Đề thi chọn HSG

PHÒNG GD&ĐT
TRIỆU SƠN

ĐỀ CHÍNH THỨC
 ĐỀ SÁT HẠCH - VÒNG CHỐT
CHỌN ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học: 2018-2019
MÔN: NGỮ VĂN
Ngày khảo sát: 17/01/2019
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
(Đề gồm 02 phần, 06 câu, 02 trang).


I. ĐỌC - HIỂU (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
VỀ NGÔI NHÀ ĐANG XÂY
Chiều đi học về
Chúng em qua ngôi nhà xây dở
Giàn giáo tựa cái lồng che chở
Trụ bê tông nhú lên như một mầm cây
Bác thợ nề ra về còn huơ huơ cái bay:
Tạm biệt!
Ngôi nhà tựa vào nền trời sẫm biếc
Thở ra mùi vôi vữa nồng hăng
Ngôi nhà giống bài thơ sắp làm xong
Là bức tranh còn nguyên màu vôi, gạch.
Bầy chim đi ăn về
Rót vào ô cửa chưa sơn vài nốt nhạc
Nắng đứng ngủ quên
Trên những bức tường
Làn gió nào về mang hương
Ủ đầy những rãnh tường chưa trát vữa.
Bao ngôi nhà đã hoàn thành
Đều qua những ngày xây dở.
Ngôi nhà như trẻ nhỏ
Lớn lên với trời xanh...
(Đồng Xuân Lan)
Câu 1. (1.0 điểm) Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2. (1.0 điểm) Tìm những chi tiết gợi hình ảnh về một ngôi nhà đang xây.
Câu 3. (2.0 điểm) Xác định và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ trong văn bản trên.
Câu 4. (2.0 điểm)
- Em hiểu như thế nào về hai câu thơ?
Ngôi nhà như trẻ nhỏ
Lớn lên với trời xanh…
- Bài thơ gợi lên điều gì về cuộc sống trên đất nước ta?
II. LÀM VĂN (14.0 điểm)
Câu 1. (4.0 điểm) Từ văn bản trên và những hiểu biết của bản thân, hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ bàn về trách nhiệm của tuổi trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Câu 2. (10,0 điểm) Trong bài “Đọc Kiều”, nhà thơ Chế Lan Viên viết:
“Chạnh thương cô Kiều như đời dân tộc Sắc tài sao mà lắm truân chuyên.”
Hãy làm sáng tỏ ý thơ trên qua một số đoạn trích “Truyện Kiều” của Nguyễn Du đã học và đọc thêm ở chương trình SGK Ngữ văn 9 tập I. Liên hệ với nhân vật chị Dậu trong văn bản "Tức nước vỡ bờ" của Ngô Tất Tố để thấy được bi kịch cuộc đời người phụ nữ ở từng giai đoạn lịch sử của dân tộc.
---------- Đề thi gồm 02 trang --------





















HƯỚNG DẪN CHẤM - VÒNG CHỐT
MÔN NGỮ VĂN
NĂM HỌC: 2018-2019

Phần
Câu
Nội dung
Điểm







I


ĐỌC HIỂU
6.0đ


1
- Thể thơ: Thơ tự do
- Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
1.0


2
- Những chi tiết vẽ nên hình ảnh một ngôi nhà đang xây: ngôi nhà xây dở; giàn giáo tựa cái lồng; trụ bê tông nhú lên như một mầm cây; bác thợ nề huơ huơ cái bay; ngôi nhà thở ra mùi vôi vữa, còn nguyên màu vôi, gạch; ô cửa chưa sơn; những rãnh tường chưa trát vữa.
1.0


3
- Biện pháp tu từ:
+ So sánh: Hình ảnh giàn giáo tựa cái lồng; trụ bê tông nhú lên như một mầm cây; ngôi nhà giống bài thơ mới làm xong, là bức tranh còn nguyên màu vôi, gạch; ngôi nhà như trẻ nhỏ lớn lên với trời xanh.
+ Nhân hóa: Hình ảnh ngôi nhà "tựa vào nền trời", "thở"; bầy chim "rót vào ô cửa chưa sơn vài nốt nhạc", "nắng đứng ngủ quên"; làn gió "về mang hương", "ủ đầy"
- Tác dụng: Gợi vẻ đẹp của ngôi nhà đang xây hiện lên thật đặc biệt, sống động, gần gũi -> Những câu thơ giàu hình ảnh, sinh động và mang đậm cá tính sáng tạo của nhà thơ.
2.0


4
- Hai câu thơ:
Ngôi nhà như