DẠY HỌC THEO TÌNH HUỐNG

1

N?i dung dạy học xuất phát từ một vấn đề phức hợp (không đơn giản và được cấu trúc tốt)
Sử dụng việc đặt vấn đề g?n v?i thực tế cuộc sống, ngh? nghi?p
Tạo ra những khả năng v?n d?ng đa dạng , phong phú (vận dụng trong nhiều ví dụ khác nhau).
Tạo cho người học khả năng trình bày những điều đã học và suy nghĩ về điều đó (diễn đạt, nhận xét).
Tạo điều ki?n để ngu?i h?c có thể trao đổi lẫn nhau và trao đổi với giáo viên.
ĐẶC ĐIỂM CỦA DẠY HỌC THEO TÌNH HUỐNG
2
Tình huống là một hoàn cảnh thực tế, trong đó chứa đựng những mâu thuẫn, xung đột. Người ta phải đưa ra một quyết định trên cơ sở cân nhắc các phương án khác nhau.
Tình huống là một hoàn cảnh gắn với câu chuyện có cốt truyện, nhân vật, có chứa đựng xung đột, có tính phức hợp.
Trong việc giải quyết các tình huống thực tiễn, không phải bao giờ cũng có giải pháp duy nhất đúng.
Tình huống trong dạy học là những tình huống thực hoặc mô phỏng theo tình huống thực, được cấu trúc hoá nhằm mục đích dạy học
KHÁI NIỆM TÌNH HUỐNG
3
Tính mô phỏng của trường hợp loại trừ rủi ro, trong khi đảm bảo liên hệ với thực tiễn
Những ví dụ trường hợp được tinh giản, cấu trúc, cho phép tính tự lực ở mức độ cao nhất
Là phương pháp phức hợp, tích hợp nhiều hình thức học
Phỏt tri?n nang l?c xó h?i, kh? nang giao ti?p, d?c bi?t l� kh? nang quy?t d?nh
Giỳp HS hi?u du?c m?t tỡnh hu?ng th?c ti?n cú nhi?u phuong di?n xem xột khỏc nhau, nhi?u cỏch gi?i quy?t, khụng cú cỏch gi?i quy?t duy nh?t.
ƯU ĐIỂM CỦA PP NC TRƯỜNG HỢP
4
Khụng th?t s? t?o ra kinh nghi?m th?c ti?n
Dũi h?i nhi?u th?i gian
Khụng thớch h?p v?i vi?c truy?n th? tri th?c h? th?ng, s? ki?n
Dũi h?i ngu?i di?u ph?i cú kinh nghi?m
D? cú tỡnh tr?ng quỏ nh?n m?nh vi?c dua ra quy?t d?nh m� khụng chỳ ý d?y d? d?n thu th?p thụng tin v� phõn tớchco s? c?a quy?t d?nh.
N?u khụng di?u ph?i t?t, cú th? cú nh?ng th�nh viờn "quỏ tớch c?c", s? khỏc th? d?ng.
NHƯỢC ĐIỂM CỦA PPNC TRƯỜNG HỢP
5
Mụ t?: Cô giáo Võn rất c? g?ng vận dụng các PPDH m?i trong mụn ng? van, khuy?n khớch h?c sinh sỏng t?o, khụng ph? thu?c v�o cỏc b�i van m?u. Trong các buổi dự giờ, cô thường nhận được đánh giá tốt. Nhưng trong kỳ thi cuối năm, học sinh lớp của cô lại có kết quả chung thấp hơn các lớp khác. Trong việc xếp loại thi đua giáo viên cuối năm, t? ng? van khụng x?p lo?i thi dua cho cụ du?c, vỡ cú ý ki?n trỏi ngu?c:
Cú ý ki?n d? ngh? x?p cụ Võn l� lao d?ng gi?i vỡ cỏc gi? d?y c?a cụ d?u du?c x?p lo?i t?t.
Cú ý ki?n x?p lo?i y?u vỡ k?t qu? h?c t?p c?a h?c sinh th?p.
V?n d? du?c chuy?n lờn hi?u tru?ng T?nh d? gi?i quy?t.
VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (1)
Trường hợp “Xét thi đua cô giáo Vân”
6

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (1 tiếp)
Nhiệm vụ:
Với tư cách là Hiệu trưởng Tỉnh, anh, chị quyết định thế nào về việc xét thi đua của cô Vân?
Với tư cách là cô Vân anh, chị có quyết định gì về cải tiến PPDH tiếp theo?
Tìm hiểu thông tin và thảo luận về các tiêu chí đánh giá giờ dạy tốt, quan hệ giữa chất lượng dạy học và thành tích học tập của học sinh.
Thảo luận về quan hệ giữa cải tiến PPDH và PP đánh giá kết quả học tập
7

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (1 tiếp)
Kết quả mong muốn: NC trường hợp này cần đề cập đến:
Các quan điểm mới về chất lượng dạy học, giờ dạy tốt và kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
Những hạn chế của PP kiểm tra đánh giá hiện nay, sự không phù hợp giữa kiểm tra đánh giá và PPDH mới.
Vận dụng để đề xuất được những phương hướng đổi mới trong trường về việc đánh giá giờ dạy và kiểm tra đánh giá học sinh, đổi mới PPDH
8

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (2)
„Ngọn lửa Đặng Thuỳ Trâm“
Mô tả: Ngày 22-6-1970, tại bệnh xá Đức phổ, Bác sỹ Đặng Thuỳ Trâm đã một mình chống lại 120 lính Mỹ để bảo vệ cho thương binh rút lui an toàn, chị đã hy sinh như một người anh hùng. Cuốn nhật ký của chị rơi vào tay đối phương. Frederic Whitehurst, một sỹ quan quân báo Mỹ định đốt cuốn nhật ký, thì phiên dịch Nguyễn Trung Hiếu ngăn lại:
„Đừng đốt cuốn sổ này. Bản thân trong nó đã có lửa rồi !“
Fredric đã không đốt cuốn nhật ký, và gìn giữ trong suốt 35 năm để đến năm 2005 cuốn nhật ký đã được trả lại cho mẹ Thuỳ Trâm và được xuất bản bằng nhiều thứ tiếng. Cuốn nhật ký trở thành một hiện tượng văn học và xã hội được thế hệ trẻ đặc biệt quan tâm.
9

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (2 tiếp)
Nhiệm vụ:
Hãy đọc một số đoạn của cuốn nhật ký Đặng Thuỳ Trâm hoặc trên trang Web: http://www.tuoitre.com.vn/ và thảo luận:
Đâu là chất lửa trong nhật ký Đặng Thuỳ Trâm?
Đó là một lý tưởng trong sáng, lòng yêu nước và ý chí chiến đấu chống kẻ thù?
Đó là một sức sống tràn trề, một tâm hồn đa cảm nhưng vô cùng trong sáng giữa một cuộc chiến vô cùng khốc liệt?
Đó còn là những điều gì khác?
Chúng ta có sáng kiến về một chương trình hành động, một dự án „Tiếp lửa truyền thống - Mãi mãi tuổi 20“ để ngọn lửa Thuỳ Trâm sáng mãi?
10

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (2 tiếp)
Kết quả mong muốn:
Khi thảo luân về trường hợp này:
Phân tích hình ảnh Thuỳ Trâm dưới những khía cạnh khác nhau như: lý tưởng, lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu, trách nhiệm của người bác sỹ, tâm hồn, tình yêu...
Rút ra được những bài học cho cuộc sống hiện tại của thế hệ mình.
Nghĩ đến những chương trình hành động để xứng đáng với sự hy sinh và khát vọng hoà bình của Thuỳ Trâm và thế hệ cha ông.
11

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (3)
Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm / Mãi mãi tuổi 20“
Mô tả: „Trong khi dư luận xã hội lo ngại về lớp trẻ hiện nay không hứng thú với việc học lịch sử và văn học chiến tranh, ví dụ qua trường hợp „Bài văn lạ“ của Nguyễn Phi Thanh và qua sự kiện nhiều học sinh đạt điểm kém môn sử trong kỳ thi đại hoc 2005, thì hai cuốn nhật ký thời chiến của liệt sỹ, bác sỹ Đặng Thuỳ Trâm và của liệt sỹ Nguyễn Văn Thạc vừa xuất bản đã trở thành một hiện tượng văn học, trong đó có lứa tuổi học sinh đặc biệt quan tâm“.
12

VÍ DỤ VỀ TRƯỜNG HỢP (3 tiếp)
Nhiệm vụ:
Thảo luận về những nguyên nhân đã làm cho hai cuốn nhật ký trở thành hiện tượng văn học và xã hội.
Có thực sự thế hệ trẻ của chúng ta thờ ơ với lịch sử và văn học chiến tranh?
Có những bất cập nào trong giảng dạy và thi, kiểm tra về văn học và lịch sử trong nhà trường?
Có thể đổi mới PP dạy học môn văn và sử ở trường PTTH như thế nào để phát huy hứng thú học tập và tích cực hoá HS?