Đề cương ôn thi

Tài liệu tham khảo:ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP NGỮ VĂN 8 HỌC KÌ II
Năm học 2017 - 2018
PHẦN I: VĂN BẢN:
A. VĂN BẢN THƠ:

TT
Tên văn bản
Tác giả
Thể loại
Giá trị nội dung
Giá trị nghệ thuật
Ý nghĩa

1
Nhớ rừng
Thế Lữ
1907-1989
8 chữ/ câu
Mượn lời con hổ bị nhốt trong vườn bách thú để diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại, tầm thường tù túng và kha khát tự do mãnh liệt của nhà thơ, khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thưở ấy.
Bút pháp lãng mạn với nhiều bút pháp nghệ thuật như: nhân hóa, đối lập, so sánh, phóng đại, sử dụng từ ngữ gợi hình giàu sức biểu cảm.
Xây dựng hình tượng nghệ thuật có nhiều ý nghĩa.
Có âm điệu thơ biến hóa qua mỗi đoạn thơ nhưng thống nhất ở giọng điệu dữ dội, bi tán
Mượn lời con hổ trong vườn bách thú, tác giả kín đáo bộc lộ tình cảm yêu nước, niềm khát khao thoát khỏi đời nô lệ.

2
Quê hương
Tế Hanh
1921
8 chữ/ câu
Tình yêu quê hương trong sáng, thân thiết được thể hiện qua bức tranh tươi sáng sinh động về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên hình ảnh khoẻ khoắn, đầy sức sống của người dân chài và sinh hoạt làng chài
Bài thơ sử dụng những hình ảnh so sánh giàu sức biểu cảm, ngôn từ gợi cảm.
Thể thơ 8 chữ phù hợp.
Bài thơ thể hiện nỗi nhớ sâu sắc, da diết của nhà thơ.

3
Khi con tu hú
Tố Hữu
1920-2002
Lục bát
Tình yêu cuộc sống và khát vọng tự do của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi trong nhà tù
Thể thơ lục bát giàu nhạc điệu, mượt mà uyển chuyển. Lựa chọn lời thơ đầy ấn tượng để biểu lộ cảm xúc tha thiết sôi nổi, mạnh mẽ. Sử dụng biện pháp tu từ tạo nên tính thống nhất chủ đề văn bản thể hiện sự cảm nhận đối lập giữa niềm khát khao sự sống vói thực, đầy ý nghĩa với hiện tại buồn chán khi thời gian trong tù.
Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu nước lý tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi: trong hoàn cảnh ngục tù

4
Tức cảnh Pác Bó
Hồ Chí Minh
1890-1969
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng và sống hoà hợp với thiên nhiên là một niềm vui lớn.
Có lời thơ bình dị, pha đùa chút hóm hỉnh. Tạo tứ thơ độc đáo, bất ngờ, thú vị. Vừa mang đặc điểm cổ điển, truyền thống. Vừa có tính chất mới mẻ hiện đại. Có tính chất ngắn gọn, hàm xúc.
Bài thơ thể hiện cốt cách tinh thần của HCM luôn tràng đầy niềm lạc quan, tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng.

5
Ngắm trăng (Vọng nguyệt) trích NKTT
Hồ Chí Minh
1890-1969
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Tình yêu thiên nhiên, yêu trăng đến say mê và phong thái ung dung nghệ sĩ của Bác Hồ ngay trong cảnh tù ngục cực khổ tối tăm
Nhà tù và cái đẹp, ánh sáng và bóng tối nhà tù, vầng trăng và người nghệ sĩ lớn thế giới, bên trong và ngoài nhà tù,... sự đối sánh tương phản vừa có tác dụng thể hiện sự thu hút của những vẻ đẹp khác nhau ở bài thơ này, vừa thể hiện sự hô ứng, cân đối thường thấy trong thơ truyền thống.
Tác phẩm thể hiện sự tôn vinh cái đẹp của tự nhiên, của tâm hồn con người bất chấp hoàn cảnh ngục tù.

6
Đi đường (Tẩu lộ) trích NKTT
Hồ Chí Minh
1890-1969
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
(dịch lục bát)
ý nghĩa tượng trưng và triết lí sâu sắc: Từ việc đi đường núi gợi ra chân lí đường đời: Vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang
Kết cấu chặt chẽ, lời thơ tự nhiên bình dị, gợi hình ảnh giàu cảm xúc. Tác dụng nhất định của bản dịch trong việc chuyển dịch một bài thơ chữ Hán sang TV
Bài thơ Đi đường viết về việc đi đường gian lao, từ đó nêu lên triết lí về bài học đường đời, đường cách mạng: vượt qua gian lao sẽ tới thắng lợi vẻ vang.



B. VĂN BẢN: NGHỊ LUẬN

TT
Tên văn bản
Tác giả
Thể loại
Giá trị nội dung, tư tưởng
Giá trị nghệ thuật
Ý nghĩa

1
Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)
1010
Lí Công Uẩn (Lí Thái Tổ: 974-1028)
Chiếu Chữ Hán Nghị luận trung đại
Phản ánh khát vọng