De 1

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM HAØ NOÄI 2
(((((





BAØI TAÄP NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Teân ñeà taøi
CUNG CAÁP KÓ NAÊNG GIAÛI BAØI TAÄP
HOAÙ HOÏC CHO HOÏC SINH



Giaùo vieân höôùng daãn: PHAÏM THÒ VIEÄT ANH
Giaùo sinh thöïc hieän: NGUYEÃN THEÁ LAÂM
Lôùp: Hoaù K5 Khoa: TÖÏ NHIEÂN







Thöïc hieän taïi tröôøng THCS Lieân Baõo – Huyeän Tieân Du – Tænh Baéc Ninh
Lieân Baõo, ngaøy 02 thaùng 11 naêm 2008


I/ PHAÀN MÔÛ ÑAÀU:

Lyù do choïn ñeà taøi :
Qu¸n triÖt tinh thÇn néi dung luËt gi¸o dôc n¨m 2008; C¨n cø chØ thÞ sè 33-2008/CT – Bé GD & §T cña bé tr­ëng Bé GD & §T vÒ nhiÖm vô n¨m häc 2008-2009, “Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới quản lý tài chính và triển khai phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" ” do Bé GD & §T ph¸t ®éng
Giaùo duïc laø moät vaán ñeà raát quan troïng vaø caàn thieát cho ñaát nöôùc, vieäc hoïc laø raát quan troïng vì vaäy cho neân ngheà giaùo vieân raát caàn, ngöôøi thaày giaùo coøn goïi laø thaày cuûa ngöôøi thaày. Ñaát nöôùc coù phaùt trieån ñöôïc hay khoâng thì phuï thuoäc vaøo giaùo duïc, giaùo duïc coù phaùt trieån thì ñaát nöôùc môùi phaùt trieån ñöôïc. Nhö Baùc Hoà ñaõ noùi: “ Daân toäc Vieät Nam coù theå trôû neân veû vang hay khoâng, coù theå saùnh vai cuøng vôùi cöôøng quoác naêm chaâu hay khoâng thì nhôø ôû coâng hoïc taäp cuûa caùc chaùu”
Moân hoaù hoïc khoâng nhöõng truyeàn thuï kieán thöùc phoå thoâng cô baûn maø coøn giaùo duïc chuû nghóa Coäng Saûn (nhö giaùo ducï theá giôùi quan duy vaät bieän chöùng, giaùo duïc quan ñieåm voâ thaàn hoïc, giaùo duïc loøng yeâu nöôùc vaø tinh thaàn quoác teá chaân chính), reøn luyeän kyõ naêng, kyõ xaûo thöïc haønh cho hoïc sinh. Moân Hoaù hoïc ngaøy caøng coù vai troø quan troïng trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát vì vaäy maø toâi laø moät ngöôøi thaày giaùo ñang giaûng daïy moân hoaù tröôøng trung hoïc cô sôû. Toâi khoâng ngöøng tham khaûo taøi lieäu, theo hoïc caùc lôùp boài döôõng, hoïc hoûi kinh nghieäm cuûa ñoàng nghieäp ñeå khoâng ngöøng naâng cao kieán thöùc cuõng nhö trình ñoä. Trong quaù trình hoïc hoûi tìm toøi toâi ñaõ nghó ra moät saùng kieán giuùp cho hoïc sinh coù theå giaûi caùc baøi toaùn tính theo phöông trình hoaù hoïc moät caùch deã daøng, keå caû baøi khoù laãn baøi deã.
Muïc ñích nghieân cöùu :
Nhaèm laøm cho hoïc sinh coù nhöõng kó naêng giaûi baøi taäp hoaù hoïc, phöông phaùp phuø hôïp suy luaän moät caùch logic, coù höôùng ñi cuï theå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoïc sinh giaûi baøi taäp khoù cuõng nhö baøi taäp deã thuaän lôïi hôn.
Ñoái töôïng phaïm vi nghieân cöùu :
Hoïc sinh khoái 9 tröôøng trung hoïc cô sôû Lieân Baõo huyeän Tieân Du tænh Baéc Ninh.
Nhieäm vuï nghieân cöùu :
Laøm cho hoïc sinh coù höùng thuù, yeâu thích moân hoaù hôn. Coù thaønh tích cao trong hoïc taäp, vöôït qua caùc kì thi maø khoâng gaëp khoù khaên gì veà baøi taäp tính theo phöông trình hoaù hoïc cuûa moân hoaù.
Phöông phaùp nghieân cöùu :
Chuû yeáu söû duïng nhoùm phöông phaùp duøng lôøi (nhö vaán ñaùp, ñaøm thoaïi, thuyeát trình…). Suy luaän logic, suy luaän daät luøi laøm cho hoïc sinh coù höôùng ñi cuï theå ñeå töï giaûi quyeát caùc baøi toaùn maø khoâng caàn söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân. Qua ñoù hoïc sinh coù theå khaéc saâu kieán thöùc veà giaûi baøi taäp cuõng nhö lí thuyeát vì qua moãi baøi taäp thì hoïc sinh oân laïi lí thuyeát vaø höôùng giaûi quyeát baøi toaùn.
Noäi dung ñeà taøi :
Thu thaäp caùc coâng thöùc hoaù hoïc, ñònh luaät vaø tính chaát cuûa caùc chaát coù lieân quan, duøng phöông phaùp suy luaän daät luøi ñeå giuùp hoïc sinh deã hieåu khaéc saâu kieán thöùc vaø döïa vaøo ñoù coù theå giaûi quyeát ñöôïc caùc baøi toaùn deã cuõng nhö caùc baøi toaùn khoù toát hôn.

II/ NOÄI DUNG ÑEÀ TAØI

Chöông 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN LIEÂN QUAN ÑEÁN ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU

Cô sôû phaùp lyù :
Saùng kieán kinh nghieäm thöïc hieän chuû yeáu döïa treân saùch giaùo khoa hoaù hoïc 9, laáy saùch giaùo khoahoaù hoïc 9 laøm neàn taûng, vì vaäy saùch giaùo khoa laø cô sôû phaùp lyù ñeå xaây döïng ñeà taøi. Ngoaøi ra coøn tham khaûo saùch giaùo vieân hoaù hoïc 9, saùch baøi taäp hoaù hoïc 9, caùc saùch tham khaûo vaø caùc taøi lieäu coù lieân quan laø cô sôû cho saùng kieán kinh nghieäm.
Cô sôû lyù luaän :
Ñeà taøi coù vai troø quan troïng trong vieäc giaûi baøi taäp hoaù hoïc cuûa hoïc sinh goùp phaàn laøm cho hoïc sinh tieáp thu ñöôïc phöông phaùp hay, coù höùng thuù trong vieäc giaûi baøi taäp töø ñoù khaéc saâu cho hoïc sinh caùch giaûi quyeát baøi taäp taêng khaû naêng suy luaän logic cho hoïc sinh laøm cho hoïc sinh coù höùng thuù trong hoïc taäp. Trong quaù trình giaûi baøi taäp theo höôùng giaûi quyeát naøy giuùp cho hoïc sinh coù theå oân laïi caùc kieán thöùc lieân quan taïo ñieàu kieän khaéc saâu kieán thöùc. Vôùi noäi dung cuûa ñeà taøi goùp moät phaàn vaøo phöông phaùp giaûi baøi taäp hoaù hoïc moät caùch tích cöïc.
Ñeà taøi coù moät vò trí quan troïng trong vieäc giaûi baøi taäp cuûa hoïc sinh,vì tröôùc ñaây hoïc sinh giaûi baøi taäp ñaët buùt vaøo laø giaûi chöù chöa coù höôùng ñi cuï theå. Vì vaäy thöôøng daãn ñeán sai maø khoâng xaùc ñònh ñöôïc sai nôi naøo ñeå khaéc phuïc. Neáu chuùng ta aùp duïng phöông phaùp naøy thì seõ thaáy ñöôïc ñöôøng ñi cuûa baøi toaùn roài sau ñoù döïa vaøo ñöôøng ñi ñoù ñeå giaûi quyeát vaán ñeà.
Giuùp cho hoïc sinh khaéc saâu phöông phaùp giaûi baøi taäp suy luaän hôïp lí coù ñöôøng ñi ñuùng ñaén trong vieät giaûi baøi taäp laøm cho hoïc sinh coù theå tieáp thu moät caùch deã daøng.
Cô sôû thöïc tieån :
Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoïc sinh coù theå giaûi quyeát caùc baøi taäp tính theo phöông trình hoaù hoïc moät caùch logic maø khoâng sôï sai. Giuùp hoïc sinh vöôït qua caùc kì thi veà moân hoaù, höùng thuù hôn trong hoïc taäp vaø ñaït thaønh tích cao.

Chöông 2 : THÖÏC TRAÏNG CUÛA ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU

Khaùi quaùt phaïm vi:
Hoïc sinh tröôøng trung hoïc cô sôû Lieân Baõo huyeän Tieân Du tænh Baéc Ninh. Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi töông ñoái heïp vì chæ aùp duïng cho hoïc sinh khoái 9 tröôøng trung hoïc cô sôû Lieân Baõo, chöa coù ñieàu kieän ñeå thöïc hieän roäng raõi.
Thöïc traïng cuûa ñeà taøi nghieân cöùu:
Ña soá hoïc sinh chöa say meâ moân hoaù hoïc, ñaëc bieät laø baøi taäp tính theo phöông trình hoaù hoïc moät soá hoïc sinh khi giaûi quyeát baøi taäp daïng naøy coøn gaëp nhieàu khoù khaên.
Nguyeân nhaân cuûa thöïc traïng :
Ña phaàn möùc soáng ngöôøi daân Lieân Baõo coøn ngheøo cho neân chöa thaät söï chuù troïng ñeán vieäc hoïc cuûa con em. Moät soá hoïc sinh chöa chuù taâm vaøo vieäc hoïc maø lo laøm nhöõng coâng vieäc khaùc, vieäc ñi laïi khoù khaên trong muøa möa luõ ñoâi khi phaûi nghæ hoïc. Cô sôû vaät chaát chöa ñaày ñuû ví duï nhö saùch tham khaûo chöa nhieàu , chöa coù phoøng thö vieän ñeå hoïc sinh ñoïc hoaëc möôïn caùc saùch tham khaûo ñeå xem. Moân hoaù hoïc laø moät moân hoïc ôû tröôøng trung hoïc cô sôû hoïc sinh chæ ñöôïc gaëp ôû lôùp 8 vaø 9 neân khoâng coù ñieàu kieän tieáp xuùc nhieàu, deã gaây cho hoïc sinh chaùn trong hoïc taäp ñaët bieät laø baøi taäp tính theo phöông trình hoaù hoïc. Maø baøi taäp daïng naøy hoïc sinh seõ gaëp suoát trong quaù trình hoïc ôû caáp 2 cuõng nhö caáp 3. Vì vaäy maø toâi ñöa ra saùng kieán kinh nghieäm naøy giuùp cho hoïc sinh giaûi quyeát baøi taäp moät caùch deã daøng laøm cho hoïc sinh höùng thuù hôn trong hoïc taäp ñoái vôùi moân hoaù.

Chöông 3 : BIEÄN PHAÙP GIAÛI PHAÙP CHUÛ YEÁU ÑEÅ THÖÏC HIEÄN ÑEÀ TAØI

1. Cô sôû ñeà xuaát caùc giaûi phaùp :
Döïa vaøo thöïc traïng vaø nguyeân nhaân cuûa thöc traïng toâi ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå hoïc sinh coù theå giaûi quyeát caùc baøi taäp tính theo phöông trình hoaù hoïc moät caùch deã daøng laøm cho hoïc sinh höùng thuù trong hoïc taäp, hoïc toát hôn.
2. Caùc giaûi phaùp chuû yeáu :
Yeâu caàu hoïc sinh phaûi naém chaéc caùc coâng thöùc lieân quan, ñònh luaät vaø tính chaát hoaù hoïc cuûa caùc oxit, axit, bazô, muoái, kim loaïi, phi kim, hiñrocacbon, daãn xuaát cuûa hiñrocacbon.
* Ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng :
Toång khoái löôïng caùc chaát tham gia phaûn öùng baèng toång khoái löôïng caùc chaát taïo thaønh.
Moät soá coâng thöùc hoaù hoïc coù lieân quan.
* Coâng thöùc lieân heä giöõa soá mol (n), khoái löôïng (m) vaø khoái löôïng mol (M).
n = m/M (mol) ; m = n x M (gam) ; M = m/n (gam)
* Coâng thöùc lieân heä giöõa soá mol (n) vaø theå tích (V) cuûa chaát khí ôû ñieàu kieän tieâu chuaån:
V = 22.4 x n (lit) ; n = V/ 22.4 (mol)
* Coâng thöùc lieân heä giöõa noàng ñoä mol (CM), soá mol (n) vaø theå tích (V):
CM = n / V (mol/lit) hoaëc (M) ; n = CM x V (mol) ; V = n / CM (lit)
* Coâng thöùc tæ khoái cuûa chaát khí:
dA/B = MA / MB ; dA/kk = MA / 29.
* Coâng thöùc lieân heä giöõa noàng ñoä phaàn traêm (C%), khoái löôïng chaát tan (mct), khoái löôïng dung dòch (mdd):
C% = mct x 100%/ mdd ; mct = C% x mdd / 100%(gam) ; mdd = mct x100% / C% (gam)
* Coâng thöùc lieân quan giöõa khoái löôïng dung dòch (mdd), khoái löôïng chaát tan (mct) vaø khoái löôïng dung moâi(mdd):
mdd = mct + mdm (gam) ; mct = mdd – mdm (gam) ; mdm = mdd – mct (gam) .
* Thaønh phaàn phaàn traêm caùc nguyeân toá trong hôïp chaát : Coâng thöùc cuûa hôïp chaát AxBy (A, B laø nguyeân toá, x, y laø chæ soá)
A% = MA . x.100% / (MA . x + MB .y) ; B% = MB . y.100% /( MA . x + MB .y).
(A%, B% laø thaønh phaàn phaàn traêm cuûa nguyeân toá A, B. MA, MB laø khoái löôïng mol cuûa A, B). Duøng töông töï cho hôïp chaát 3,4… nguyeân toá.
* Thaønh phaàn phaàn traêm caùc chaát trong hoãn hôïp:
Ví duï: Hoãn hôïp A goàm CuO vaø FeO
%CuO = mCuO x100% / mhh ; %FeO = mFeO x100% / mhh
(mhh = mCuO + mFeO (gam), mhh laø khoái löôïng hoãn hôïp, mCuO (gam), mFeO (gam) laàn löôïc laø khoái löôïng cuûa CuO, FeO)
* Töông töï aùp duïng cho hoãn hôïp 3,4, ….