Đề tham khảo tuyển 10 (2009-2010)

PHÒNG GD&ĐT NÚI THÀNH
TRƯỜNG THCS NGUYỄN KHUYẾN

ĐỀ THAM KHẢO TUYỂN VÀO LỚP 10 NĂM
Môn: NGŨ VĂN
Thời gian : 150 phút ( Không kể thời gian giao đề)

I . TIẾNG VIỆT: (2 điểm)
Câu 1: Thế nào là nghĩa tường minh? Nghĩa hàm ý?
Câu 2: “Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười”
Trích : “Nói với Con”- Y Phương ( Văn 9 - tập 2) .
Đọc kỹ và xác định nghĩa tường minh, nghĩa hàm ý trong đoạn thơ trên .
II. VĂN HỌC: (2 điểm)
Nêu khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Truyện kiều - Nguyễn Du.
III. TẬP LÀM VĂN: ( 6 điểm)

SANG THU

Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hang cây đứng tuổi.
( Hữu Thỉnh- Từ chiến hào đến thành phố- Ngữ văn 9 tập hai)
Cảm nhận của em về bài thơ trên ./.
( Hết)


Người ra đề : Nguyễn Văn Nghĩa: GV trường THCS Nguyễn Khuyến - Núi Thành





HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 1
(Đề tham khảo môn : Ngữ văn - lớp 9 – Năm học 2008. 2009)

I.TIẾNG VIỆT:(2 Điểm)
Câu 1: (1 điểm)
- Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu (0,5 điểm)
- Nghĩa hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ đó. ( 0.5 điểm).
Câu 2: (1điểm)Xác định nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý trong đoạn thơ trên .
- Nghĩa tường minh trong đoạn thơ : Miêu tả những động tác tập đi, nói, cười của bé thơ (0.5 điểm)
- Nghĩa hàm ý trong đoạn thơ: Con lớn lên trong sự gần gũi và yêu thương nâng đỡ của cha mẹ .Mỗi bước đi trong cuộc đời con bắt đầu từ sự dạy dỗ, dìu dắt của cha mẹ . Đây là hình ảnh một gia đình đầm ấm quấn quýt. (Học sinh trả lời bằng nhiều hình thức nhưng đảm bảo được nội dung ) ( 0.5 điểm).
II. VĂN HỌC : (2 điểm)
Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Truyện Kiều - Nguyễn Du
- Giá trị nội dung: (1 điểm)
+ Giá trị hiện thực: là bức tranh hiện thực về một xã hội phong kiến bất công tàn bạo
+ Giá trị nhân đạo: Là tiếng nói thương cảm trước số phận bi thảm của con người.
- Giá tri nghệ thuật: (1 điểm)
+ Ngôn ngữ dân tộc, thể thơ lục bát.
+ Nghệ thuật, miêu tả thiên nhiên, miêu tả tâm lý tính cách nhân vật.
III.TẬP LÀM VĂN : (6 điểm)
1.Yêu cầu về hình thức và kĩ năng:
- Bài làm phải được tổ chức thành một bài văn hoàn chỉnh. Có bố cục 3 phần rõ rang.
- Bài làm cần vận dụng được kĩ năng nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ (ở đây là nghị luận một bài thơ).
- Có ý thức viết những câu văn trong sáng, mạch lạc, có cảm xúc .
2. Yêu cầu về nội dung :
- Bài thơ là những cảm nhận tinh tế của Hữu Thỉnh về sự biến chuyển của trời đất trong khoảnh khắc của buổi giao mùa từ hạ sang thu và sự suy ngẫm của nhà thơ . Từ đó thể hiện tình yêu quê hương đất nước của mình.
Để cảm nhận được bài thơ này học sinh phải phân tích được những yêu cầu về nội dung sau.
a. Mở đầu là những cảm nhận rất tinh tế vào thời điểm giao mùa từ hạ sang thu ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ .
“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”
+ Cảm giác “ Bỗng nhận ra hương ổi” gần gũi quen thuộc ấy từ tín hiệu đầu mùa của ngọn gió se lạnh => Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bang khuâng.
+ Tâm trạng của tác giả cũng “chùng chình” như đám sương thu qua ngõnhẹ nhàng giăng mắc chậm chạp nơi đường làng.
+ Kết thúc khổ thơ bằng câu