Dạng toán chuyển động lớp 5

Dạng toán chuyển động lớp 5
DẠNG 1 : quãng đường – thời gian – vận tốc
Công thức :
s = v x t
Trong đó :
s : quãng đường đi được (km, m, …)
t : thời gian đi hết quãng đường s (giờ, s, ..)
v : vận tốc của chuyển động (km/h, m/s, …).


Bài toán 1 :
Lan đi học từ nhà đến trường bằng xe đạp với vận tốc 15 km/h, mất hết 15 phút. Tan trường, Lan muốn về sớm hơn thời gian đi 3 phút thì Lan phải đi với vận tốc bao nhiêu km/h ?
Giải.

Đổi : 15 phút = 15/60 = ¼ giờ.
quãng đường từ nhà đến trường là :
15 x ¼ = 3,75 (km)
thời gian đi về của Lan :
15 – 3 = 12 phút = 12/60 = 1/5 giờ.
vận tốc đi về của Lan là :
3,75 : 1/5 = 18,75 (km)
Đáp số : 18,75 km.
Bài toán 2 :
Cùng một lúc có một ô tô đi từ tỉnh A đến tỉnh B với vận tốc 40km/h và một xe máy đi từ tỉnh B đến tỉnh A với vận tốc 30km/h, chúng gặp nhau sau 2 giờ. Hỏi:
a) Chỗ gặp nhau cách B bao nhiêu ki-lô-mét?
b) Quãng đường AB dài bao nhiêu ki-lô-mét?
c) Khi ô tô đến B thì xe máy còn cách A bao nhiêu ki-lô-mét?
d) Khoảng cách giữa ô tô và xe máy sau khi chúng cùng đi được 1,5 giờ?
Giải.

ô tô và xe máy gặp nhau sau 2 giờ, nên thời gian đi của chúng là 2 giờ.
a)Chỗ gặp nhau cách B là :
30 x 2 = 60 km.
b) Chỗ gặp nhau cách A là :
40 x 2 = 80 km.
Quãng đường AB dài :
60 + 80 = 140 km.
c) thời gian ô tô đi từ tỉnh A đến tỉnh B là :
140 : 40 = 3,5 giờ.
Quãng đường xe máy đi trong 3,5 giờ :
30 x 3,5 = 105 km.
Khi ô tô đến B thì xe máy còn cách A là :
140 – 105 = 35 km.
d) Quãng đường ô tô đi trong 1,5 giờ :

40 x 1,5 = 60 km.
Quãng đường xe máy đi trong 1,5 giờ :
30 x 1,5 = 45 km.
Khoảng cách giữa ô tô và xe máy sau khi chúng cùng đi được 1.5 giờ
140 – (60 + 45) = 35 km.
Dạng 2 : chuyển động ngược chiều và gặp nhau
Bài toán tổng quát :
            Cho hai địa điểm A và B cách nhau một đoạn s. xe thứ nhất xuất phát tại A đi về phía B. cùng lúc đó, xe thứ hai cũng xuất phát tại B. đi về phía A. sau một thời gian, hai xe gặp nhau. hỏi khoảng thời gian đi của hai xe gặp nhau bằng bao nhiêu ?
tóm tắt :
v1 : vận tốc của xe thứ nhất.
v2 : vận tốc của xe thứ hai.
AB = s : khoảng cách địa điểm A và B xuất phát cùng một lúc.
cách giải :
tổng hai vận tốc :
v1 + v2 = …
thời gian gặp nhau của hai xe :
s : (v1 + v2) = …
đáp số : …
Chứng minh công thức :
Khi hai xe gặp nhau tại một chỗ C:
AB = AC + CB
s = v1 x t + v2 x t
s = (v1 + v2 ) x t
ta được thời gian gặp nhau của hai xe :
t = s : (v1 + v2) = …
bài toán 1 :
Cùng lúc 7 giờ 30 phút sáng có một ô tô đi từ tỉnh A đến tỉnh B với vận tốc 40km/h và một xe máy đi từ tỉnh B đến tỉnh A với vận tốc 30km/h. khoảng cách tỉnh A đến tỉnh B là 140 km. Hỏi hai xe gặp nhau bằng bao nhiêu mấy giờ ?
giải.

tổng hai vận tốc :
40 + 30 = 70 km/h.
thời gian gặp nhau của hai xe :
140 : 70 =  2 giờ.
hai xe gặp nhau lúc :
7 giờ 30 phút + 2 giờ = 9 giờ 30 phút.


bài toán 2 :
Cùng một lúc có một ô tô đi từ tỉnh A đến tỉnh B với vận tốc lớn hơn xe máy đi từ tỉnh B đến tỉnh A là 10km/h và chúng gặp nhau sau 2 giờ. khoảng cách