ trong đoạn thơ trên khiến anh chị đồng cảm sâu sắc nhất?
PHẦN II: TẠO LẬP VĂN BẢN: (14,0 điểm)
Câu 1: (4,0 điểm)
Từ lối sống vô tình, thản nhiên của người con với mẹ trong văn bản trên, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về lối sống thờ ơ, vô cảm với những người thân xung quanh mình của giới trẻ trong cuộc sống hôm nay.
Câu 2: (10,0 điểm)
Trong văn bản “Tiếng nói của văn nghệ” của Nguyễn Đình Thi (Ngữ Văn 9, tập 2, trang 14) có câu: “Những nghệ sĩ lớn đem tới được cho cả thời đại họ một cách sống của tâm hồn”
Bằng bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu (Ngữ Văn 9, tập 1) anh (chị) hãy làm sáng tỏ nhận định trên. Liên hệ với bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu (Ngữ Văn 8, tập 2) để thấy rõ hơn “cách sống của tâm hồn” mà những nghệ sĩ lớn đã mang đến cho thời đại của họ.
--------------------- Hết---------------------
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)

Họ và tên thí sinh………………………………….Số báo danh…………………











HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn thi: Ngữ Văn




Phần
Câu
Nội dung
Điểm







I. ĐỌC HIỂU
1
Đoạn thơ được viết theo thể thơ tự do
0,5


2
- Biện pháp tu từ nhân hóa: thời gian...chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua.
- Nêu tác dụng:
+ Thể hiện thời gian trôi qua nhanh chóng.
+ Làm nổi bật tâm trạng hoảng hốt của nhà thơ.
2,0





3
Điều nhà thơ nhận ra trong những câu thơ là: khi ta thất bại, vấp ngã trên đường đời, trong khi nhiều người xung quanh thờ ơ, dửng dưng thì mẹ dẫu ở cách xa vẫn dõi theo lo lắng.
1,5


4
- HS cần nêu được một tình cảm suy tư của nhà thơ trong văn bản mà mình đồng cảm.
- Lí giải vì sao tình cảm suy tư đó lại khiến bản thân đồng cảm sâu sắc.
2,0










II. TẠO LẬP VĂN BẢN
1
a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn. Cách dùng từ, đặt câu cần đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa Tiếng Việt.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận:
c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: Có thể triển khai đoạn văn theo hướng sau:
- Giải thích và nêu biểu hiện của lối sống thờ ơ, vô cảm của giới trẻ trong cuộc sống hôm nay.