Đề, đáp án thi HSG môn Văn 9 ( THCS Tân Ước)

PHÒNG GD&ĐT
THANH OAI
TRƯỜNGTHCS TÂN ƯỚC


ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học 2013-2014
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài :150 phút( Không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 27 tháng 11 năm 2013


Câu 1: (2 điểm)
Đọc đoạn thơ và trả lời các câu hỏi sau:
“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.’’
( Trích “Đoàn thuyền đánh cá”- Huy Cận )
1. Biển nước ta ở phía đông, ta chỉ thấy cảnh mặt trời mọc trên biển, tại sao Huy Cận lại viết “ Mặt trời xuống biển” Cách viết đó tưởng như vô lí, lại có lí chỗ nào?
2. Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ trong hai câu thơ đầu của đoạn
Câu 2: (6 điểm) Cậu bé và cây si già
Bờ ao đầu làng có một cây si già. Thân cây to, cành lá xum xuê, nả xuống mặt nước. Một cậu bé đang ngang qua. Sẵn con dao nhọn trong tay, cậu hí hoáy khắc tên mình lên thân cây. Cây đau điếng, nhưng cố lấy giọng vui vẻ, hỏi cậu:
Chào cậu bé. Tên cậu là gì nhỉ ?
Cháu tên là Ngoan.
Cậu có cái tên mới đẹp làm sao!
Mặt cậu bé dạng lên. Cậu nói:
Cảm ơn cây.
Này, vì sao cậu không khắc tên lên người cậu? Như thế có phải tiện hơn không?
Cây hỏi.
Cậu bé rùng mình lắc đầu:
Đau lắm, cháu chịu thôi!
Vậy, vì sao cậu lại bắt tôi phải nhận cái điều cậu không muốn?
( Theo Trần Hồng Thắng)
Khi nội dung câu chuyện được khép lại cũng chính là lúc bài học làm người có ý nghĩa sâu sắc được mở ra. Em hãy viết một bài văn nghị luận vè bài học đó.
Câu 3: (12 điểm) Vẻ đẹp và số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến qua các tác phẩm Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương, Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ, Truyện Kiều của Nguyễn Du, Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu
------------Hết------------
Họ và tên: …………………………………………… Số báo danh: …………

PHÒNG GD&ĐT
THANH OAI

HƯỚNG DẪN CHẤM HSG
MÔN NGỮ VĂN 9
Năm học 2013-2014


Câu 1: (2 điểm)
- Biển nước ta ở phía đông, ta chỉ thấy cảnh mặt trời mọc trên biển, nhưng Huy Cận lại viết “ Mặt trời xuống biển” .Cách viết đó tưởng như vô lí, lại có lí ở chỗ điểm nhìn của tác giả đang ở trên thuyền ngoài khơi xa hoặc trên một hòn đảo xa đất liền . Ông nhìn về phía tây sẽ thấy cảnh mặt trời lặn xuống biển. Hình ảnh đó là thực nhưng cũng có thể là hình ảnh trong cảm quan nghệ thuật của nhà thơ.(0.5 điểm )
- Hai câu thơ sử dụng các biện pháp tu từ : ( 1,5 điểm)
+So sánh: hình ảnh Mặt trời với hình ảnh Hòn lửa , giữa hai hình ảnh có sự tương đồng về màu sắc và hình khối.Cách so sánh làm nổi bật vẻ đẹp lộng lẫy và rực rỡ của cảnh biển lúc hoàng hôn.
+Ân dụ : Sóng đã cài then đêm sập cửa, tạo liên tưởng thật đẹp vũ trụ là mái nhà, màn đêm là cánh cửa, những đợt sóng dài chuyển động là những chiếc then của các vào màn đêm.
+ Nhân hoá: Sử dụng các từ chỉ hành động của con người “ xuống, cài, sập” để chỉ hành động của thiên nhiên, làm cho cảnh thiên nhiên thật sinh động.
Câu 2: ( 6 điểm)
Đây là một đề bài mang tính chất mở nên có sự đòi hỏi cao về tính sáng tạo của người làm bài. Học sinh có thể có nhiều cách trình bày khác nhau miễn là giải quyết được yêu cầu mà đề bài đặt ra. Hướng dẫn chấm chỉ định hướng một số yêu cầu cơ bản như sau:
1.Về kiến thức:
- Trên cơ sở nội dung, ý nghĩa của câu chuyện, học sinh cần xác định được bài học toát lên từ cây chuyện đặc biệt là ở lời thoại cuối cùng của nhân vật cây si: “ Vậy, vì sao cậu lại bắt tôi phải nhận cái điều cậu không muốn?”. Bài học đó là: Những gì mà bản thân mình không muốn thì đừng bắt người khác phải nhận ( Học sinh có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau về nội dung bài học).
- Học sinh phải xác định được nội dung bài học được rút ra từ câu chuyện chính là