đề cương sinh 8 học kì II

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN SINH
BÀI: TIÊU CHUẨN ĂN UỐNG, NGUYÊN TẮC LẬP KHẨU PHẦN
I. Nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể:
- Nhu cầu dinh dưỡng của từng người không giống nhau
- Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc lứa tuổi, giới tính, trạng thái sinh lí, lao động
II. Giá trị dinh dưỡng của thức ăn:
- Giá trị dinh dưỡng của thức ăn biểu hiện ở:
+ Thành phần các chất
+ Năng lượng chứa trong đó
- Cần phối hợp đủ các loại thức ăn để cung cấp đủ cho nhu cầu cơ thể
III. Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần:
- Khẩu phần là lượng thức ăn cung cấp cho cơ thể trong 1 ngày
- Nguyến tắc lập khẩu phần:
+ Phù hợp đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng với đối tượng: lứa tuổi, thể trạng, tình trạng sức khỏe, giới tính, lao động
+ Đảm bảo cân đối thành phần các chất
?1. Vì sao cần xây dựng khẩu phần ăn cho mỗi người?
- Nhu cầu dinh dưỡng của từng người không giống nhau, phụ thuộc vào giới tính, lứa tuổi, hình thức lao động, trạng thái sinh lí của cơ thể
?2. Thế nào là bữa ăn hợp lí, có chất lượng? Cần làm gì để nâng cao chất lượng bữa ăn trong gia đình?
- Nguyên tắc lập khẩu phần
- Cần tạo không khí vui vẻ…
BÀI: BÀI TIẾT VÀ CẤU TẠO HỆ BÀI TIẾT
I. Bài tiết:
- Giúp cơ thể thải các chất cặn bã do hoạt động trao đổi chất của tế bào tạo ra và các chất dư thừa
- Đảm bảo tính ổn định của môi trường trong
II. Cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu:
- Hệ bài tiết nước tiểu gồm các cơ quan thận, ống dẫn nước tiểu, ống đáy, bóng đáy
- Thận gồm 2 quà với khoảng 2 triệu đơn vị chức năng
- Đơn vị chức năng gồm cầu thận, nang cầu thận, ống thận để lọc máu và hình thành nước tiểu
?1. Sản phẩm chủ yếu của cơ thể và cơ quan nào đảm nhiệm?
- Phổi bài tiết CO2
- Thận bài tiết nước tiểu
- Da bài tiết mồ hôi
BÀI: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. Tạo thành nước tiểu:
* Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận gồm 3 quá trình:
- Quá trình lọc máu ở cầu thận tạo thành nước tiểu đầu ở nang cầu thận
- Quá trình hấp thụ lại các chất cần thiết ở ống thận
- Quá trình bài tiết tiếp các chất thừa chất thải tạo thành nước tiểu chính thức và duy trì ổn định nồng độ các chất trong máu
II. Thải nước tiểu:
- Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận theo ống dẫn nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đáy rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động của cơ vòng bóng đái, cơ bóng đái và cơ bụng
?1. Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì?
- Lọc máu và thải bỏ các chất cặn bã, chất độc hại, chất dư thừa để duy trì ổn định môi trường trong
?2. Vì sao sự tạo thành nước tiểu diễn ra liên tục mà sự bài tiết nước tiểu lại gián đoạn?
- Do máu tuần hoàn liên tục qua cầu thận
- Nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đái đủ 1 lượng khoảng 200ml làm căng bóng đái, cảm giác buồng tiểu xuất hiện -> thải ra ngoài
BÀI: VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. Một số tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu:
1. Các tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu:
- Các vi khẩu gây bệnh
- Các chất độc trong thức ăn
- Khẩu phần ăn không hợp lí
2. Một số bệnh thường gặp: sỏi thận, viêm đường tiết niệu, viêm bằng quang
3. Cách phòng tránh:
- Khẩu phần ăn uống hợp lí
- Không nhịn tiểu quá lâu
- Giữu vệ sinh cơ thể
II. Xây dựng thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết:
- Thường xuyên giữ vệ sinh cho toàn cơ thể cũng như cho hệ bài tiết nước tiểu:
-> Hạn chế vi sinh vật gây bệnh
- Khẩu phần ăn uống hợp lí:
+ Không ăn quá nhiều protein, quá mặn, quá chua, quá nhiều chất tạo sỏi
-> Không để thận làm việc nhiều và hạn chế tạo sỏi
+ Không ăn thức ăn ôi thiu và nhiễm chất độc hại
-> Hạn chế tác hại chất độc
+ Uống đủ nước
-> Quá trình lọc máu thuận lợi
- Khi muốn đi tiểu thì nên đi ngay, không nên nhịn lâu
-> Tạo nước tiểu liên tục và hạn chế tạo sỏi
BÀI: CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA DA
I. Cấu tạo của da: 3 lớp
- Lới biểu bì: gồm