Đề thi chọn HSG

PHÒNG GD&ĐT HẠ HÒA

ĐỀ CHÍNH THỨC


KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học: 2014 – 2015
Môn: NGỮ VĂN
Ngày thi: 6 tháng 12 năm 2014
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
(Đề thi có 01 trang)


Câu 1: (3,0 điểm): Giải thích ý nghĩa các từ mưa qua các câu thơ sau trong Truyện Kiều của Nguyễn Du:
+ Vật mình vẫy gió tuôn mưa
Dầm dề giọt ngọc thẫn thờ hồn mai.
+ Hạt mưa sá nghĩ phận hèn
Liều đem tấc cỏ, quyết đền ba xuân.
+ Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
+ Quản bao tháng đợi năm chờ
Nghĩ người ăn gió nằm mưa xót thầm.
Câu 2: (5.0 điểm): Cảm nhận của em về đoạn thơ:
“Đồng chiêm phả nắng lên không Cánh cò dẫn gió qua thung lúa vàng Gió nâng tiếng hát chói chang Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời.”
(Trích “Tiếng hát mùa gặt” – Nguyễn Duy)
Câu 3: (12,0 điểm)
Có ý kiến cho rằng: Lặng lẽ Sa Pa viết về những con người vô danh, họ đến từ những vùng đất khác nhau, làm những công việc khác nhau nhưng lại gặp nhau ở một điểm: lặng lẽ dâng cho đời tình yêu và sức lực của mình.
Hãy làm sáng tỏ nhận định trên qua việc phân tích truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của nhà văn Nguyễn Thành Long.

-----------Hết-----------
Chú ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG LỚP 9
NĂM HỌC 2014– 2015
Môn: Ngữ văn
(Hướng dẫn chấm có 03 trang)
* Yêu cầu chung:
- Giám khảo cần nắm vững các yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh đếm ý cho điểm.
- Vận dụng linh hoạt đáp án, nên sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách riêng nhưng phải đáp ứng được các yêu cầu cơ bản của đề. * Lưu ý: Điểm bài thi có thể để lẻ đến 0,25 và không làm tròn.

Câu 1 (3,0 điểm): Học sinh đặt từ mưa trong câu thơ để giải thích nghĩa. Cụ thể: (mỗi từ mưa giải thích đúng được 0,75 điểm, trả lời sát ý được 0,5 điểm)
+ Câu thơ 1: Từ mưa chỉ giọt nước mắt của người phụ nữ ở tâm trạng đau khổ
+ Câu thơ 2: Từ mưa chỉ thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa
+ Câu thơ 3: Từ mưa chỉ sự thay đổi của không gian, thời gian hoặc xã hội
+ Câu thơ 4: Từ mưa chỉ sự vất vả gian khổ.
Câu 2 (5,0 điểm): Cảm nhận của em về đoạn thơ:
“Đồng chiêm phả nắng lên không Cánh cò dẫn gió qua thung lúa vàng Gió nâng tiếng hát chói chang Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời.”
(Trích “Tiếng hát mùa gặt” – Nguyễn Duy)
1. Về kĩ năng:
- Viết được một bài văn cảm thụ có bố cục đủ ba phần, thể hiện được sự cảm nhận tinh tế về cái hay, cái đẹp của đoạn thơ (nếu thí sinh viết đoạn văn thì không cho điểm tối đa)
- Thí sinh có thể cảm nhận theo 2 hướng: tách riêng nghệ thuật và nội dung; kết hợp cảm nhận về giá trị nghệ thuật và nội dung của đoạn thơ.
- Văn viết mạch lạc, trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi diễn đạt, chính tả.
2. Về kiến thức: Đảm bảo được các nội dung sau:
2.1. Mở bài: Cảm nhận chung về đoạn thơ. (0,5 điểm)
2.2. Thân bài:
- Bức tranh đồng quê mùa gặt được khắc họa bằng những nét nghệ thuật đặc sắc: hình ảnh nhân hóa; ẩn dụ; nói quá; liên tưởng thú vị, tinh tế (đồng chiêm phả nắng lên không, cánh cò dẫn gió, gió nâng tiếng hát chói chang, lưỡi hái liếm ngang chân trời… ); thể thơ lục bát quen thuộc; từ ngữ gợi hình, gợi cảm (phả, chói chang, long lanh, liếm ngang). (1,5 điểm)
- Đoạn thơ đã khắc họa được một bức tranh đồng quê mùa gặt thật đẹp: Đó là hình ảnh đồng lúa chín được miêu tả với màu vàng của đồng lúa, của nắng; âm thanh của tiếng hát, của không khí lao động; hình ảnh gần gũi, sống động