ĐỀ ÔN THI MÔN NGỮ VĂN VÀO LỚP 10 TRƯỜNG THPT CHUYÊN

LUYỆN ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10
TRƯỜNG THPT CHUYÊN – MÔN NGỮ VĂN
ĐỀ SỐ 1:
ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH CHUYÊN VĂN

Câu 1 (4 điểm): Câu chuyện về Chim Én và Dế Mèn Mùa xuân đất trời rất đẹp. Dế Mèn thơ thẩn ở cửa hang, hai con Chim Én thấy tội nghiệp bèn rủ Dế Mèn dạo chơi trên trời. Mèn hốt hoảng. Nhưng sáng kiến của Chim Én đưa ra rất giản dị: Hai chú Chim Én ngậm hai đầu của một cọng cỏ khô. Mèn ngậm vào giữa. Thế là cả ba cùng bay lên. Mây nồng nàn trời đất gợi cảm, cỏ hoa vui tươi, Dế Mèn say sưa. Sau một hồi miên man, Mèn ta chợt nghĩ bụng ơ hay việc gì ta phải gánh hai con Én này trên vai cho mệt nhỉ.Sao ta không quẳng gánh nợ này đi để dạo chơi một mình có sướng hơn không? Nghĩ là làm, Mèn há mồm ra. Nó rơi vèo xuống đất như một chiếc lá lìa cành. (Theo Đoàn Công Huy trong mục “Trò chuyện đầu tuần” của báo Hoa học trò) Bài học về cuộc sống mà em nhận được từ câu chuyện trên? Câu 2 (6 điểm): “Ánh trăng, giản đơn, nhẹ nhàng về câu chữ, tự nhiên, thuần thục về kết cấu; bình dị, dễ hiểu về ý thơ mà vẫn đọng lại trong người đọc bao suy ngẫm xót xa.” (Lương Kim Phương – Thơ, bốn phương cùng bình, NXB Thanh niên, Hà Nội 1999) Nội dung bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy có đúng lời bình trên không? Hãy phân tích bài thơ để làm sáng rõ lời nhận xét trên.
HƯỚNG DẪN CHẤM
Câu 1: Bài làm cần đáp ứng những yêu cầu sau : A. Về nội dung:  1. Xác định được ý nghĩa của câu chuyện: - Chim én đã tốt bụng tặng Dế Mèn món quà thật tuyệt vời là một chuyến thưởng ngoạn khung cảnh mùa xuân tươi đẹp, ấm áp. Tiếc thay Dế Mèn không biết trân trọng món quà ấy. Từ người chịu ơn, Dế Mèn đã ảo tưởng mình là người ban ơn. Từ việc mình là gánh nặng của người khác, Dế Mèn đã tưởng người khác chính là gánh nặng của mình. Lòng ích kỉ, tính toán và sự ngộ nhận, ảo tưởng đã khiến Dế Mèn phải trả giá đắt: “Nó rơi vèo xuống đất như một chiếc lá lìa cành” - Câu chuyện có hình thức như một chuyện ngụ ngôn phản ánh một thực tế của con người hiện nay: đời sống hiện đại giúp con người có thể làm được nhiều việc hơn nhưng cũng khiến họ ảo tưởng về mình nhiều hơn và suy nghĩ, lối sống cũng thực dụng hơn. Câu chuyện cảnh tỉnh mọi người nói chung đặc biệt là thế hệ trẻ nói riêng đừng quá ảo tưởng về bản thân mình và không nên sống quá ích kỉ, toan tính. Xác định chính mình là ai và giúp đỡ người khác một cách không vụ lợi, bạn sẽ nhận được nhiều hơn những thứ bạn đã cho đi. 2. Rút ra bài học cuộc sống: Câu chuyện ngắn gọn nhưng ý nghĩa rất sâu sắc. Mỗi người đều có thể học được những bài học nhân sinh từ câu chuyện: - Đó có thể là câu chuyện về giá trị cuộc sống : Biết trân trọng những gì mình đang có thì sẽ cảm nhận được giá trị đích thực cuộc sống. Nếu không biết trân trọng những gì mình đang có sẽ rất khó có được hạnh phúc thậm chí còn gặp bất hạnh. Hạnh phúc là tuỳ thuộc vào cách ứng xử và thái độ sống của mỗi người. - Đó có thể là câu chuyện về niềm tin: Lòng tốt là đáng quý nhưng niềm tin còn đáng quý hơn, chúng ta cần tin tưởng nhau để cuộc sống thoải mái và nhẹ nhàng hơn. - Đó có thể là bài học về cách nhìn, cách cảm nhận: Với cách nhìn thiện cẩn, hời hợt ta sẽ không phát hiện đúng bản chất của cuộc sống, dẫn đến những quyết định sai lầm. - Đó có thể là bài học về cho và nhận: Cho và nhận đều luôn chuyển hoá : tưởng rằng cho đi nhưng lại được nhận lại và ngược lại  - Đó có thể là bài học về sự hợp tác và chia sẻ: Nếu biết hợp tác chia sẻ thì mọi người đều có lợi. B. Về hình thức: Học sinh biết cách làm kiểu bài nghị luận. Bài viết có bố cục chặt chẽ. Biết vận dụng nhuần nhuyễn các thao tác lập luận: giải thích, chứng minh, bình luận. 
Lưu ý: Vì tính đa nghĩa của câu chuyện nên phương án nào hợp lí, thuyết phục đều có thể chấp nhận được.
Câu 2: Yêu cầu chung: A.Về hình thức: - Viết đúng kiểu bài nghị luận về tác phẩm thơ, vận dụng nhuần nhuyễn các phép lập luận, kết hợp tốt các phương pháp biểu đạt.