Đề+ĐA thi HSG_Văn 9 (Mỹ Cát-Phù Mỹ 10-11)

PHÒNG GD- ĐT PHÙ MỸ ĐỀ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN LỚP 9-THCS
TRƯỜNG THCS MỸ CÁT Năm học 2009 -2010 Môn: Ngữ văn 9
Thời gian : 150 phút

ĐỀ:
Câu 1 : ( 6,0 điểm )
Nhận xét về vai trò của chi tiết nghệ thuật trong truyện , có ý kiến cho rằng : “ Chi tiết nhỏ làm nên nhà văn lớn ” . Chi tiết chiếc bóng trong tác phẩm “ Chuyện người con gái Nam Xương ” của Nguyễn Dữ đã thể hiện rõ điều đó .
Em hãy trình bày hiểu biết của em về vấn đề trên.
Câu 2 : ( 14,0 điểm )
Em hãy giải thích và chứng minh nhận định : “ Truyện Kiều tố cáo chế độ phong kiến thối nát chà đạp lên con nguời lương thiện một cách tàn nhẫn ”.
----------------------------------


ĐÁP ÁN
Câu 1: ( 6,0 điểm )
Về kiến thức :
1. Nêu được vai trò của chi tiết nghệ thuật trong truyện :
- Chi tiết là một trong những yếu tố nhỏ nhất tạo nên tác phẩm ( …) , để làm nên một chi tiết nhỏ có giá trị đòi hỏi nhà văn phải có sự thăng hoa về cảm hứng và tài năng nghệ thuật .
- Nghệ thuật là một lĩnh vực đặc thù: Tầm vóc của người nghệ sỹ có thể được làm nên từ những yếu tố nhỏ nhất . Nhà văn lớn có khả năng sáng tạo được những chi tiết nhỏ nhưng giàu giá trị biểu đạt, góp phần đắc lực trong việc thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm .
2. Đánh giá giá trị của chi tiết “ chiếc bóng ”trong “ Chuyện người con gái Nam Xương ”
a. Gía trị nội dung :
- “ Chiếc bóng ” tô đậm thêm nét đẹp phẩm chất của Vũ Nương trong vai trò người vợ , người mẹ . Đó là nỗi nhớ thương , sự thủy chung , ước muốn đồng nhất “ xa mặt nhưng không cách lòng ” với người chồng nơi chiến trận ; đó là tấm lòng người mẹ muốn khỏa lấp sự trống vắng , thiếu hụt tình cảm người cha trong lòng đứa con bé bỏng .
- “ Chiếc bóng ” là một ẩn dụ cho số phận mỏng manh của người phụ nữ trong chế độ phong kiến nam quyền. Họ có thể gặp bất hạnh bởi bất cứ một nguyên nhân vô lý nào mà không lường trước được . Với chi tiết này , người phụ nữ hiện lên là nạn nhân của bi kịch gia đình , bi kịch xã hội .
- “ Chiếc bóng ” xuất hiện ở cuối tác phẩm “ Rồi trong chốc lát , bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất ” : Khắc họa giá trị hiện thực – nhân đạo sâu sắc của tác phẩm .
- Chi tiết này còn là bài học về hạnh phúc muôn đời : Một khi đánh mất niềm tin , hạnh phúc chỉ còn là chiếc bóng hư ảo .
b. Gía trị nghệ thuật :
- Tạo sự hoàn chỉnh , chặt chẽ cho cốt truyện : Chi tiết “ Chiếc bóng ” tạo nên nghệ thuật thắt nút , mở nút mâu thuẫn bất ngờ , hợp lý :
+ Bất ngờ : Một lời nói của tình mẫu tử lại bị chính đứa con ngây thơ đẩy vào vòng oan nghiệt ; chiếc bóng của tình chồng nghĩa vợ , thể hiện nỗi khát khao đoàn tụ , sự thủy chung son sắt lại bị chính người chồng nghi ngờ “ thất tiết ”…
+ Hợp lý : Mối nhân duyên khập khiễng chứa đựng nguy cơ tiềm ẩn ( Vũ Nương kết duyên cùng Trương Sinh thất học , đa nghi , ghen tuông , độc đoán ) cộng với cảnh ngộ chia ly bởi chiến tranh nguy cơ tiềm ẩn bùng phát .
- Tạo kịch tính , tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm .
- Chi tiết này còn là sự sáng tạo của Nguyễn Dữ ( so với chuyện cổ tích “ Miếu vợ chàng Trương ” ) tạo nên vẻ đẹp lung linh cho tác phẩm và một kết thúc tưởng như có hậu nhưng lại nhấn mạnh hơn bi kịch của người phụ nữ .
Về kỹ năng :
- Sử dụng linh hoạt các phép lập luận , tạo hệ thống luận điểm chặt chẽ , giàu sức thuyết phục .
- Dùng từ , đặt câu chính xác , trình bày đoạn văn logic
- Văn viết trong sáng , giàu cảm xúc .
Câu 2: (14,0 điểm) Học sinh viết bài văn nghị luận
1) Mở bài : - Giới thiệu Nguyễn Du
- Tác phẩm Truyện kiều
2) Thân bài : a) Chế độ phong kiến suy tàn trong Truyện Kiều
( Bộ mặt của chế độ hiện rõ qua bộ mặt của bọn quan lại .
- Đó là viên quan chẳng xét việc dân có oan ức gì không mà chỉ lo tra khảo cho ra ba trăm lạng , khiến cho gia đình họ Vương “ tan đàn xẻ nghé ”.
- Đó là tổng đốc đại thần Hồ Tôn Hiến đại diện cho Triều đình nhưng lại hành hạ , phản