Chuyên đề hóa 9

Một số giải pháp

GIÚP HỌC SINH HỌC TỐT
MÔN HOÁ HỌC
Bậc THCS



H
óa học là môn khoa học tự nhiên. Việc dạy và học bộ môn hóa học ở bậc THCS nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức hóa học cơ bản về cấu tạo chất, định luật hóa học, các khái niệm hóa học, hóa trị, nguyên tố, viết đúng công thức hóa học, lập phương trình phản ứng, nắm vững tính chất vật lý và hóa học của các chất, vận dụng có chọn lọc, nhuần nhuyễn lý thuyết để giải bài tập. Ngày nay cuộc cách mạng công nghệ đang phát triển như vũ bảo dẫn tới sự bùng nổ thông tin trong nhiều lĩnh vực, trong đó có những thông tin mới về Hóa học. Vậy làm thế nào để học sinh tiếp thu kiến thức theo hướng tích cực, sáng tạo? Điều đó đòi hỏi mỗi thầy cô giáo giảng dạy bộ môn Hóa học cần đầu tư suy nghĩ tìm biện pháp tốt nhất giúp học sinh hiểu được bài nhanh, vận dụng tốt kiến thức để làm bài tập cũng như biết vận dụng kiến thức đó vào trong thực tế cuộc sống, giải thích được một số hiện tượng.

Trong những năm học qua và năm học này tôi đã vận dụng một số phương pháp để giảng dạy học sinh thấy đạt được một số kết quả rất đáng khích lệ, những phương pháp đó là :
Sử dụng sơ đồ hóa.
Dạng câu hỏi trắc nghiệm.
Tác động đến giác quan học sinh.
Hoạt động nhóm.
Hướng dẫn các bước để học sinh giải một bài toán Hóa.

Chúng tôi thử đề nghị một số giải pháp giúp giải quyết các vấn đề nêu trên như sau:

Giải pháp 1 : Dùng sơ đồ hóa ở một số bài học trong chương trình

Nhằm trình bày kiến thức ngắn gọn, trọng tâm, phát huy tính tích cực của học sinh; học sinh vừa nhớ kiến thức cũ, vừa làm bài tập nhanh, không mất nhiều thời gian. Để sử dụng sơ đồ vào việc giảng dạy giáo viên phải phân tích các phần của bài, nội dung của từng bài để sử dụng cho phù hợp. Từ đó các em tư duy tốt, tích cực tìm ra những kiến thức cần ghi nhớ. Để đạt được những yêu cầu trên giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài, nắm vững nội dung để tự tin lên lớp chọn hình thức sơ đồ phù hợp với yêu cầu nội dung của bài, trình bày đúng trọng tâm, từ ngữ chính xác; hệ thống câu hỏi cần ngắn gọn, chính xác, rõ ràng, phát huy tính tích cực của nhiều đối tượng học sinh; giáo viên cần tìm hiểu để mở rộng kiến thức liên hệ thực tế; khi sử dụng sơ đồ cần khéo léo, linh hoạt làm nổi bật trọng tâm, đồng thời giáo viên cần rèn cho học sinh kỹ năng trình bày sơ đồ bằng lời nói cho lưu loát, rõ ràng, cũng như rèn cho học sinh kỹ năng viết PTPƯ. Đối với học sinh cần chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên như xem trước nội dung bài, trả lời theo câu hỏi gợi ý, sưu tầm tài liệu, thông tin thực tế ở trường cần tập trung chú ý, tích cực tham gia ý kiến xây dựng bài.

Ví dụ 1 :
Trong bài axít, nhằm củng cố tính chất hóa học của axít bằng cách treo một sơ đồ vẽ sẵn trên giấy croky trên bảng, để các em quan sát nhanh, điền từ thích hợp.

Học sinh sẽ phát huy khả năng nhận biết, tìm ra chất phản ứng tạo thành để có khả năng viết đúng phương trình hóa học.

Ví dụ 2:
Để củng cố tính chất hóa học và điều chế rượu etylic.






Tóm lại, việc dùng sơ đồ hóa trong giờ dạy hay củng cố, luyện tập để học sinh nắm bài vững hơn, nhớ lâu hơn, thấy được mối liên quan giữa các chất từ đó vận dụng vào viết chuỗi biến hóa, nhận biết, viết đúng PTPƯ.

Giải pháp 2: Sử dụng câu hỏi trắc nghiệm
Kiểu câu hỏi này thường phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo của học sinh tạo sự hứng thú học tập, dạng câu hỏi này huy động được nhiều học sinh tham gia kể cả học sinh yếu, ngại phát biểu. Đồng thời tiết kiệm được thời gian bởi chỉ cần trả lời đúng, sai, có, không, a, b … nó giúp học sinh tránh nhầm lẫn trong quá trình nhớ kiến thức vì trước khi trả lời học sinh phải so sanh, lựa chọn. Nếu chúng ta muốn phát triển khả năng diễn đạt của học sinh ở mức cao hơnj thì đặt cầu hỏi “Vì sao?”. Những lức lớp quá trầm, giờ học căng thẳng hay bài học quá khô khan phần củng cố, luyện tập thì câu hỏi trắc nhiệm là một giải pháp hữu hiệu.

Ví dụ :
Sau khi học